چند و چون تحول فکری او را پرسیدم. در پاسخ، تلفن دستیاش را بیرون آورد و دکمهٔ ضبط صوت آن را فشرد. دیدم سخنرانی امام موسی صدر را پخش میکند. چهرهٔ عبدالله پر از شوق بود و در نگاهش انگار پرده اشکی داشت که از احساس رقیقش حکایت میکرد. گفت اگر به خانهٔ کوچک ما در بیروت بیایید، مهمترین زینت خانه تصویر تمام قامت امام صدر است.
حدود بیست سال پیش که نگارنده پس از فراغت از ماجرای ختم جنگ ایران و عراق و استعفاء از عالم سیاست و پناه بردن به ساحت فرهنگ در دانشگاه کلمبیای آمریکا مشغول به تدریس بود، روزی یک جوان آمریکایی از شاگردان دانشگاه، وقت ملاقات خواست و دیداری صورت گرفت. جوان اظهار داشت که به عنوان کادر نظامی در ارتش آمریکا چندی به عربستان سفر کرده و نسبت به اسلام علاقهمند شده است. وی خواهان آن بود که گاهگاه پیرامون مسائل مذهبی گفتگویی داشته باشیم. گفتگوی ما به دوستی کشید و یک بار ایشان را به محضر پدر، حضرت مجد۱بردم که بسیار تحت تاثیر قرار گرفت. یکی دو سالی بعد که جوان مزبور فارغالتحصیل شد، از دانشگاه رفت و دیگر خبری از او نداشتم تا اینکه پس از گذشت حدود هجده سال تماس تازهای گرفت و قرار شد در جلسهٔ سالیانهٔ انجمن محققان مطالعات خاورمیانه (MESA) که پاییز گذشته (۱۳۸۸) در شهر بوستون برگزار شد، تجدید دیداری دست دهد. دوست قدیمی را که اینک نام عبدالله را برای خویش برگزیده بود، با شوق بسیار دیدار کردم. از حال و روزگارش پرسیدم. گفت مدتهاست ساکن لبنان است و به اسلام تشرف پیدا کرده و به ویژه پیرو مکتب اهل بیت (علیهم السلام) گردیده است. چند و چون تحول فکری او را پرسیدم. در پاسخ، تلفن دستیاش را بیرون آورد و دکمهٔ ضبط صوت آن را فشرد. دیدم سخنرانی امام موسی صدر را پخش میکند. چهرهٔ عبدالله پر از شوق بود و در نگاهش انگار پرده اشکی داشت که از احساس رقیقش حکایت میکرد. گفت اگر به خانهٔ کوچک ما در بیروت بیایید، مهمترین زینت خانه تصویر تمام قامت امام صدر است، دوست دیرین پدر شما. به زودی دریافتم که عبدالله پس از سفری به بیروت و آشنایی با افکار امام موسی، آن هم ده سال پس از فقدان ایشان، تحول عمیقی پیدا کرده، با زندگی در غرب خداحافظی کرده و یکسره مقیم درگاه حضرت دوست شده است.
در همین سالهای اولیهٔ تدریس همچنین با جوان دیگری آشنا شدم که در دانشکدهٔ روابط بینالملل دانشگاه کلمبیا تز دکترایش را شرح زندگی و آثار امام موسی صدر قرار داده بود. بعدها دریافتم که امثال عبدالله و صاحب تز بسیارند و تأثیرگزاری زندگی امام موسی بر خیل عظیمی از جوانان لبنانی و غیر لبنانی در جهان اسلام و خارج از آن، آن هم پس از سی سال از فقدان ظاهریش، از حماسههای بیاد ماندنی تاریخ معاصر ماست.
کلمات طیبۀ وجود ایشان و رفیق خانه و گرمابه و گلستانش، یعنی حضرت مجد، گرچه از انظار پنهان شدهاند، اما به تعبیر قرآن مجید، شاخسارهای ستبر فراوانی را در اقصی نقاط عالم به بار آورده و به گل و ثمر نشاندهاند. مکتب اخلاقی اسلام و بهویژه مکتب تشیع به واسطۀ ایمان به اصل امامت، مکتبی کمالمحور یا فضیلتمحور است. دعب و ذائقه و دغدغهٔ اصلی این مکتب، تولید نمونههای عالی اخلاقی است که به عنوان الگو و سرمشق، فرا راه جامعه قرار بگیرند که نشان دهند ایدهآلهای عالی اخلاقی قابل حصول و تحققاند و فراتر از خیالپردازیها و افسانهسازیهایی هستند که در لابلای اوراق کتابها مسجون و مدفون میمانند. امام صدر و یار دیرینش حضرت مجد بیتردید از عالیترین محصولات مکتب اخلاقی شیعی در دوران معاصر ما هستند که ادامهٔ حیات مبارک و منورشان بیواسطه تبلیغ و بدون وابستگی به وجود ظاهریشان، با شکوفایی تمام همچنان ادامه دارد و همچنین باد!
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱- آیت الله مجدالدین محلاتی، همدرس و یار دیرین امام موسی صدر
منبع: سایت صدرپژوهی