صفحه ویژه سالگرد سخنرانی امام موسی صدر در موعظه روزه کلیسای کاتولیک بیروت
امسال سی و هشتمین سالگرد سخنرانی امام موسی صدر در کلیسای کبوشین بیروت است. این سخنرانی به عنوان خطبه موعظه آغاز روزه انجام شد. برنامه و نگاه امام موسی صدر بر این بود تا از روحانیون مسیحی برای حضور در مراسم نماز جمعه مسلمانان دعوت کند، که با آغاز جنگهای داخلی لبنان این پروژه گفت وگویی و مبتنی بر منش و نقطه نظر مداراجویانه امام موسی صدر ناتمام ماند.
مهمترین جلوه مراسم کبوشیین سخنانی بود که امام موسی صدر، در مقام روحانی مسلمان و درمحراب کلیسای کاتولیک درباره روح ادیان بیان کرد، با عنوان «ادیان در خدمت انسان» :
اديان يكى بودند، زيرا در خدمتِ هدفى واحد بودند: دعوت به سوى خدا و خدمتِ انسان. و اين دو، نمودهاى حقيقتى يگانهاند. و آنگاه كه اديان در پى خدمت به خويشتن برآمدند ميانشان اختلاف بروز كرد. توجه هر دينى به خود آنقدر زياد شد كه تقريبا به فراموشىِ هدفِ اصلى انجاميد. اختلافات شدت گرفت و رنجهاى انسان فزونى يافت. {ادیان در خدمت انسان - متن کامل سخنرانی امام موسی صدر در کلیسای کبوشیین} |
فردای مراسم روزنامههای لبنانی به استقبال این حرکت امام موسی صدر و رهبران مسیحی رفتند. روزنامه النهار عکس و تیتر یک خود را به این خبر مهم اختصاص داد.
روزنامه النهار در متن گزارشی که از این همایش منتشر کرد، اینگونه نوشت:
امام صدر در کلیسای لاتین مارلویس پدران کبوشیین دربارۀ «نیروهایی که سرکوب میکنند و نیروهایی که تفرقهافکنی میکنند» سخنرانی کرد. امام در این سخنرانی که نخستین سخنرانی به مناسبت آیین بزرگ روزه بود، گفت: «ادیان، منسجم و یکپارچه بودند، چون هدفی واحد داشتند، یعنی دعوت به خدا و خدمت به انسان که دو چهره از حقیقتی واحداند. ولی وقتی ادیان در خدمت خویش درآمدند با یکدیگر اختلاف پیدا کردند به گونهای که گویا هدف خود را فراموش کردند و بدین ترتیب، اختلاف میان آنها بیشتر شد.» امام صدر گفت: «آزادی، فضای مناسب برای رشد تواناییهای انسان است.» امام همچنین دربارۀ ثروت «این بت بزرگ»، صحبت کرد و خواستار پاسداری از انسان در این کشور و حمایت و نگهبانی از میهن شد و درباره جنوب گفت: «جنوب امانتی بر گردن ما و بر گردن مسئولان است و این امانت به حکم خدا و به حکم میهن باید حفظ شود.» امام با اشاره به امتیازاتی که موجب تفرقه میشود، خواستار محافظت از میهن، نه فقط برای خدا و انسان بلکه برای انسانیت شد تا آنچهرۀ لبنان که اسرائیل را به چالش میکشد، نمایان شود.» آقای شارل حلو، رئیس جمهور سابق، دربارۀ این سخنرانی امام گفت: «در تاریخ مذهب کاتولیک، نخستین بار است که مؤمنان در کلیسایی گرد هم میآیند تا از زبان یک مرجع دینی غیر کاتولیک، سخنان الهی بشنوند و این مسئله نه فقط تحسین میشود، بلکه همه در آن خوب تأمل میکنند و چنین اتفاقی، طبیعی است که در لبنان، سرزمین اتحاد و برادری و یکتاپرستی، رخ دهد.» |
همچنین نویسنده روزنامه الجمهوریه لبنان، حارس فرحات، در یادداشتی ادبی به توصیف دستاورهای این سخنرانی پرداخت:
وقتی میگویی امامی به کلیسا رفته است، خواننده یا شنونده درمییابد که این کلیسا در لبنان است، زیرا لبنان تنها کشور دنیاست که به عرصة همزیستی زلال و خالصانة دینی میان همة ادیان، مشهور و متمایز است. کشیشان کلیسای کبوشین کار خوبی کردند که از سید موسی صدر دعوت کردند تا مراسم موعظة روزه را در محراب کلیسایشان افتتاح کند و با این کار دری بزرگ به روی گفتوگو میان ادیان گشودند. {متن کامل یادداشت روزنامه الجمهوریه درباره سخنرانی امام موسی صدر در کلیسای کبوشیین را بخوانید} |
تصاویری که میتوانست خیلی معادلات را تغییردهد...
تصاویر حضور امام موسی صدر در کلیسای کبوشیین منحصر به فردند. مسیحِ مصلوب و روحانی مسلمان از وحدت روح ادیان خبر میدهند. هرچند با آغاز جنگهای داخلی لبنان زنجیر وحدت ادیانِ امام موسی صدر از هم گسست و راهی که او انتخاب کرده بود، با وسوسه خناسان ناتمام ماند.
بتازگی و در سالروز این سخنرانی، آقای حسین حسینی، رئیس پیشین پارلمان لبنان و از نزدیکان امام موسی صدر در گفتوگویی درباره سخنرانی کبوشیین نکاتی خواندنی را مطرح کرد. حسینی از مخالفتهای بعدی با این اقدام در میان مسلمانان و مسیحیان سخن گفت و از سوی دیگر ابعاد مهم این سخنرانی را مانند علت انتخاب کلیسای کبوشیین، ماهین ضد اسرائیلی این اقدام و نظایر اینها واکاوی کرد، آقای حسینی در بخشی از مصاحبه میگوید:
پس از پخش خبر این سخنرانی و چاپ این خبر در روزنامهها، مسیحیان مخالف این نوع برخورد و این آزاداندیشی به کلیسای کبوشین اعتراض کردند که چرا یکی از علمای اسلامی را برای سخنرانی در کلیسا دعوت کردهاند البته در مقابل هم، برخی روحانیان مسلمان هم به امام حمله کردند و به حضور ایشان در کلیسا و سخنرانی زیر صلیب اعتراض کردند. اما عکسالعمل امام این بود که گفت من میخواستم از یک کشیش مسیحی برای سخنرانی در مسجد دعوت کنم و... البته این را بگویم که حضور یک روحانی مسلمان در کلیسا کاری بس عظیم و سختتر بود. {گفتوگو با حسین حسینی درباره سخنرانی در کلیسای کبوشیین} |
روز با شکوه
همه اینها که گفته شد از آن روز، یک روز به یادماندنی ساخت. حاضران و ناظران در کلیسا چهرههای سرشناسی در لبنان بودند و ابتکار امام موسی صدر در شروع کلام و شیوه طرح مباحث نیز بر دامنه گستری کار افزود. جزئیات بیشتری از روز مراسم سخنرانی و حواشی سیاسی-تاریخ آن را میتوان در یادداشت «فرزند محمد (ص)، زیر صلیب مسیح(ع)» خواند:
سید موسی با عبا و عمامه، زیر صلیب نشست، به مسیحیان روبهرویش نگاه کرد. حرفهایش را با دعای «افتتاح» شروع کرد و صدایش در کلیسا پیچید: «خدایا، تو را سپاس مىگوییم. پروردگارا، اى خداى ابراهیم و اسماعیل، خداى موسى و عیسى و محمد، خداى مستضعفان و همۀ آفریدگان! سپاس خدایى راست که ترسیدگان را امان دهد، شایستگان را نجات دهد، مستضعفان را برترى دهد، مستکبران را فرونشانَد، شاهانى را نابود سازد، و دیگرانى را بر جایگاه آنان نشانَد. و سپاس خدایى را که درهم کوبندۀ جبّاران، نابودکنندۀ ستمگران، دریابندۀ گریزندگان، انتقامگیرنده از سرکشان و فریادرس دادخواهان است.» {متن کامل یادداشت مهدیه پالیزبان را در ادامه بخوانید} |
این صفحه تا پایان هفته با مطالبی جدید درباره کبوشیین به روز میشود