سید حسن امین، حقوقدان و پروفسور بازنشسته دانشگاه گلاسکو
امام موسی صدر یکی از نوادر ایران و از مفاخر جهان اسلام بود که من سعادت دیدار او را در بیروت در مجلس اعلای شیعیان داشتم. ماجرای ناپدید شدن او در شهریور ۱۳۵۷ در لیبی به دستور معمر قذافی یکی از تلخترین وقایع در آن مقطع حساس تاریخی است.
امام موسی صدر در سطح جهان اسلام به طور عام و در دنیای تشیع به طور خاص، اثرگذار و نقشآفرین بود. این تأثیر چشمگیر، نیازمند تأکید و تکرار نیست. الفضل ما شهدت به الأعداء. دکتر علینقی کنی (نوه حاج ملاعلی کنی و از نخبگان عصر پهلوی دوم که سالها در دربار معاون اسدالله علم بود) به من گفت که محمدرضا شاه پهلوی قبل از تشکیل کابینه شاپور بختیار شخصاً به او مأموریت داد که به هر ترتیب هست، امام موسی صدر را پیدا کند و از او به عنوان یک رهبر مؤثر شیعه در حل بحران سیاسی ایران کمک بگیرد. بعدها فریدون موثقی ( سفیر ایران در اردن) نیز طی مقالهای در خارج از کشور نوشت که از او نیز در بحبوحه انقلاب خواسته شده بود تا در یافتن امام موسی صدر بکوشد. تاریخ را دوباره نمیتوان نوشت. اما در عالم محاسبات میتوان حدس زد که از بودن امام موسی صدر در جهان اسلام بهویژه در کشورهای شیعهنشین لبنان، ایران و عراق چه گروهها و چه کسانی (در واقع یا به توهّم خود) متضرّر میشدند و از نبودن او چه گروهها و چه کسانی نفع میبردند؟
بیهیچ شک و شبههای وجود شخصیت کاریزمای پرجاذبه، باتجربه و خدمتگزار همچون امام موسی صدر به نفع اسلام و ایران و به زیان بدخواهان اسلام و ایران بود و ناپدیدشدن او در عمل به سود کسان و گروههایی تمام شد که با حضور کسی چون او فرصتی برای به میدان آمدن آنان پیدا نمیشد. نام امام موسی صدر بر تارک تاریخ معاصر جهان تشیع به عنوان یکی از روحانیون ممتاز و اثرگذار این قرن میدرخشد و پیگیری علل و عوامل ناپدیدشدن او به حکم وجدان جمعی از وظایف همه کسانی است که توانایی این کار را دارند.
از قدیم میگفتند که از لقمان پرسیدند: ادب را از که آموختی؟ گفت: از بیادبان. این روزها در جریان تند رقابتهای انتخاباتی در آمریکا، ثابت شده است که دولت اوباما تأدیه مطالبات قانونی جمهوری اسلامی ایران را اهرم فشاری برای آزادی چند نفر از اتباع آمریکایی کرده است و پرواز هواپیمای حامل این وجوه دلاری را از سویس به طرف ایران، منوط و مشروط به پرواز هواپیمایی حامل این چند نفر آمریکایی کرده است. آیا دولت ایران و بقیه کشورهای مسلمان برای نجات امام موسی صدر از اسارت در لیبی هیچگاه تا این اندازه دلسوزی و تأکید نشان دادند؟
این پرسشی است که همچنان بی جواب مانده است.