امام صدر در بیانیه‌ای که به مناسبت نیمۀ شعبان صادر کرد، تحولات منجرشده به سقوط نبعه را به تفصیل بیان کرد.
امام صدر در روزهای ۸ تا ۱۹۷۶/۸/۱۰، در سفر به دمشق و دیدار با حافظ اسد، رئیس‌جمهور سوریه، ضمن بیان حقایق مربوط به فاجعۀ نبعه، خواستار تلاش برای بازگشت آوارگان شد. حافظ اسد نیز با ابراز تأسف از وقایع مذکور و محکوم کردن عاملان آن، در تاریخ ۱۹۷۶/۸/۱۰ هیئتی را به ریاست سرهنگ علی المدنی به لبنان اعزام کرد تا با هشدار شدیداللحن به سران جبهۀ لبنان بر لزوم بازگشت هرچه سریع‌تر آوارگان به خانه‌های خود تأکید کند. [۱]
چندی بعد، امام صدر در بیانیه‌ای که به مناسبت نیمۀ شعبان صادر کرد، تحولات منجرشده به سقوط نبعه را به تفصیل بیان کرد. در بخشی از این بیانیه چنین آمده بود:
سران نیروهای راست‌گرا با پیمان‌شکنی و پایبند نبودن به تعهدات خود حمله و هجوم به نبعه را ادامه دادند و، چه‌بسا، علت این امر آن بود که آنان آگاه شده بودند برخی از نیروهای احزاب مختلف به صفوف راستگرایان پیوسته و فرماندهان نظامی اسلحه‌های خود را به ارمنی‌ها واگذار و از نبعه فرار کرده و همۀ احزاب و گروه‌ها (به جز فتح و أمل) بیانیۀ تسلیم و خلع سلاح را امضا کرده‌اند. درواقع، جز جوانان عضو أمل و فتح کسی در عرصۀ نبرد باقی نمانده بود و آنان تا آخرین لحظه جنگیدند و بسیاری از آنان کشته شدند. [۲]
در ۱۹۷۶/۸/۱۹، امام صدر اعلام کرد که مجلس اعلای شیعیان برای تمامی آوارگان نبعه و تلزعتر که وارد منطقۀ عیون‌السیمان شده‌اند و عدۀ آنان هفت‌هزار نفر تخمین زده می‌شود، غذا و سرپناه تأمین کرده است.
همچنین، امام صدر اعلام کرد که مراجع بزرگ تقلید مقیم ایران مبلغی در حدود نیم میلیون لیره برای کمک به آوارگان نبعه و تلزعتر، که در مدارس دولتی بعلبک اسکان یافته‌اند، اختصاص داده‌اند. وی بر ایستادگی و مقابله با توطئۀ تجزیۀ کشور تأکید کرد و بیرون راندن ساکنان نبعه از خانه و کاشانۀ خود را اقدامی ظالمانه برشمرد. ایشان، همچنین، وجود تشکل‌های موهوم در میان شیعیان را نفی کرد و آن را زاییدۀ پندار راست‌گرایانی دانست که دستشان به خون شیعیان آلوده است. [۳]
چندین تشکل از جمله جمعیت زنان جبل‌عامل (جمعیة نساء جبل‌عامل) و باشگاه فرهنگی ـ اسلامی اوزاعی و کمیتۀ فرهنگی ـ اسلامی، در پی مأموریتی که امام صدر به آن‌ها محول کرده بود، با ارسال گزارش‌هایی به ایشان اقدامات خود را برای کمک به آوارگان نبعه و تلزعتر و رأس‌دکوانه در منطقۀ بیروت غربی به اطلاع ایشان رساندند و خاطرنشان کردند که ده‌هزار تن از آوارگان اسکان داده شده‌اند و کمیتۀ پزشکی نیز به درمان مجروحان و بیماران اقدام کرده است. تأمین آذوقه و مواد غذایی و دارویی و انتقال آوارگان از بیروت به روستاهای خود در جنوب و بقاع از دیگر فعالیت‌ها بود. [۴]
امام صدر در تاریخ ۲۰ اوت ۱۹۷۶، که با آخرین جمعۀ پیش از ماه مبارک رمضان مصادف بود، در شهر بعلبک با آوارگان نبعه و تلزعتر دیدار کرد و پس از صرف ناهار در کنار آنان، در سخنانی چنین فرمود:
عزیزان ما در نبعه و، تلزعتر و پیش از آن، در سبنیه و حارة‌الغوارنه و بطشای و مسلخ و کرنتینا، شانزده ماه در سخت‌ترین اوضاع و تاریک‌ترین روز‌ها ایستادگی و صبر و پایداری از خود نشان دادند و هنوز هم از سوی هم‌پیمانان دیروز خود در معرض حملات شدید و اتهامات ظالمانه قرار دارند؛ مهاجمانی که جان شهروندان نبعه را به بازی گرفته‌اند و فقط در رسانه‌ها از آنان دفاع می‌کنند و امروز هم به نام آنان و به بهانۀ کمک به آنان دریوزگی پیشه کرده‌اند، در حالی که اهالی نبعه از آنان و از کمک‌هایشان بیزارند، زیرا آنان بودند که از تأمین ابزار و ملزومات دفاع و مقاومت امتناع و از اوضاع دشوار آنان سوء‌استفاده کردند و تا امروز نیز کرامت شهروندان نبعه را پایمال کرده و حقوق آنان را نادیده گرفته‌اند.
ای برادران، ما براساس ایمان راستین به حقوق خود و تاریخی که از آرمان‌های این ماه مبارک الهام می‌گیرد، ایستادگی و دفاع کردیم و آنچه را برای پایداری لازم بود، در حد توان، فراهم کردیم. با بهره‌گیری از مواضع اصول‌گرایانۀ سوریه در برابر توطئه تجزیه‌طلبی ایستادیم و کوچ دادن ساکنان نبعه را اقدامی برای تجزیۀ کشور برشمردیم. متجاوزان تعهد داده بودند که از ادامۀ حمله خودداری کنند، اما پیمان‌شکنی کردند و از تعهدات خود در قبال سوریه و میهن سر باز زدند. با وجود این، ما بازخواهیم گشت و هرآنچه لازم باشد در راه بازگشت و حفظ وحدت میهن فدا خواهیم کرد و بازگشت به نبعه را ضرورتی می‌دانیم که باید به هر قیمت ممکن محقق شود. امروز، که دومین هیئت اعزامی به نبعه پس از بررسی وضعیت سکونت و بهداشت و امنیت منطقه بازگشته است، به صراحت اعلام می‌کنیم که بی‌توجهی به این مصیبت جنایتی بزرگ است و ما به یاری خداوند در قبال آن سکوت نخواهیم کرد.
ای برادران مؤمن، توطئۀ بزرگی که همه از آن سخن می‌گویند و همه نیز در آن مشارکت داشته‌اند، اکنون این مناطق مقدس را که منزلگاه انسان‌های شرافتمند است، درمی‌نوردد. از سویی، تجاوز و گلوله‌باران و بمباران، و از پشت، ضربۀ خنجر و تفرقه و اتهامات به جوانانی که از آغاز تا کنون در خط مقدْم ایستادگی کرده‌اند و جان خود را در مقابله با زیاده‌خواهی و وحشیگری و توطئه و تجزیۀ وطن و تضعیف مقاومت مقدس فلسطین تقدیم داشته‌اند.
اینک ما به همگان اعلام می‌کنیم که در برابر تجاوز به این منطقه و دیگر مناطق سکوت نخواهیم کرد و این منطقه را ترک نمی‌کنیم و با ایمان روزه‌داران برای حمایت از مقاومت فلسطین و تحقق آزادی فلسطین و بازگشت فلسطینیان پابرجا خواهیم ماند و بر تاریخِ درخشانِ خود، که در جنگ‌های بدر و حنین و فتح مکه به ثبت رسانده‌ایم، صفحۀ جدیدی خواهیم افزود و در این راه به تبلیغات پوچ رسانه‌ای و غوغای نئوصهیونیست‌های هم‌پیمان با حزب کمونیستی و اسرائیلی رکاح، که در پس نقاب ملی‌گرایی و تحول‌خواهی پنهان شده‌اند، توجهی نخواهیم کرد. همچنین، اعلام می‌کنیم که تشکل‌های موهوم انقلابی شیعی که دستان آغشته به خون راستگرایان آنان را ساخته و پرداخته است، وجود خارجی ندارند. و ذلت‌پذیرانی را باور نداریم که عمری سکوت کردند و حال که به سخن آمده‌اند، سخنانشان کفر و خیانت است. همان کسانی که در زمان اوج محنت و مصیبت به نوشیدن چای و بحث و جدل به شیوۀ بیزانسی‌ها سرگرم شدند و آن‌گاه که بوی پولِ صدقات و خیرات به مشامشان خورد صحن حسینیه‌ها و ستون‌های روزنامه‌ها را پر کردند. [۵]
------
[۱]. متن صورت‌جلسات مجلس اعلای شیعیان، ۸ و ۱۹۷۶/۸/۱۰.
[۲]. الأنوار، ۱۹۷۶/۸/۱۲.
[۳]. النهار، ۲۰ و ۱۹۷۶/۸/۲۱.
[۴]. صوت‌المحرومین، شمارۀ ۳.
[۵]. صوت‌المحرومین، شمارۀ ۳، ۲۳ سپتامبر ۱۹۷۶.