حفظ وحدت ملی و مردمی و تمامیت ارضی کشور نخستین دغدغۀ امام صدر بود و ایشان همواره برای جلوگیری از تجزیه و ازهمگسستگی ملت و کشور تلاش میکرد.
حفظ وحدت ملی و مردمی و تمامیت ارضی کشور نخستین دغدغۀ امام صدر بود و ایشان همواره برای جلوگیری از تجزیه و ازهمگسستگی ملت و کشور تلاش میکرد. ایشان در مناسبهای مختلف مخالفت کامل خود را با تشکیل حکومتهای خودمختار مذهبی و ادارۀ کشور به صورت فدرال یا کنفدرال اعلام کرد و موضع خود را به اطلاع نیروهای سیاسی و نظامی لبنان رسانده بود. امام در دیدار با فرماندهان ارتش عربی لبنان تصریح کرد: «من نخستین کسی هستم که با تشکیل حکومت خودمختار شیعی و ارتش شیعی مخالفت میکنم، زیرا از لحاظ موضوعی تفاوتی میان حکومت مارونی و حکومت شیعی وجود ندارد.» [۱]
شایان ذکر است که حمایت برخی از افسران عالیرتبۀ ارتش از احزاب راست گرا و مشارکت آنان در جنگ داخلی، موجب ازهمگسیختگی ساختار ارتش و تمرّد برخی از افسران مسلمان شده بود. از جملۀ آنان، سرتیپ دوم عزیز الأحدب بود که در یک اقدام کودتاگرانه رسانههای دولتیِ واقع در غرب بیروت را به تصرف خود درآورد، اما مورد حمایت مردمی یا حزبی قرار نگرفت. وی حرکت خود را اقدامی اصلاحطلبانه نامید و خواستار استعفای رئیسجمهور و انتخاب جانشین او شد. [۲]
از دیگر افسران متمرد میتوان به ستوان احمد الخطیب و سرگرد احمد معماری و سرهنگ دوم احمد حسن جابر اشاره کرد. [۳]
امام صدر مخالف ایجاد شکاف در بدنۀ ارتش بود و همواره بر حفظ وحدت ارتش لبنان تأکید داشت.
ادارات محلی
در پی تلاش احزاب ملی و چپگرای لبنان برای ایجاد ادارات محلی، امام صدر با اتخاذ موضع و ابراز شگفتی از این اقدام، در تماس با احزاب و شخصیتهای ملیگرا خطرهای این اقدام را متذکر شد و تصریح کرد:
حقیقت آن است که این اقدام وحدت و انسجام میهن را به شدت تهدید و تجزیهطلبان و حتی ناظران خارجی را به طرح مجدد مسئلۀ تقسیم و تجزیۀ کشور تشویق میکند. به عقیدۀ من احیای ادارات و نهادهای رسمی دولتی و حمایت از کارمندان آنها از طرف نیروهای ملیگرا تنها راهحل این مشکل است.
جنبش محرومان هم با صدور بیانیهای اعلام کرد که تا اطلاع ثانوی از حضور در نشستهای دورهای احزاب ملی امتناع خواهد کرد. همچنین، آن بیانیه طرح ایجاد ادارات محلی را تهدیدی بزرگ بر ضد وحدت ملی به شمار آورده و از احزاب خواسته بود که میثاق و آییننامهای برای خود تعریف کنند. جنبش محرومان، در ادامه، به شهروندان اطمینان داده بود که مبارزۀ ملی خود را براساس خطمشی آشکار ملی و اصیل ادامه خواهد داد. [۴]
امام صدر نیز در اظهارات جداگانهای تصریح کرد: «افرادی که خواهان تشکیل ادارات محلی و منطقهای هستند، تفاوتی ندارند با کسانی که خواستار ایجاد حکومتهای سایه در دیگر مناطق شدهاند.» [۵]
------
[۱]. السفیر، ۱۹۷۶/۴/۱۰.
[۲]. النهار، ۱۹۷۶/۳/۱۲.
[۳]. ۱۹۷۶/۴/۱۰
[۴]. صوتالمحرومین، شمارۀ یک.
[۵]. النهار، ۱۹۷۶/۵/۲۴