امام صدر تلاش گسترده‌ای برای از بين بردن عادات ناپسندی صرف کرد که تفرقه و کينه‌توزی را تثبيت می‌کند و مانع از تحول و پيشرفت جامعه می‌شود.
امام صدر تلاش گسترده‌ای برای از بین بردن عادات ناپسندی صرف کرد که تفرقه و کینه‌توزی را تثبیت می‌کند و مانع از تحول و پیشرفت جامعه می‌شود. بدین‌منظور، ایشان اهالی و قبایل منطقۀ بعلبک ـ هرمل را به ادای سوگند و پذیرش میثاقی فراخواند که براساس آن در زمان وقوع قتل اعضای قبیلۀ فرد قاتل از او حمایت نکنند و خویشاوندان مقتول نیز از بستگان بی‌گناه قاتل انتقام نگیرند. ایشان در پیامی خطاب به اهالی بعلبک ـ هرمل که روزنامۀ النهار در تاریخ 1970/7/1 آن را در سرمقالۀ خود درج کرد، با اشاره به حضور نداشتن دولت و لزوم تلاش برای پر کردن این خلأ، همگان را به انتخاب یکی از سه گزینه فراخواند: يا به فرمان خدا بازگردند؛ یا عطش خونریزی را در جان خود خاموش کنند و یا بپذیرند که امام صدر قربانی و این فتنه خاموش شود، و یا به جوی خون‌های مقدسی بپیوندند که در راه آزادی قدس بر زمین می‌ریزد. [1]
حدود هزار و پانصد نفر از بزرگان و افراد صاحب نفوذ منطقه میثاق تَرک سنت انتقام‌جویی را امضا و برای اجرای آن سوگند یاد کردند. بدین‌ترتیب، صفحۀ جدیدی در تاریخ منطقۀ بعلبک ـ هرمل گشوده شد و اهالی منطقه از آن پس دفاع از لبنان و جنوب و کشته شدن در راه میهن را بر عادات پیشین ترجیح دادند و فرزندان بقاع پیشتازان فداکاری و ایثار شدند.
قبایلی که میثاق را امضا کردند، عبارت بودند از قبیله‌ها و خاندان‌های جعفر و ناصر‌الدین علاّم و شمص و دندش و عِلّو و علاء‌الدین و الحاج حسین و سجد و المولی و شعیب و رشعینی و حماده و الهق و غصن و عوّاد و مدلج و نون مصری و غیر این‌ها.
همچنین، خاندان‌های مسیحی کیروز و رحمه و طوق و حبشی وجعجع و عماد و فخری و حدشیتی نیز از امضاکنندگان این میثاق بودند.[2]
متن میثاق بعلبک (پیمان دست‌شستن از خونخواهی)
1.ما از رفتار و عمل هر شخصی برائت می‌جوییم که با هر انگیزه‌ای مرتکب هر نوع جنایتی شود و او خود به‌تنهایی مسئول عمل و اقدام خویش خواهد بود.
2.کسی که مرتکب جنایتی شود ـ هر که باشد و به هر عشيره و خاندانی که تعلق داشته باشد ـــ از سوی همه، به‌ویژه اعضای قبیله و خاندان خود، مطرود خواهد بود و از هر نوع کمک و یاریِ مادی و یا معنوی محروم می‌شود و همگان از پناه دادن و مخفی کردن او خودداری می‌کنند و مخالف و معاند او خواهند بود.
3.شخص مجرم به‌تنهایی تحت پیگرد قانونی قرار می‌گیرد و هیچ‌یک از خویشاوندان او یا کسانی که هر نوع رابطه و قرابتی با او دارند، به سبب عمل او مؤاخذه نمی‌شود و کسی که شخص بی‌گناهی را به سبب گناه فرد مجرم مؤاخذه کند، مسئولیت کاملِ اقدامِ او متوجه خودش خواهد بود.
4.هر کس با این اصل مخالفت کند و آن را زیر پا بگذارد، هیچ‌یک از خانواده یا نزدیکانش حق یاری و تأیید یا محافظت از او را نخواهند داشت و همۀ ما و خویشان او دشمن وی خواهیم بود.
نسخه‌ای از این میثاق در مجلس اعلای شیعیان نگهداری می‌شود تا مجلس آن را تأیید کند و در صورت وقوع ـ خدای ناکرده ـ هرگونه انحراف یا سرپیچی در برابر مجلس اعلا مسئول خواهیم بود و بر این اساس میثاق را امضا می‌کنیم.
امضای میثاق و ادای سوگند در مراسمی به مناسبت نخستین سالگرد تأسیس مجلس اعلای شیعیان در رأس‌العین بعلبک برگزار شد. در آن گردهمايی تاریخی که هزاران تن از شهروندان را از تمامی قبایل گرد هم آورده بود و علما و روحانیون تمام فِرَق نیز در آن حضور یافتند، امام متن سوگند پایبندی به اجرای مفاد میثاق را قرائت کرد و حاضران آن را تکرار کردند.[3]
------
[1]. النهار، 1970/7/1
[2]. الأسبوع العربی، 1970/7/6.
[3]. ایام جنوبیه.