شخصیت جهانی جمال عبدالناصر در دورۀ اخیر بروز و ظهور پیدا کرد و با وجودی که دشمن همواره در پی مخدوش کردن چهرۀ وی، بهویژه در جهان غرب بود، در این کار موفق نشد و شخصیت عبدالناصر همزمان در شرق و غرب خوش درخشید.
در سپتامبر ۱۹۷۰، امت عرب یکی از مردان بزرگ خود در قرن بیستم را از دست داد، و او کسی نبود جز جمال عبدالناصر، رئیسجمهور مصر و طلایهدار ملیگرایی و وحدت اعراب.
وفات عبدالناصر تأثیر عمیقی بر تمامی امت عرب بر جای گذاشت، چرا که وی هم پیشتاز وحدت امت عربی بود و هم یکی از ارکان مبارزۀ اعراب با اسرائیل به شمار میآمد.
امام صدر دیدارهای معدودی با عبدالناصر داشت و با آنکه نخستین دیدار آنان بسیار دیر برگزار شد، آگاهان سیاسی دیدارهای آن دو را بسیار بااهمیت وصف کردهاند؛ دیدارهایی که تأثیر آن در ایجاد رابطهای ساختاری برای آغاز یک برنامۀ سیاسی-نظامی در رویارویی با دشمن صهیونیستی کاملاً پیشبینیپذیر بود.
امام صدر در مناسبتهای مختلف، شخصیت عبدالناصر را تحسین کرد و در سخنانی دربارۀ وفات وی، تصریح کرد:
رئیسجمهور، جمال عبدالناصر، تبلور آرزوهای امت عرب بود و این حقیقت زمانی آشکار شد که پس از جنگ ۵ ژوئن ۱۹۶۷ ایشان استعفا داد و ملتها و دولتهای عربی واکنشی از خود نشان دادند که حاکی از نپذیرفتن شکست و امید به پیروزی بود.
امام در بخش دیگری از سخنان خود افزود:
شخصیت جهانی وی در دورۀ اخیر بروز و ظهور پیدا کرد و با وجودی که دشمن همواره در پی مخدوش کردن چهرۀ وی، بهویژه در جهان غرب بود، در این کار موفق نشد و شخصیت عبدالناصر همزمان در شرق و غرب خوش درخشید. جهان عرب بدون عبدالناصر از لحاظ عاطفی احساس کاستی و ضعف و سستی خواهد کرد، اما از لحاظ منطقی و با یاری خداوند هیچکس نمیتواند از خوشبینی و امیدواری ما بکاهد. رمز ماندگاری و حضور جاودانۀ عبدالناصر در دستان اعراب است. اگر اعراب میخواهند عبدالناصر هرگز نمیرد، باید با زنده نگه داشتن اهداف و مواضع او در میان خویش، او را جاودانه کنند. باید اعراب با محوریت اصول و شعارهایی که او سر میداد، گرد هم آیند و برای تحقق وحدت اعراب و تثبیت و تحکیم صفوف خود ـ که مهمترین خواستۀ او بود ـ همکاری کنند. وقایعِ اخیرِ اردن بهخوبی نشان داد که عبدالناصر خود را وقف خدمت به اعراب کرده بود. زیان و خسارتی که از فقدان عبدالناصر بر امت عرب وارد شد، بزرگ و جبرانناپذیر است. من در دیدار با وی، رفتار و ا فکار عمیق انسانی او و ناخشنودیاش از وقوع جنگها را از نزدیک مشاهده کردم، زیرا جنگ به مرگ و نابودی منجر میشود، جلوگیری از قربانی شدن انسانها در جنگ دغدغۀ او بود و به همین سبب، برای دستیابی به صلح، و نه سازش و تسلیم، تلاش میکرد.
امام، همچنین، دربارۀ مواضع مثبت و مؤثر عبدالناصر در خصوص لبنان چنین گفت: «وی به لبنان احساس عطوفتی ویژه داشت و اوضاع لبنان را بهطور کامل درک میکرد.» [۱]
------
[۱]. الحلیة، ۱۹۷۰/۱۰/۰۲.