در آن اوضاع و در حالی که دامنۀ درگیریهای نظامی میان مبارزان فدایی فلسطین و نیروهای امنیتی لبنان گسترش یافته بود، مجلۀ الحوادث دربارۀ اقدامات مبارزان فدایی در لبنان و خطرها و تهدیدهای صهیونیستها گفتوگویی با امام صدر ترتیب داد.
امام در آن گفتوگو با تأکید بر اینکه «برای آزادی فلسطین راهی جز مقاومت وجود ندارد، درخصوص واکنش دولت لبنان در قبال فداییان فلسطینی اظهار داشت: «مقامات لبنانی در ماههای اخیر در قبال واژۀ هماهنگی واکنشهای مخالف نشان دادهاند، هرچند میدانم که ملت و دولت لبنان به فداییان فلسطینی نگرشی احترامآمیز و مثبت دارند، آن مخالفتها هم مفهوم مشخصی دارد و بدین معناست که تلاش برای به رسمیت شناختن فعالیت مبارزان فدایی فلسطینی در جنوب لبنان بینتیجه است. علت این امر هم واضح است؛ اینکه اسرائیل حضور مبارزان فلسطینی در جنوب لبنان را بهانهای برای حمله و هجوم به این منطقه قرار داده است. البته، باید به این نکته هم اشاره کنیم که واکنشهای مخالف دولت لبنان در مواضع شهروندان تأثیری ندارد و ملت لبنان تمایل دارد که با حمایت از مقاومت فلسطین، در آزادی فلسطین سهیم باشد و مسئولیت این حمایت را هم میپذیرد.» ایشان در ادامه افزودند: «به عقیدۀ من مخالفت مقامات لبنانی درخصوص موضوع مبارزان فلسطینی، در مقایسه با مواضع لبنان در سازمان ملل متحد نوعی تناقض دارد.»
ایشان در خصوص عملیات چریکی فلسطینیان افزودند: «به هر حال، فعالیت جنبش مقاومت [فلسطین] که اکنون به شکل جنگهای نامنظم درآمده، نیازمند استراتژی دقیق و علمی است و معتقدم که مسئولان مقاومت به این نکتۀ مهم توجه کافی دارند و اوضاع حساس تاریخی و جغرافیایی حاضر را بهخوبی درک میکنند.»
امام در بخش دیگری از مصاحبه دربارۀ راهحل این بحران فرمودند: «از صمیم قلب و با تمام وجود آرزو میکنم که گفتوگو دربارۀ چگونگی حفظ حاکمیت ملی لبنان با حفظ امکانات موجود از سویی، و لزوم مشارکت در پشتیبانی از مقاومت و تأیید عملیات چریکی از سوی دیگر، از سر گرفته شود. من تمامی امکانات و توان خود را در اختیار مسئولان همۀ طرفهای گفتوگو قرار میدهم تا مذاکرات به نتیجۀ موفقیتآمیز برسد.» [۱]
به دنبال افزایش تنش میان ارتش لبنان و فداییان فلسطینی، مجلس اعلای شیعیان در تاریخ ۲۲/۱۰/۱۹۶۹ به ریاست امام موسی صدر تشکیل جلسه داد تا وقایع خونین جنوب و درگیریهای طرفین را بررسی کند. در آن جلسه مقرر شد که تا رسیدن به راهحل جلسات ادامه یابد و ضمن پیگیری وقایع، با دیگر شوراها و نهادهای ملی بحث و تبادل نظر صورت گیرد. [۲]
همچنین، تمامی اعضای مجلس اعلا برای حضور در جلسۀ بعد فراخوانده شدند. جلسۀ دوم عصر روز ۱۹۶۹/۱۰/۲۳ منعقد شد و امام صدر مفاد نامهای را با حاضران مطرح کرد که شیخ حسن خالد، مفتی جمهوری لبنان، دربارۀ مسائل جاری برای امام ارسال کرده و در آن خواستار تشکیل جلسۀ مشترک شده بود. همچنین، در جلسۀ مجلس اعلای شیعیان تصمیمات ذیل اتخاذ شد. [۳]
۱. مقدس شمردن اقدامات مبارزان فلسطینی و حمایت از آنان؛
۲. درخواست از نیروهای امنیتی لبنان و سازمانهای مبارز فلسطینی برای توقف درگیریها و از بین بردن سوء تفاهمات از طریق مذاکره و رایزنی؛
۳. درخواست از سران کشورهای عربی برای درک وضعیت ویژۀ لبنان و آگاه کردن سران این کشورها به این حقیقت که وقایع لبنان نه به نفع اعراب است و نه به مصلحت مسئلۀ فلسطین؛
۴. تقاضا از رئیسجمهور برای تشکیل دولت اتحاد ملی تا بحران موجود را حل و فصل کند و پیش از نابسامانی و لجامگسیختگیِ کامل و گسترش هرج و مرج به سرعت بحران را به پایان برساند.
در برخی پایتختهای عربی، واکنشهایی در قالب برپایی تظاهرات و اظهارنظر مقامات دولتی و موضعگیری در روزنامهها درخصوص جنوب لبنان بروز کرد. در بغداد، مردم با برپایی راهپیمایی دولت لبنان را محکوم و از مبارزان فدایی اعلام پشتیبانی کردند. دولت مصر نیز از وقایع لبنان ابراز تأسف کرد و «حمایت مطلق خود را از مبارزات مشروع ملت فلسطین» اعلام کرد. «اتحادیۀ بینالملل کارگران عرب» نیز تلگرافهایی در تأیید مبارزات فداییان فلسطین به یاسر عرفات ارسال کرد. در اردن، مردم با برپایی تظاهرات به طرف سفارت لبنان در عَمان، پرچم لبنان را از فراز ساختمان سفارت پایین کشیدند و پاره کردند. بومدین، رئیسجمهور الجزایر، نیز تهدید کرد که کشورش رابطه با لبنان را قطع خواهد کرد. در سودان و تونس نیز راهپیماییهایی در اعتراض به عملکرد دولت لبنان برپا شد و حتی روزنامۀ فرانسوی لوفیگارو در ۲۴ دسامبر ۱۹۶۹ مقالهای با عنوان «لبنان در آستانۀ بحران» منتشر کرد. جمال عبدالناصر، رئیسجمهور مصر، نیز پیشنهاد کرد که مذاکراتی میان دولت لبنان و مقاومت فلسطین در قاهره برگزار شود. [۴]
------
[۱]. الحوادث، ۱۹۶۹/۱۰/۱۰.
[۲]. الحیاة، ۱۹۶۹/۱۰/۲۳.
[۳]. مسیرة الامام السید موسی الصدر، ج۲، ص ۵۸.
[۴]. الحلو، شارل، همان، صص ۲۷۵-۲۷۷.