در حقيقت قرآن مهمترين چيزي است که در زندگي مسلمانان وجود دارد، زيرا قرآن معجزة جاودان رسولالله است. ما معجزاتي را که از رسول خدا در ايام حيات ايشان صادر شده، نديدهايم و از آنها فاصله داريم، اما قرآن معجزة باقي و مستمر در دستان ماست.
به مناسبت حلول ماه مبارک رمضان، ماه قرآن و بهار کلام وحی، در نظر داریم که هر روز بخش کوتاه و آموزندهای از گفتارهای امام موسی صدر را دربارۀ ماه مبارک رمضان و تفسیر قرآن کریم منتشر کنیم:
در اين روز مبارک ميخواهم دربارة موضوعي با شما سخن بگويم که قرآن کريم در اين اوقات و به مناسبتِ ماهِ رمضان همواره از آن ياد ميکند. وقتي قرآن کريم را ميخوانيم ميبينيم که از وجوبِ روزه سخن ميگويد و اينکه «روزه داشتن بر شما مقرر شد همچنان که بر کساني که پيش از شما بودهاند، مقرر شده بود»[1] يا اينکه «در روزهايي معدود»[2] واجب است، که موعد آن ماه رمضان است. قرآن به ذکر ماه رمضان بسنده نميکند و ميافزايد: «شَهرُ رَمَضانَ الَّذِي أُنزِلَ فِيهِ القُرآنُ»[3] و ميخواهد به شنوندگان و به امت بگويد که ميان روزه و قرآن پيوندي برقرار است. چون قرآن کتاب هدايتي است که «در آن بيانِ راهِ روشنِ هدايت و جدا ساختن حق از باطل»[4] آمده است.
چه بسا متوجه شدهايد که در دعاهاي اين ماه پس از هر نمازي و در دعاهاي روزانه و شبانه هرگاه عبارت «شَهرُ رَمَضانَ» ميآيد، بيدرنگ پس از آن «الَّذِي أُنزِلَ فِيهِ القُرآنُ» ذکر ميشود که بر توجه ويژة قرآن کريم به پيوند ميان روزه و هدايت و نيز بيّناتِ متجلي در قرآن کريم در اين ماه دلالت دارد. ميبينيم که قرآنِ پيامبر، قرآنِ خدا، در اين ماه نازل شده است. نزول قرآن در اين ماه ما را به تفکر واميدارد. افزون بر اينها در احاديث به خصوص در خطبة معروف پيامبر آمده است: «أَيُّهَا النّاسِ قَد أَقبَلَ عَلَيکُم شَهرُ اللهِ»[5] و در همة روايات و تعاليم پيامبر (ص) و ائمه (ع) بر اهتمام و توجه به قرآن و قرائت قرآن و تلاوت آيات آن و تفکر در معاني و امثال آن تأکيد شده است. اين معنا اقتضا دارد که در قرآن کريم تأمل کنيم. لابد همة شما در اين ماه بسيار قرآن ميخوانيد، همانگونه که توصيه شده است. اما دوست دارم که امروز دربارة اصل قرآن و خلاصة حالتها و چگونگي آن سخن بگوييم.
در حقيقت قرآن مهمترين چيزي است که در زندگي مسلمانان وجود دارد، زيرا قرآن معجزة جاودان رسولالله است. ما معجزاتي را که از رسول خدا در ايام حيات ايشان صادر شده، نديدهايم و از آنها فاصله داريم، اما قرآن معجزة باقي و مستمر در دستان ماست. از همينرو، قرآن راهِ رسيدن به پيامبر و اسلام و خداست. قرآن راهنماي رسيدن به رسالت خداست. علاوه بر اين، قرآن کريم سبب جاودانگي اسلام است. اگر قرآن با اين کيفيت و با اين زبان نبود و اگر قرآن با الفاظش وحي الهي نبود، اسلام هرگز جاودانه نميماند. جاودانگي اسلام از قرآن است، کما اينکه اصل اسلام از قرآن است.
------
[1]. بقره (2)، 183.
[2]. بقره (2)، 184.
[3]. ماه رمضان که در آن قرآن نازل شده است. بقره (2)، 85.
[4]. بقره (2)، 185.
[5]. اي مردم ماه خدا را پيشرو داريد. مجلسي، محمدباقر، بحارالأنوار، بيروت، مؤسسـ‹الوفاء، 1404 ق، ج 13، ص 356.