روابط عمومی مؤسسۀ فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر: استاد سید حسین شرف الدین، نویسنده و پژوهشگر، همسر رباب صدر، خواهر امام موسی صدر است که در لبنان، ایام بسیاری را با امام موسی صدر گذرانده است. از فرصت حضور چند روزۀ او در تهران، که با برگزاری بیست و هشتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران همزمان شده است، استفاده کردیم و از او خواستیم تا اگر از امام موسی صدر خاطراتی در موضوع کتاب و کتابخوانی دارد، بیان کند.
امام موسی صدر خواندن چه کتاب‌هایی را توصیه می‌کرد؟ ایشان به طور کلی توصیه به خواندن کتاب می‌کرد و خیلی به کتاب مشخصی توصیه نمی‌کرد، البته یادم هست که در برخی سخنرانی‌هایشان به خواندن کتاب «
العلم یدعوا للایمان» توصیه می‌کردند. اما به طور کلی بیشتر توصیه‌شان به اصل کتاب خواندن بود، چون انسان خودش مختار است که چه بخواند.
امام موسی صدر اگر تشویق به خواندن می‌کرد، منظورش خواندن همهٔ کتاب‌هایی بود که به فرد آگاهی و علم می‌دهد؛ زیرا هر زمان انسان آگاهی پیدا کند، خودش موضوع مطالعهٔ خود را انتخاب می‌کند.
ایشان خودشان در یکی از سخنرانی‌های تفسیری می‌گوید من برای فهمیدن معنای آیه‌ای تفسیرهای مرتبط را خواندم، اما باز هم احساس کردم که معنای آیه را نمی‌فهمم اما وقتی کتاب «العلم یدعو للایمان» را خواندم، و بخشی از آن را سخن از سبت عناصر اکسیژن و دی اکسید کربن در هوا مطالعه کردم، معنای آیه را فهمیدم.
آیا به یاد دارید که امام صدر کتابی را به کسی هدیه داده باشند؟ چه کتاب‌هایی را هدیه می‌دادند؟ بله، ایشان اگر هم کتابی هدیه می‌داد، برای بیان غیرمستقیم مطلبی بود. طوری که اگر آن شخص کتاب را می‌خواند می‌فهمید که منظور امام چیست. برای مثال، در آن روز‌ها در لبنان، فضای مدرنیسم و تجدد خیلی زیاد بود و موضوع‌هایی مثل سکولاریسم و نظام مدنی خیلی پررنگ بود. در آن فضا برخی اصرار داشتند که خود را متجدد جلوه دهند و صحبت‌هایی مطرح می‌کردند تا ثابت کنند که مدرن و تجددطلب هستند و این موضوع‌های گاهی با دین هم برخورد می‌کرد.
امام موسی صدر از روش‌های غیرمستقیم بسیار استفاده می‌کرد و یکی از آن‌ها هم همین هدیه دادن کتاب‌هایی بود که خواننده بعد از خواندنِ آن متوجه می‌شد که چرا آن کتاب را هدیه گرفته است. ایشان حتی در سخنرانی‌هایشان هم بسیاری از مسائل را به شکل لطیف و غیرمستقیم بیان می‌کند و مخاطب به طور غیرمستقیم متوجه مقصود می‌شود.
دوست داریم دربارهٔ اقدام امام موسی صدر برای ترجمهٔ کتاب‌های دکتر شریعتی به عربی بپرسیم. این کتاب‌ها را چه کسی ترجمه کرده بود؟ این کتاب‌ها را سعید علی ترجمه کرد. من در دوره‌ای که در قم مستقر بودم، با او دیدار داشتم. او عراقی است و به ایران آمده بود.
امام صدر شریعتی را از مجاهدان به حساب می‌آورد و ایشان نپذیرفت که شریعتی در خارج از کشورهای اسلامی دفن شود. پس از فوت دکتر شریعتی در لندن و تماس جوانان ایرانی با امام، ایشان گفت که اگر در عراق یا ایران نمی‌توانیم او را دفن کنیم، دکتر شریعتی را به سوریه می‌آوریم. مراسمی هم امام موسی صدر در لبنان برگزار کرد، مشکلات سیاسی به بار آورد. کمیل شمعون و شاه و کسانی که از تحت حمایت شاه بودند، اعتراض کردند. همین طور
مراسم چهلمی که امام در عاملیه برگزار کرد. موضع امام نسبت به شریعتی بسیار اهمیت داشت و نشان از مواضع سخت او نسبت به نظام شاه بود. امام موسی صدر علی‌رغم این‌که در روابط خود رفتاری نرم داشت، در موقعیت‌های خاص خیلی جدی بود.
دربارهٔ کتابخانهٔ امام موسی صدر بگویید. چه خاطره‌ای از کتابخانهٔ ایشان دارید؟ ایشان در حازمیه کتابخانهٔ خوبی داشت و کتاب‌های مورد علاقه‌اش آنجا بود. به یاد دارم شبی را که به همراه همسرم رباب، و فرزندانم به منزل امام رفته بودیم و قرار بود شب همان‌جا بمانیم. با امام نشسته بودیم و تا صبح حرف می‌زدیم. بعد از نماز صبح به من گفت قرار است فردا در فلان‌جا سخنرانی کنم. از او پرسیدم چه کسی دعوت کرده است؟ چون می‌دانستم که آنجا متعلق به کمونیست‌هاست. گفت: فلان کس دعوت کرده. دیگر فهمیدم که دعوت‌کنندگان کمونیست هستند. او دربارهٔ موضوع هم صحبت کرد که الان به خاطر ندارم، اما به یاد دارم که از من خواست که اگر فکری دربارهٔ موضوع دارم، با او مطرح کنم. گفتم بعد از این شب‌نشینی طولانی و صحبت‌های پراکنده، از من چه توقعی داری! من هیچ مورد خاصی به نظرم نمی‌رسد.
روز بعد، همراه او به آن مراسم رفتم. خیلی تعجب کردم. عجیب بود برایم. سخنرانی بسیار خوبی کرد! سخنرانی دربارۀ اسلام بود ولی طوری بود که کمونیست‌ها هم از آن خوششان آمده بود و بهره می‌بردند. وقتی خارج شدیم، توی ماشین به او گفتم: سید، وحی رسیده است؟! خندید. گفت قبل از خواب به کتابخانه‌ام رفتم و فلان کتاب توجهم را جلب کرد. کتاب را باز کردم و عنوان یکی از بخش‌های کتاب توجه من را جلب کرد. فقط همان عنوان را خواندم و رفتم و خوابیدم. امروز همان موضوع را در این سخنرانی مطرح کردم.
داستان‌های امام موسی صدر بسیار است و طولانی است.