امام صدر در سخنرانی خود با عنوان «زنان عرب و نبرد آزادی‌خواهی» به آنچه مردان در طی قرون و اعصار درخصوص زن بیان کرده‌اند، به دیدۀ تردید می‌نگرد.
امام صدر درخصوص زن می‌فرماید: «در طی تاریخ، همواره مرد بر زن سیطره داشته است؛ گاه به سبب برتری جسمی و گاه با نیروی قانون، که آن را نیز همواره مردانِ در مصدر قدرت تصویب کردند. اما از نگاه دین، سرشت زن و مرد يكی است[1] و آن دو درواقع یک موجود هستند، چرا که در استمرارِ نسل بشر و در تکوین و ماندگاری جامعه با هم همکاری و اشتراک دارند.»
امام صدر به آنچه مردان در طی قرون و اعصار درخصوص زن بیان کرده‌اند، به دیدۀ تردید می‌نگرد، زیرا از دیدگاه امام، در طی تاریخ مردان هم در نقش خصم و هم در نقش قاضی و داور ظاهر شده‌اند. ایشان در برداشت و نوع نگرش زنان دربارۀ خود نیز تردید می‌کند، زیرا این برداشت‌ها از نگرش محدود و جهت‌داری ناشی می‌شود که نتیجۀ خودکم‌بینی یا تأثیر القائات مردان است.
امام این دیدگاه‌ها را در سخنرانی خود با عنوان «زنان عرب و نبرد آزادی‌خواهی» در خانۀ هنر و ادب (دارالفن و الأدب) در تاریخ 1970/4/7 مطرح کردند. ایشان در بخشی از آن سخنرانی که در چندین روزنامۀ عربی و خارجی بازتاب داشت، افزودند: «در منطق دین الگوی برتر جامعه خانواده است.» امام با اشاره به ناکامی اتحاد جماهیر شوروی در جایگزین کردن فرد به جای خانواده، آزادی را خواسته‌ای روانی نامیدند، مشروط بر آنکه بر پایۀ منطق استوار باشد.» و در ادامه افزودند:
استعدادها فقط در سایۀ آزادی رشد می‌کند، و آزادی موجب می‌شود که رشد و پیشرفت روندی طبیعی داشته باشد. فشار و محدودیتْ استعدادها را محدود و منحرف می‌کند. ما باید زمینۀ مناسب برای رشد استعدادهای زنان را فراهم کنیم و این کار خدمت به تمامی جامعه است. باید دربارۀ آزادی دادن به زن جدیت داشته باشیم. مردان ـــ حتی زمانی که ادعای آزادی دادن به زن را دارند ــ درواقع، زن را محدود و مقیّد می‌کنند، زیرا مردان هستند که با تعیین مد لباس و با در اختیار گرفتن رسانه‌ها و نیز در عرصۀ ادبیات، زن را کنترل می‌کنند. امروزه مردان به شکلی زیرکانه ارادۀ خود را بر زن تحمیل می‌کنند و می‌خواهند زن تابلویی هنری باشد.[2]
امام در ادامه می‌افزایند:
من هرگز درصدد آن نیستم که افکار مردانی را مبنا قرار دهم که با نیروی جسمی یا با قوانین خودساخته بر جهان سیطره یافته‌اند تا برتری خود را ثابت کنند. البته افکار زنانی را هم تأیید نمی‌کنم که واقعیت موجود را پذیرفته یا در نهایت بر ضد آن شورش کرده‌اند. بهتر است بر منابع و مراجعی دقیق‌تر و صحیح‌تر تکیه کنیم و آن مراجع عبارت‌اند از آفریدگار و دین. زن هم از لحاظ عقلی با مرد برابر است و هم از لحاظ جسمی. او در پیدایش جنین و ولادت آن سهیم است و زن و مرد در استمرار نسل بشر و پایداری جامعه به یک اندازه نقش دارند. تفاوت میان دو جنس فقط بر مبنای تفاوت در استعدادها و توانایی‌هاست.
امام در ادامه و درخصوص زنان عرب افزودند: «زن عرب امروز دشوارترین مرحلۀ تاریخ خود را پشت سر می‌گذارد؛ از سویی باید بر آداب و رسوم قبیله‌ای و احکام دینیِ تحریف شده و الگوهای وارداتی چیره شود و، از سوی دیگر، باید به میدان نبرد بر ضد دشمن وارد شود. هم زنان و هم ما مردان باید با شجاعت و فداکاری به میدان نبرد چندجانبه وارد شویم.»[3]
------
[1]. اشاره به آیۀ «یا ایها الذین آمنوا اتقوا ربکم الذی خلقکم من نفس واحده و خلق منها زوجها.»
[2]. الحیاة، 1970/4/28. La revue de Liban 2/5/1970.
[3]. همان.