مجلس بر این بـاور است که این خدمت سربـازی که مدت آن یک سال برآورد شده است، در طی سه سال اجرا شدنی است، بهگونهای که جوان شانزده ساله، چهار ماه سال را از ۱۵ ژوئیه تا ۱۵ اکتبر و، سپس در هفده سالگی نیز چهار ماه و نیز چهار ماه در هجده سالگی به خدمت فراخوانده میشود. به این ترتیب، غالب کسانی که در این سنین به خدمت سربازی فرا خوانده میشوند، دانشآموزند و بنابه وضعیتی که اکنون لبنان دارد، نانآور خانواده نیستند.
متن یادداشت مجلس اعلای شیعیان، خطاب به مسئولان دولت لبنان، به نقل از روزنامه الحیاه مورخ ۲۵/۹/۱۹۶۹.
در این اوضاع بحرانزده جهانی به حکم عادت، حقوق و پشتوانهها و آزادی ملتها تباه میشود، مگر آنکه ملتها از قدرت بازدارندهای بهرهمند باشند. در برابر خطرهای سرنوشتسازی که از ناحیه وجود اسرائیل و بروز مطامع سیاسی مختلف و منافع استعماری که این منطقه را فراگرفته است؛ و در برابر افزایش تجاوزات و اشغالگریهای اسرائیل در قبال کشورهای عربیِ همسایه که در سالهای اخیر شاهد بودهایم؛ و در مقابل موضع وادادگی کشورهای بزرگ که میبینیم به تثبیت امرِ واقع تمایل دارند و، افزون بر آن، آنچه درباره تلاش برای تغییر جغرافیای منطقه بهدور از اراده ملل منطقه شایع شده است؛ و با توجه به تکرار تجاوزات و تهاجمات اسرائیل به سرزمین لبنان به بهانه واهی دفاع از نفسکه خود هشداری است بر اینکه دشمنِ طمعکار عملاً طمعورزیهای تاریخی و اقتصادیاش را در لبنان آغاز کرده است؛ و با توجه به فضای روانی نگرانکننده موجود که بر لبنان عزیز ما مستولی است و منطقه جنوب در آن به سر میبرد و احساس عمیق ناامنی و بیثباتی و خطر آوارگی بر سر ساکنان آن سایه افکنده است؛ و با توجه به این احساس ملی شکوهمندی که در دل مردم جنوب برای در پیش گرفتن راههای حفاظت و حراست از خویش با فراگرفتن آموزش نظامی شکل گرفته است؛ و با توجه به اینکه هرچند تلاش خودجوش در این مسیر در حد خود، احساس میهندوستانه شریفی است که نشانه پایبندی به دفاع از کشور و سرزمین و اوج دلبستگی به کشور است؛ و با توجه به اینکه در این فضا که آکنده از ابرهای تیرهای است که سرنوشت لبنان را بهطور عام و سرنوشت جنوب را بهطور خاص تهدید میکند؛ مجلس اعلای شیعیان با احساس مسئولیت ملی بزرگ خویش و برای ادای وظیفه خویش در برابر شیعیان که این مجلس افتخار رسیدگی به امور آنان را دارد و اکثریت ساکنان جنوب نیز از این فرقهاند، خود را ملزم میداند که از مسئولان بخواهد تا تدابیر سریع و پیشگیرانهای را در برابر خطرها اتخاذ کنند و در اجرای آن تدابیر سرعت به خرج دهند. این مجلس بر موارد زیر تأکید میکند:
۱. تبلیغ و تفهیم بالاترین سطوح وطندوستی به ملت بهگونهای که احساس وظیفه کند که باید در راه وطن از جانگذشتگی و ایثار و بذل جان کند و راهکار این امر نیز تصویب قانون نظام وظیفه اجباری است.
این مجلس با درک حدوحدود خویش و دخالت نکردن در امور مسئولان مربوطه، و با مطالعه مقتضیات اجراییِ این خواسته و امکانات مادی و انسانیای که نیاز است، معتقد است که میتوان از راههای مختلف بخشی از هزینهها را کاهش داد، که در صورت نیاز جزئیات آن را به مسئولان ارائه خواهد کرد.
مجلس بر این بـاور است که این خدمت سربـازی که مدت آن یک سال برآورد شده است، در طی سه سال اجرا شدنی است، بهگونهای که جوان شانزده ساله، چهار ماه سال را از ۱۵ ژوئیه تا ۱۵ اکتبر و، سپس در هفده سالگی نیز چهار ماه و نیز چهار ماه در هجده سالگی به خدمت فراخوانده میشود. به این ترتیب، غالب کسانی که در این سنین به خدمت سربازی فرا خوانده میشوند، دانشآموزند و بنابه وضعیتی که اکنون لبنان دارد، نانآور خانواده نیستند. بر اساس قانون کار نیز اشتغال افراد کمتر از این سنین جز برای کارهای محدود ممنوع است و جوان هم در سه سال و در سه مرحله و آن هم در ایام تعطیلات تابستانی، خدمتش را میگذراند و اسکان او هم در اردوگاه است که دولت بهراحتی میتواند از عهده تأمین آن برآید.
۲. آموزش مردم جنوب برای ادای وظیفه مقدسشان و آمادهسازیشان برای امور زیر:
الف. حمل سلاح با همه ویژگیهای فنی آن؛
ب. کمکهای اولیه با قابلیتهای گوناگون مطلوب؛
ج. تأسیس و گسترش پناهگاه.
بهمحض اینکه خدمت سربازی تبدیل به قانونی مصوّب شود، زمانی لازم است تا ارتش بتواند نیروی لازم را آماده کند، بهگونهای که پس از چند سال میتوان شروع به چیدن میوه آن کرد. ولی در این مدت کسانی را که سنشان بالاتر از سن خدمت سربازی است ـ بهویژه مرزنشینان ـ نباید از مشارکت داوطلبانه در دفاع از وطن محروم کرد. راهحل این است که داوطلبان دفاع را به تشکیل ارتشی تودهای دعوت کرد تا به ارتش که در جبهه حضور دارد، از جبههای دیگر کمک کند.
مجلس معتقد است کـه این کـار آسـان و شـدنی است و بایـد هستههای محلی تشکیل شود و هستههایی فرعی در روستاها با این هستهها مرتبط شود و این هستههای محلی یا بهطور مستقیم و یا از طریق سلسلهمراتب هرمی با ارتشی که در جبهه میجنگد ارتباط داشته باشد. کار آموزش نظامی را هم باید افسران و درجهداران بر عهده بگیرند، بهگونهای که هر افسری که فرماندهی یکی از هستهها را بر عهده گرفته شمار معینی از داوطلبانی را که به صفوف مقاومت پیوستهاند، تحت فرمان خود داشته باشد و درجهدارانی که مسئولیت آموزش نظامی را در روستاها بر عهده دارند، با شماری معین از داوطلبان مستقیماً از او فرمان ببرند. آموزش نظامی نیز بهطور دورهای و در اوقات بیکاری انجام میشود و سلاحی که به داوطلبان داده میشود، نزد آنان باقی میماند تا زمانی که برای آغاز نبرد فراخوانده میشوند، وظایفی را که فرماندهی خطوط مقدم بر عهده آنان میگذارد، انجام دهند. میتوان مسئولیت این آموزش نظامی را به افسران و درجهداران ذخیره سپرد که فراخواندن آنان هزینه چندانی برای دولت ندارد، جز اینکه بنابه قوانین فعلی، مابهالتفاوت حقوق درجهدار بازنشسته و درجهدار شاغل به آنان پرداخت میشود.
۳. بهکار گرفتن همه امکانات موجود برای ارتقای سطحِ زندگیِ اجتماعیِ مردمِ جنوب که خود ضامن تقویت روحیه آنان و ظهور نمودهای دلبستگیشان به وطن میشود، و پس از آنکه از احساساتشان به وطن آگاهی یافتند و تفاوت میان تعهد به زمین و سرزمین و آوارگی و سرگردانی را به صورت مادی لمس کردند، سرنوشت خود را در ماندن خواهند جست.
مجلس اعلای شیعیان، با اطمینان از اینکه مسئولان در مسیر حراست از خاک پاک میهن و رسالتی که دشواری ادای آن را بر دوش دارند، از هر فرصتی بهرهبرداری و هر طرحی را مطالعه میکنند؛ و با درک حدود و حقوق شهروندی که مسئولان جز با وجود ملتی وظیفهشناس و آگاه، به نتایج مورد انتظارشان نخواهند رسید، همه نیروهای فکری و انسانی و مادیاش را در اختیار اولیای امور قرار میدهد و، بهطور ویژه، آمادگی خود را برای تأسیس اردوگاهی ویژه آموزش نظامی تحت نظارت فنی مقامات مسئول اعلام میدارد. و خداوند توفیقبخش است.
رئیس مجلس اعلای شیعیان
موسی صدر