علم، اساسِِ سرمایه و قدرت و عزت است، ولی بهتنهایی کافی نیست.
متن سخنان امام موسی صدر در مراسم تقدیر از دانشآموز ممتاز لبنانی رمال رمال، به نقل از روزنامه بیروتی الحیاه مورخ 1969/07/17 که در کتاب نای و نی منتشر شده است. امام در این سخنرانی به تعريف از علم و ايمان و رابطه ميان آن دو اشاره میکند.
مجلس اعلای شیعیان در مراسم جشنـی که در دارالإفتای جعفـری برگزار شد از دانشآموز جنوبی، رمال رمال، تجلیل کرد. این دانشآموز رتبه نخست امتحانات دیپلم ریاضی را کسب کرده است. امام صدر هدیهای نمادین به وی داد که یک جلد کلامالله مجید و چکی به مبلغ هزار لیره است.
امام صدر در این مراسم سخنرانی کرد و در بخشی از سخنانش گفت: «این لحظات از لحظات نادر عمر من است که در آن احساس افتخار میکنم، زیرا در کنار و همراه شما از مقام علم تجلیل میکنم. شخصی که به افتخارش این مجلس را ترتیب دادهایم و از او تجلیل میکنیم، هیچگونه ارتباط و انتسابی با من ندارد و من خبرِ موفقیت او را در روزنامهها خواندم و احساس کردم که در مقابل این پدیده و این سرمایه ملی وظیفهای دارم و هیچ غرض دیگری جز تکریم علم و احساس وظیفه برای تجلیل از این شخص در میان نبوده است.»
علامه صـدر در ادامـه افزود: «شک نیست که علـم در ایـن اوضاع دشواری که امت و کشور ما در حال گذار از آن است بهترین سرمایه است، زیرا عصری که در آن زندگی میکنیم عصر پیشی گرفتن ملتها از یکدیگر است و ملتی که از حیث علمی عقب میماند، در این جهانی که به ضعیف رحمی نمیشود و قدرت جز از راه علم بهدست نمیآید، حق زندگی نمییابد. وجود نوابغ میان امت ما و تلاش برای تجلیل از آنان گویای آن است که به مددِ علم، آینده از آنِِ ماست، زیرا علم منبع قدرت در آینده است. پس برای این وطن و برای این امت و برای سلامت انسانی که احساس میکنیم از سوی دشمنان امت و دشمنان انسانیت در خطر قرار گرفته است، از این جوان عزیزی که سرمایه آینده بهتر است، تجلیل میکنیم. به این مناسبت میخواهم بهطور خلاصه به این دانشآموز بگویم که علمْ اساسِِ سرمایه و قدرت و عزت است، ولی علم بهتنهایی کافی نیست، هرچند بخواهیم تفسیر و تحلیلهایی کنیم، بله علم راه دیدن واقعیتهاست، ولی دیدن واقعیت برای پیمودن راه کافی نیست، زیرا انگیزه کامل انسان که او را در حوزههای مختلف به کمال میرساند، ایمان است. علم ما را از ایمان بینیاز نمیسازد، چنانکه ایمان نیز بدون علم بهدست نمیآید. بنابراین، ما در این ساعت که از این دوست عزیز تجلیل میکنیم، هدیهای بسیار نفیس که یک جلد قرآن کریم است و هدیهای نمادین و ناقابل که مبلغ هزار لیره لبنانی است، از سوی مجلس اعلای شیعیان به ایشان تقدیم میکنیم. به همین مناسبت خواهیم کوشید تا با کمک وزارت آموزشوپرورش، حق طبیعی این جوان را که بورس تحصیلی است مطالبه کنیم، چنانکه به دهها دانشجوی دیگر پیش از ایشان داده شده است. همچنین، لازم میدانم اعلام کنم که آن دسته از جوانان ما که مدرک لیسانس علوم و علوم زیستی و ریاضیات را دریافت کردهاند، میتوانند از طریق شورای پژوهشهای علمی (مجلس البحوث العلمیه) و کمکهای دیگر، برای ادامه تحصیل در سطح فوقلیسانس، بورسیه شوند و هر کس دنبال تکمیل تحصیلات و کسب تخصص است، به دفتر شورای پژوهشهای علمی یا دفتر مجلس اعلای شیعیان مراجعه کند. تجلیل ما از این جوان به سبب جنوبیبودن و شیعه بودنِِ او نیست که متهم به بومیگرایی و فرقهگرایی شویم. شاید برای آن است که جوانان همانند وی که موفقیتی داشتهاند، مشوق هم داشتهاند و این جوان نیازمند مشوقی بود تا او را تشویق کند و ما امیدواریم این خلاء را به نفع این وطن و امت پر کنیم.»
در این مراسم، دانشجوی جوان در سخنانی کوتاه از امـام صدر و جوانان لبنانی و، بهویژه، جوانان محروم جنوبی سپاسگزاری کرد و سوگند یاد کرد که مسیر علمیاش را تا پایان بپیماید، چرا که جنوب اکنون از سختترین توطئههایی که سرنوشتش را تهدید میکنند، رنج میبرد و غلبه بر این توطئهها جز از راه علم میسر نیست.