از هر که میترسی، خداوند برتر از اوست، او پادشاه پادشاهان است و پروردگارِ عالَم و معبودِ همه. خداوند با این شیوه مشکل تو را حل میکند، زیرا اگر به این وسوسهها پاسخ نگفتی و به راه خود ادامه دادی و به آنها توجهی نکردی، این وسوسهها کمرنگ و کماثر میشوند و سرانجام از بین میروند.
عبارتِ «أَعُوذُ بِرَبِّ النّاسِ» هم تعبیری علمی است و هم دینی و تربیتی، زیرا هنگامی که از این وسوسهها والقائات دروغین و فسادآور پناه میبرم به کسی که از من و این وسوسههای نهانی نیرومندتر است، احساس آرامش روحی میکنم.
این شیوۀ متعارف دین است. مثالی بزنم: همین فال بد زدن عادت زشتی است که در بین ما رواج دارد؛ همین که در راه چشم ما به بزی یا کوزهای خالی بیفتد و یا صدای جغدی بشنویم، از سفر منصرف میشویم. اینها وسوسههای نهانی است که در سینۀ مردم القا میشود. اگر در برابر این وسوسهها به سفر نرفتیم و از اقدام خود منصرف شدیم، وسوسه و نگرانی تشدید و قویتر میشود، زیرا هر اندازه آدمی به این وسوسهها تن دهد، کاملاً ناتوان میشود، و وسوهها بر آدمی چیره میشوند.
از همین رو، در حدیث آمده است: «مَن تَطَیَّرَ فَامتَنَعَ عَن سَفَرِهِ فَقَد أَشرَکَ بِاللهِ العَظِیِم.» [۱] مقصود از حدیث چیست؟ آیا میگوید باید فال بد بزنی؟ تو میپرسی: وقتی که ترسانم چگونه راهی شوم؟ میگوید: «بگو: پناه میآورم به خدای مردم.» او هستی بخش و تقدیر کننده و آفریننده و پروردگار است. از که میترسی؟ از کوزهای خالی؟ یا از جن و انس و پادشاه و حاک و یا از دوست بد؟ از هر که میترسی، خداوند برتر از اوست، او پادشاه پادشاهان است و پروردگارِ عالَم و معبودِ همه. خداوند با این شیوه مشکل تو را حل میکند، زیرا اگر به این وسوسهها پاسخ نگفتی و به راه خود ادامه دادی و به آنها توجهی نکردی، این وسوسهها کمرنگ و کماثر میشوند و سرانجام از بین میروند.
------
۱. هر کس که فال بد زند و از سفر باز ایستد به خداوند بزرگ شرک ورزیده است.»