نوشتاری از آیت الله سید محمد باقر صدر از کتاب «بارقه ها»
رسالت فکری و رهبری
عزیزان! هر امتی در نتیجه به هم پیوستن دو عامل به وجود می‌آید: عامل اندیشۀ سازنده و رهبری حکیمانه. به هر اندازه که اندیشه، ظرفیت سازندگی داشته باشد و رهبری، روح آن را مجسم کند، امت رشد می‌کند و استوار می‌شود. هر چقدر اندیشۀ دینی از وسعت در افق و انسانیت در مفاهیم بهره‌مند باشد و هر اندازه در رهبری وسعت قلب و واقع‌گرایی در عمل وجود داشته باشد، امت گسترش می‌یابد و ابعاد آن مشخص می‌گردد. بنابراین، اندیشۀ دینی و رهبری، بنیان اساسی وجود یک امت و تعیین ابعاد مکانی و زمانی آن است.
و ما به نوبه خود این بنیان اساسی را داریم؛ زیرا وجود ما مبتنی بر هر دو جنبه فکری و رهبری این بنیان است. اندیشۀ دینی ما همانا اسلام است که هستۀ معنوی و نظری امت را ایجاد کرد و عناصر فکری امت را به او بخشید. عامل رهبری نیز در قهرمانان دین، کسانی چون حسین علیه السلام و دیگر شاگردان رهبر اعظم، رسول خدا (ص) نمایان می‌شود؛ کسانی که بنیان بشری امت را تأسیس، راهش را روشن و معین و اندیشه را مجسم کردند و پشتوانه‌ای از آرمان و ایثار برایش فراهم نمودند.
حال که امت با ولادت اندیشه آرمانی و رهبری که آن اندیشه را به ظهور می‌رساند، متولد می‌شود؛ پس طبیعی است که امت اسلامی روزی مانند این روز مبارک را جشن بگیرند؛ چرا که ولادت حسین و پدر حسین علیهما السلام به نوعی ولادت خود امت است.
اگر روز مبعث روز ولادت اندیشه‌ای آسمانی است که در دین بزرگ اسلام ظهور یافته است، پس این ایام مبارک [ولادت معصومین علیه السلام] روزهایی است که رهبران فرخندۀ دین را به آن عطا و بدین وسیله بنیان اساسی وجود امت را تکمیل کرده است و از پی آن، اندیشه با رهبری پیونده خورده و در نتیجه امتی به وجود آمده است که «بهترین امتی است که برای مردم پدیدار شده است.»
بدین ترتیب احساس می‌کنیم با تمام وجود به این مناسبت‌های مبارک تعلق داریم و وابستگی ما به آن‌ها یک وابستگی حیاتی است؛ زیرا این ایام، مناسبت‌های مربوط به وجود بزرگ‌تر ما به عنوان یک امت زنده و پویا است؛ امتی که علم اسلام و مشعل توحید را به دست داریم و بر روی زمین از پیام آسمان دفاع می‌کنیم.
بنابراین، بزرگداشت حسین علیه السلام در روز ولادت یا شهادت یا در ایام حماسه بزرگ زندگی او، برای ما تنها یادآوری یک گذشته باشکوه نیست، بلکه این مناسبت ها بیانگر جزئی از بنیان اساسی وجود یک امت است؛ از این‌رو، وقتی امت اسلام در مناسبت های مربوط به امام حسین و امام علی علیه السلام و دیگر مناسبت های اسلامی به برپایی آئین‌های اسلامی می‌پردازد، در واقع وجود خودش را به عنوان یک امت تحکیم می‌کند و توجهش را به عناصر اساسی این وجود بیشتر می‌نماید.
بر این اساس در می‌یابیم که هر اقدامی برای تعمیق ارتباط امت با دو منبع دینی و رهبری‌اش و پیوند زدن او به رسالت بزرگ اسلامی خود و رهبران معظم آن، در واقع تلاشی برای حفظ اصل وجود امت است و از سوی دیگر هر عملی برای دور کردن امت از اسلام یا رهبران برجسته آن در هر یک از عرصه های فکری و عملی، در حقیقت دسیسه‌ای بر ضد امت و تلاشی برای دزدیدن عناصر اساسی آن و سلب دلایل وجودی آن به عنوان یک امت زنده و پویا است.
بر همین اساس درمی‌یابیم که پافشاری امت که در تصمیم شما مردم مؤمن برای انتخاب راه اسلام در همه عرصه های زندگی اعتقادی و اجتماعی و حرکت در مسیر رهبران بزرگ، یعنی حسین و پدر حسین علیهما السلام، تجلی یافته حاکی از این است که این امت دریافته است که این راه، تنها راه زنده مانده امت و حفظ اصالت آن و دست یافتن به سعادت دنیا و آخرت است.
برادران! از این پیوند ریشه‌ای که امت اسلام را به دین اسلام و رهبران پیشرو آن گره می زند، می‌توانید حقیقت نقشی را که حوزه بزرگ اسلام در نجف یعنی حوزۀ امام جعفر صادق ایفا کرده است، دریابید؛ حوزه‌ای که در این هزار سالی که از تاریخ باشکوه آن می‌گذرد خود را وقف این کرده است که همواره عناصر وجودی امت اسلام را به آن یادآوری کند و این امت را به دین مقدسش پیوند بزند و در راه منافع حقیقی امت ایثار و از خودگذشتگی کند و دسیسه‌های دشمنان آن را برملا نماید و همواره و بی‌وقفه پیام اسلام را تبلیغ کند.
برادران! این حوزۀ بزرگ است که از دین شما حراست می‌کند. این حوزه است که زبان گویای دردها و آرزوهای حقیقی شما است. این حوزه است که همه توان خود را در راه خیر و سعادت شما صرف می کند.
این حوزه است که راه روشن اسلام را در همه عرصه‌های زندگی برای شما تبیین می‌کند؛ راهی که مسلمانان را از گدایی اندیشه و نظام، از اردوگاه شرق و غرب و پرسه زدن بر گرد سفره‌های سرمایه‌داری و دیگر مکاتب اجتماعی، بی‌نیاز می‌سازد؛ مکاتبی که اسلام آن‌ها را مردود می‌شمارد، و جایگزین بهتر آن‌ها را ارائه می‌کند، جایگزینی که نظام اقتصادی و اجتماعی اسلام و نیز روش اسلام برای سازمان‌هی فرد و جامعه که روشی جامع است و همۀ جنبه‌های زندگی را دربر می‌گیرد، متجلی می‌شود.
این حوزه حلقۀ وصل میان امت و دین بزرگ آن است و هر تلاشی برای تضعیف یا نابودی حوزه به معنای شکستن این حلقه وصل و جداکردن امت از دین بزرگش و در پی آن عناصر وجودیش است.
به این مناسب شریف و صاحب عظیم آن [از خدا می‌خواهیم] که اراده آگاهانۀ این ملت را محقق کند و ارتباطش را در همه عرصه‌های زندگی با دین مجسم نماید و حوزه را حفظ کند و از شر دشمنان مصون بدارد تا این حوزه برای همیشه بیان صحیح دین در امت و راهنمای امت به خیر دنیا و آخرت باشد.