سطح جامعه ارتقا یابد هر انسانی، چه انفاقکننده و چه گیرندۀ آن، بدون هیچ تفاوتی از آن بهره میبرد. حتی انفاقکننده با توجه به زندگی و فعالیتهای وسیعش بیش از انفاقگیرنده از جامعۀ پیشرفتهتر بهره میبرد. پس خیر و ثمرۀ انفاق در این دنیا و پیش از آخرت به انفاقدهنده و خیر مادی آن هم قبل از خیر معنوی به او بازمیگردد
بسیاری از مفسران گفتهاند پاداش انفاق در روز قیامت به انفاقکننده میرسد؛ روز قیامتی که انسان جزای عمل خویش را بدون ظلم یا حرمان یا سهوی در حساب میبیند. این معنا صحیح و هماهنگ با سایر آیات قرآن است. اما با توجه به اطلاعات اجتماعی ما و با توجه به پیشرفت و تحول علوم اجتماعی میتوان این آیه را به شکل دیگری نیز فهمید:
اینکه انفاق احیای خانوادههای فقیر و گروههای زحمتکشی است که ابزار کافی برای زندگی شرافتمندانه در اختیار ندارند و در نتیجة انفاق، این زندگی و سلامتی و تغذیه و تعلیم و تربیت را برای فرزندانشان تأمین میکنند. با این انفاق هم خود در ساختن جامعهمان و ارتقای سطح آن شرکت کردهایم و هم افراد جدیدی را مشارکت دادهایم. چون سطح جامعه ارتقا یابد هر انسانی، چه انفاقکننده و چه گیرندۀ آن، بدون هیچ تفاوتی از آن بهره میبرد. حتی انفاقکننده با توجه به زندگی و فعالیتهای وسیعش بیش از انفاقگیرنده از جامعۀ پیشرفتهتر بهره میبرد. پس خیر و ثمرۀ انفاق در این دنیا و پیش از آخرت به انفاقدهنده و خیر مادی آن هم قبل از خیر معنوی به او بازمیگردد. پس فوراً پاداش آن را میگیرد.
همینطور بالعکس یعنی چون انسان متمکن از انفاق کردن امتناع کند، بدین معناست که از گروهها و شهروندان غفلت کرده است و آنان را رها کرده تا در فقر و مرض و جهل خود دست و پا بزنند و در ساختن جامعهشان شرکت نکنند. این به محرومیت کل جامعه از توانمندیها و نیروی آنها و نرسیدن آنان به سطح مطلوب میانجامد. آن که از این وضع زیان میبیند، پیش از گیرندۀ انفاق، کسی است که باید انفاق کند. این وضع آنان را در معرض آفتهایی قرار میدهد که به فرزندان فقرا محدود نمیشود، بلکه به همۀ شهروندان سرایت میکند و نیز آنان را در معرض انحرافات اخلاقی و رفتاری قرار میدهد که نتیجة فقر است.
علاوه بر این، عقدههای روانیای که در این وضعیت شکل میگیرد و احساسات منفیایی که در مثل این جوامع غیرعادلانه میروید، آن جامعه را در معرض تکانها و بحرانهای بیرحمانه و ناعادلانه قرار میدهد و ثروتهای جامعه را به شکلی بسیار بسیار ناآگاهانه به هدر میدهد.