سند شماره ۲۱۳/۲۴۳ ساواک اشارهای به انفجار بمب در جلسه تعلیمات نظامی شیعیان لبنان در اردوگاه فتح دارد.
به: ۷۱۳ تاریخ: ۵۴/۴/۱۷ از: ۲۱۳ شماره:۲۱۳/۲۴۳ سید موسى صدر اعلام کرد در پایگاه سازمان فتح در نزدیکى شهر بعلبک ۱۰۱نفر جوان شیعه تعلیمات نظامى مى دیدند در حادثه انفجار بمب ۲۶نفر آنها مقتول و ۴۲نفر دیگر مجروح گردیده اند. سید موسى صدر تأکید کرد این عده سازمانى۱ به نام امید تشکیل داده و در اردوگاه مزبور تعلیمات نظامى براى مقابله با حملات اسرائیل در جنوب لبنان مى دیدند و شایعاتى که درباره این گروه میلیشیا منتشر شده و آن را المجاهدین نامیده اند بى اساس مى باشد وى در پایان از جوانان شیعه دعوت نموده به آن سازمان ملحق گردند. پس از این انفجار و قتل جوانان شیعه در بیروت شایع شده که جوانان مزبور افراد همان سازمان جوانان على هستند که به قتل و خونریزى بیرحمانه مسیحیان در بیروت و در یک دهکده شمالى دست زده و به راهبه هاى مسیحى تجاوز کرده بوده اند و سید موسى صدر خواست با این اظهارات ارتباط گروه میلیشیاى خود را با سازمان جوانان على تکذیب نماید ولى گفته هاى موسى صدر با تردید تلقى شده و با این حادثه لطمه شدیدى به حیثیت او در بین مسیحیان وارد آورده و به احتمال قوى مسیحیانى که از او پشتیبانى مى کردند دست از طرفدارى او برخواهند داشت. نظریه: ۲۱۳با توجه به خبر فوق امکان اینکه محبوبیت موسى صدر در بین گروه هاى مختلف لبنان تقلیل یابد بعید به نظر مى رسد. |
پی نوشت:
۱- پس از آنکه سازمان هاى ادارى، تشکیلاتى و عقیدتى با موفقیت کامل راه اندازى شد و با استقبال پرشور مردمى روز به روز پایههاشان استوارتر گردید، نوبت به مرحله سوم سازماندهى رسید، در آن زمان احزاب و گروه هاى چپى و راستى هر کدام براى خود یک ارتش کوچک تشکیل داده و براى تحقق آرمان هاى حزب متبوع خود، هر چند گاهى از آن استفاده مى کردند. این ارتشها غالباً چون تهى از انگیزه و آرمان دینى و مذهبى بودند در برابر تهدیدات نظامى کشورهاى بیگانه، از کارآیى لازم برخوردار نبودند، بدین خاطر امنیت مرزهاى کشور لبنان به آسانى آسیب پذیر مى شد. علاوه بر اینکه هر کدام از این گروه هاى نظامى خود بزرگترین عامل گسترش ناامنى و درگیری هاى قومى، قبیله اى، دینى و مذهبى در آن کشور محسوب مى شدند.
براى از بین بردن چنین حالتى، و به خاطر ایجاد امنیت داخلى و خارجى کشور لبنان، تأسیس یک سازمان نظامى قوى، ضرورى به نظر مى رسید. سازمانى که افراد آن با داشتن آگاهی هاى سیاسى، مذهبى و نظامى. پاسدار مرزهاى عقیده و نظام باشند. سید موسى صدر در روز هفتم محرم ۱۳۹۵ق، (۱۳۵۴شمسى و ۲۰ژانویه ۱۹۷۵م) در یک سخنرانى پرشور که به مناسبت قیام سالار شهیدان امام حسین (علیهالسلام) ایراد مى کرد، مردم لبنان را این گونه به تشکیل نظامى دعوت نمود: و مسؤولیت هاى دولت نیست بلکه همه افراد وظیفه دارند از کشور، سرزمین و خانه خویش دفاع نمایند... و اگر حکومت، مسؤولیت دفاع از مملکت را مهمل گذارد، ضرورت دفاع از گردن ملت ساقط نخواهد گردید...»
و از این تاریخ پایه هاى یک سازمان نظامى به نام «افواج مقاومت لبنان» (اَمَل) پى ریزى گردید. نخستین کسانى که به نداى دلسوزانه رهبر دوراندیش خود لبیک گفتند، جوانان پرشور مدرسه صنعتى جبل عامل بودند که اولین گروه هفتاد نفره را تشکیل داده و شروع به آموختن فنون نظامى کردند. مرکز آموزش این سازمان، نخست در دهکده اى به نام «یمونه» در حومه بعلبک قرار داشت که بعد از مدتى با توافق سازمان فتح فلسطین به مرکز بزرگ آموزش نظامى آن، یعنى محلى به نام «عین النبیه» منتقل گردید. و در آنجا زیر نظر مربیان آن سازمان به تربیت نیروهاى خود پرداخت. فعالیت هاى این سازمان هفت ماه به صورت مخفیانه ادامه داشت ولى پس از گذشت هفت ماه سرنوشت آن تغییر یافت؛ زیرا یک روز در حین آموزش «مین ضدتانک» ناگهان مینی در دست یکى از مربّیان منفجر شد و ۲۷نفر از بهترین اعضاى سازمان را به شهادت رساند و بیش از پنجاه نفر را نیز زخمى کرد. این جریان تأسفبار خود به خود موجب آشکار شدن سازمان اَمَل گردید.
در پى این انفجار امام موسى صدر روز یکشنبه ۲۶جمادى الثانى ۱۳۹۵ق، ژوئیه ۱۹۷۵م و ۱۳۵۴شمسى) در یک کنفرانس مطبوعاتى به طور صریح به موجودیت یک سازمان نظامى به نام «اَمَل» اشاره کرد و آن را چنین معرفى کرد:
«... پایگاه جوانمردان، فداکاران و جانبازانى که مى خواهند به فریاد مظلومانه وطن مجروح و خون آلود خود که هماره و به طور مستمر، از هر سو و به هر وسیله مورد تعدّى قساوت بار اسرائیل قرار دارد، پاسخ مثبت و مناسب دهند... »
پس از حادثه انفجار، پایگاه «عین النبیه» که زیر نظر مبارزان فلسطینى اداره مى شد، تعطیل گردید و مرکز آموزش به محل دیگرى به نام «جَنَتا» تغییر مکان داد، و در آنجا به وسیله اعضاى خود سازمان اَمَل آموزشها نسبت به اعضاى جدید ادامه یافت. تا اینکه سازمان در عرض چند سال تبدیل به یک قدرت نظامى ممتاز شد و همه گروهها، احزاب، و دولتها را به وحشت انداخت.
این سازمان علاوه بر افراد لبنانى، بسیارى از جوانان کشورهاى مسلمان دیگر را نیز زیر پوشش آموزشى خود قرار مى داد، از جمله حدود دویست نفر از فرزندان سلحشور ایرانى در آن مشغول یادگیرى فنون مختلف نظامى بودند و همین موضوع نیز هراس و خشم رژیم شاه را نسبت به امام موسى صدر شدت بخشیده بود، به طورى که «منصور قَدَر» سفیر وقت ایران در لبنان، در این مورد به دولت لبنان اعتراض کرد. و نظام طایفگى آن کشور هم که دنبال چنین بهانه اى مى گشت به مخالفت گسترده اى علیه امام موسى صدر دست زد.
از طرف دیگر، چون با توسعه قدرت نظامى شیعیان به وسیله این سازمان، گروهها و سازمان هاى راستى و چپى موجودیت خود را به روشنى در خطر و نابودى مى دیدند، هر کدام با دولت لبنان دست همکارى داده و از هر سو و با روش هاى گوناگون در پى متزلزل کردن سازمان امل برآمدند.
ر. ک: امام موسى صدر امید محرومان صص ۱۴۱-۱۴۵