مهندس محمد توسلی که از دوران دانشجویی و پس از آن در تعامل نزدیک با مبارزان سیاسی در ایران و خارج از کشور بوده است، خاطرات مختلفی از تاریخ معاصر ایران دارد. همچنین، دیدارهایی با امام موسی صدر داشته است.

به گزارش روابط عمومی مؤسسۀ فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر، مهندس محمد توسلی با اشاره به یکی از سفرهای خود در بهار سال ۵۷ به لبنان و دیدار با دکتر چمران در مدرسۀ صنعتی صور گفت: وضعیت جنوب در آن زمان مناسب نبود، اشغال جنوب از سوی اسرائیل موجب شده بود تا شرایط بسیار بدی در آنجا حاکم شود. همۀ نیروهای فلسطینی منطقه را ترک کرده بودند و تنها دکتر چمران همراه دانش‌آموزانش در مدرسۀ صور مانده بود و تمام مخاطرات را تحمل می‌کرد.

در آن سال‌ها بخشی از تلاش‌های چمران در کنار امام موسی صدر صرف تشکیل و هدایت جنبش امل شده بود که موفق شدند افرادی را آموزش بدهند و کادرهایی را تربیت کنند که گام‌های بعدی جنبش آزادی‌خواه لبنان را‌‌ همان ‌آن‌ها برداشتند و بسیاری از آن‌ها در مقاومت و یا مجموعۀ حزب‌الله عضو شدند.

وی ادامه داد: چمران عملاً با تمام وجود در خدمت حرکت امام موسی صدر در لبنان بود و در همه حال با‌‌ همان حالت عرفانی و معنوی که داشت، فعالیت می‌کرد. رابطۀ صمیمانه او با هنرجویان هنرستان و حتی با مردم صور واقعاً غرورآفرین بود که انسانی در جایگاه علمی و سیاسی چمران به چه نقطه‌ای از تعالی رسیده است که خالصانه تمام ظرفیت خود را درخدمت انسانیت قرار می‌دهد.

مهندس توسلی، از دوستان قدیمی دکتر مصطفی چمران، دربارۀ چگونگی عزیمت چمران به لبنان گفت: تا آنجا که می‌دانم امام موسی صدر در آخرین سفر به ایران با مهندس بازرگان دربارۀ مدیریت مدرسۀ صنعتی صور مشورت کرده بود و ایشان دکتر مصطفی چمران را پیشنهاد می‌کند. وقتی موضوع با آقای چمران در میان گذاشته می‌شود، با وجود اینکه در آمریکا مستقر بود و برنامه‌های فرهنگی و علمی و سیاسی مختلفی هم برای خودش داشت، بلافاصله می‌پذیرد و همراه خانواده راهی لبنان می‌شود. با آنکه او در گذشته هم به مصر و عراق و منطقه آمده بود، این بار ایده‌ئال خود را در محیط لبنان و در خدمت به محرومان پیدا کرد.

وی افزود: چمران ایثار و فداکاری و بینش عمیق اجتماعی امام موسی صدر را به نوعی تقدیس می‌کرد و از این نظر کاملاً شیفتۀ ایشان بود و همین موضوع موجب پیوند روحی و فکری آن‌ها با هم شده بود.

مهندس توسلی در بخش دیگری از خاطرات خود به فعالیت شهید چمران در سایر حوزه‌ها پرداخت و گفت: چمران از همۀ ظرفیت‌های خود برای خدمت به مردم محروم استقاده می‌کرد. مثلاً از دکتر جلیل ضرابی و همسرشان که از پزشکان فوق تخصص ایرانی مقیم آمریکا بودند، دعوت کرد تا به لبنان بیایند و هر دو مدت‌ها در درمانگاهی در بیروت به خدمت‌رسانی ایثارگرانه به محرومان پرداختند. 

وی، همچنین، دربارۀ دیدار با امام صدر خاطرنشان کرد: من امام موسی را از قبل زیاد نمی‌شناختم. وقتی نزد چمران رفتم، او به من توضیحاتی داد و از خدمات امام در لبنان گفت. موانع و مشکلاتی را که مقابل ایشان بود شرح داد و کارهایی را که برای ارتقای فرهنگ اجتماعی شیعیان و همۀ لبنان به طور عام از سوی آقای صدر شده بود بیان کرد. 
برای من نگاه عالمانه و روشنفکرانه و واقع‌بینانۀ امام موسی صدر بسیار جالب بود. اینکه تلاش داشت ابتدا به توسعۀ زیرساخت‌های فرهنگی و اجتماعی بپردازد و مقابل همه مشکلات و دشمنی‌ها هم بایستد.

توسلی افزود: با چنین ذهنیتی چند بار به همراه چمران به دیدن ایشان رفتیم. دیدار ما در مجلس اعلا انجام می‌شد. یک بار هم در نشست دانشجویان ایرانی مقیم لبنان که در دانشگاه بیروت تشکیل شد، رفتم. آقای صدر هم در این جلسه حضور داشت. برخورد ایشان با دانشجویان بسیار برادرانه و دوستانه بود و همۀ آن‌ها تحت تأثیر اخلاق و منش امام موسی بودند.