امام صدر در واکنش به بیتوجهی و سهلانگاری مقامات رسمی و دولتی در رویارویی با وقایع، و در پی کشتار خونینی که به کوچ اجباری اهالی جنوب منجر شد، رهبران مذهبی فرقهها را گردهم آورد و هیئت یاری جنوب به ریاست ایشان تشکیل شد.
تحولات جنوب لبنان
درحالیکه بحرانِ بیتوجهی به خواستههای جنوب لبنان با آغاز پنجمین ماه سال ۱۹۷۰ همچنان ادامه داشت و دولت برای تحقق وعدههای خود هیچ اقدامینکرده بود، هیئتها و گروههای فعال در جنوب، وزرا و نمایندگان را به نشستی فراخواندند که با حضور امام صدر برگزار میشد. نشستِ مذکور با حضور دو تن از وزیران به نام رفیق شاهین و عبداللطیف الزین و شماری از نمایندگان از جمله جان عزیز و عبدالمجید الزین و سمیح عسیران و علی ماضی و سعید فوّاز و محمد صفیالدین و محمد دعّاس زعتیر و ابراهیم شعیتو برگزار شد. پس از بررسی اوضاع جاری، یکی از نمایندگان بهنام جان عزیز پیشنویس بیانیهای را قرائت کرد که برای ارائه به رئیسجمهور آماده میشد. امضاکنندگان این پیشنویس باتعیین ضربالأجلی برای تأمین خواستههای اهل جنوب، متعهد میشدند که در صورت تأمین نشدن خواستهای مذکور از حضور در کابینه و پارلمان استعفا دهند.(الجریدة، ۸/۵/۱۹۷۰)
در تاریخ ۱۲/۵/۱۹۷۰، متن نهایی بیانیه با حضور آقایان ممدوح عبدالله و معروف سعد و یوسف سالم تنظیم شد و پس از تماس با کاخ ریاستجمهوری مقرر شد که فردای آن روز نمایندگان جنوب برای تشریح اوضاع و درخواست غرامت برای آسیبدیدگان و بازسازی منازل تخریبشده و تسلیم بیانیۀ مصوب به حضور رئیسجمهور برسند.(الجریدة، ۱۲/۵/۱۹۷۰)
سه روز پیش از آن، در تاریخ ۹/۵/۱۹۷۰، امام صدر با ایراد سخنانی در روستای جنوبی غازیه، جنوبیان را به «تهیۀ سلاح و تمرین با آن، حتی پیش از خرید قرآن کریم و پیش از روزهگرفتن» فراخوانده بود، زيرا «داشتن سلاح برای آنان مانند نان شب واجب است.»(الحیاة، ۱۲/۵/۱۹۷۰)
تجاوزات اسرائیل به روستاهای مرزی جنوب ادامه داشت و نیروهای دشمن در تاریخ ۱۲/۵/۱۹۷۰ با ورود به برخی روستاها، شمار زیادی از شهروندان را کشته یا زخمی و خانههای بسیاری را نیز ویران کرده بودند. این اقدام بیخانمانشدن حدود پنجاههزار تن از ساکنان سی روستای مرزی در شهرستانهای صور و بنتجبیل و مرجعیون و حاصبیا را در پی داشت.(روزنامههای لبنان، ۱۶/۵/۱۹۷۰)
تشکیل هیئت یاری جنوب
امام صدر در واکنش به بیتوجهی و سهلانگاری مقامات رسمی و دولتی در رویارویی با وقایع، و در پی کشتار خونینی که به کوچ اجباری اهالی جنوب منجر شد، رهبران مذهبی فرقهها را برای بررسی خطرها و یافتن راهحل مناسبت در جنوب گردهم آورد و هیئت یاری جنوب به ریاست ایشان و عضویت عالیجنابان اسقف آنتونیوس خریش و اسقف باسیلیوس الخوری و اسقف یوسف الخوری و اسقف جورجیوس حداد و اسقف اثناسیوس الشاعر و اسقف پولس الخوری و اسقف ابراهیم داغر، و علمای اعلام، شیخ محمد سلیم حمود، مفتی اهل سنت صیدا، و شیخ احمد الزین، قاضی شرع صیدا، و شیخ رئوف القادری، مفتی اهل سنت راشیا، و شیخ نجیب قیس، قاضی شرع دروزیان حاصبیا، و شیخ سلیم جلالالدین و شیخ علی الفقیه و شیخ عبدالامیر قبلان مفتی شیعیان، تشکیل شد. هدف از تشکیل این شورا بررسی خطرهایی که جنوب را تهدید میکند و یافتن راهحلی برای آنها بود.(روزنامههای لبنان، ۱۶/۵/۱۹۷۰)
خروج هیئت یاری جنوب از جلسه کمیته انتخاب نائب رئیس هیئت یاری جنوب در مقر اسقف روم ارتودکس مرجعیون
در تاریخ ۲۰/۵/۱۹۷۰، این شورا بیانیهای را به تصویب رساند که امام صدر آن را تنظیم و قرائت کرد. در آن بیانیه چنین آمده بود: «جنوب در خطر است... مبادا کسی این خیالِ خام را در سر بپروراند که پس از سقوط جنوب دیواری سحرآمیز یا هالهای از غیب و یا دست قدرتی ناپیدا دیگر مناطق لبنان را از خطر مصون خواهد داشت. تاریخ آکنده است از یاد و خاطرۀ امتهایی که نابود شدند، سرزمینهایی که از میان رفتند و ملیتهایی که چون افسانهای به تاریخ پیوستند. برای یاری جنوب و یاری لبنان بهپا خیزید و منتظر وقوع فاجعه نمانید، که ما دو راه بیشتر پیش رو نداریم؛ یا ملتی خواهیم بود شایستۀ ماندن و سزاوار استمرار، و یا ملتی که در گرداب زمان فرو میرود و زیر چرخهای روزگار لگدمال میشود...»
در ادامۀ بیانیه چنین آمده بود: «بخشی از میهن شما امروز در خطر جداشدن است. بخشی از تاریخمان ـ که بزرگترین بخش آن نیز هست ـ اکنون به سوی قبر گام برمیدارد. بانگ آمادهباش برای بسیج همۀ نیروها و امکانات مادی و معنوی بهمنظور رویارویی با خطری به صدا درآمده است که از جنوب وزیدن گرفته و همۀ لبنانیان را تهدید میکند.» در پایان بیانیه از تمامی مسئولان خواسته شده بود که برنامهها و مطالباتی را مطرح کنند که نمایندگان جنوب در پارلمان، در جلسات اخیر خود، تصویب کردهاند. همچنین، از همۀ لبنانیان مقیم خارج و صاحبان مؤسسات تجاری و کارشناسان، اندیشمندان و صاحبان روزنامهها و روزنامهنگاران و جمعیتها و انجمنهای مستقر و فعال در جنوب و نمایندگان کشورهای عربی و کشورهای دوست و بنیادهای جهانی خواسته شده بود که دست یاری و کمک به سوی جنوب دراز کنند. امام در پایان بیانیه اعلام کرد که هیئت یاری جنوب، پس از کنفرانس مطبوعاتی درخصوص راهکارهای بَعدی تصمیمگیری خواهد کرد.(روزنامههای لبنان، ۲۱/۵/۱۹۷۰)
امام موسی صدر در جمع رهبران ادیانِ عضو هیئت یاری جنوب
مطالب مرتبط در سایت:
امام موسی صدر در جمع رهبران ادیانِ عضو هیئت یاری جنوب
خروج هیئت یاری جنوب از جلسه کمیته انتخاب نائب رئیس هیئت یاری جنوب در مقر اسقف روم ارتودکس مرجعیون
برگزاری همایش در حمایت از جنوب
تشکیل هیئت یاری جنوب
تأسیس مجلس جنوب