در نشست «تفکر از نمای نزدیک» عنوان شد: جای سوال است که چرا تاکنون فیلم داستانی از زندگی امام صدر -علی‌رغم همه ویژگی‌های ایشان همچون شخصیت کاریزماتیک و... ساخته نشده است؟
به گزارش خبرگزاری فارس، نخستین نشست برنامه تفکر از نمای نزدیک به فیلم «سید موسی» ساخته روح‌الله حسینی و زندگی و شخصیت امام موسی صدر اختصاص داشت.
این نشست با حضور «دکتر شهرام خرازی‌ها» دبیر جلسه و کار‌شناس در حوزه نقد فیلم و «کوروش علیانی» نویسنده و پژوهشگر با موضوع گفت‌وگو درباره تفکر، شخصیت و آراء امام موسی و با استقبال بسیار خوب علاقمندان چهار شنبه ۲۲ تیر ماه در خانه موزه دکتر شریعتی واقع در خیابان جمال‌زاده شمالی کوچه نادر پلاک ۹ برگزار شد.
پس از نمایش فیلم ابتدا «کوروش علیانی» با اذعان به اینکه صحبت درباره امام موسی صدر به مجالی بسیار بیش از این نیاز دارد، فیلم روح‌الله حسینی را خوب ارزیابی کرد و برای آغاز گفت‌وگو مختصر اشاره‌ای به زندگی امام موسی صدر داشته و گفت که ایشان متولد ایران و از خانواده‌ای مهاجر است که از علمای لبنانی بودند. کشور لبنان تاریخ بسیار پیچیده‌ای دارد به سالیان بسیار دور که برگردیم درگیری‌هایی بین کلیسا‌ها وجود داشت همچنین میان فرقه‌های مختلف مسیحی که این درگیری‌ها تا دوران معاصر نیز ادامه یافت.
وی ادامه داد: لبنان با توجه به ۱۷ تا ۱۹ فرقه مختلف در آن، همچون انبار باروتی است که هر لحظه آماده انفجار است. امام موسی صدر در ۳۰ سالگی به عنوان امام جماعت مسجد صور وارد این انبار باروت می‌شود، از اولین کارهایی که او انجام می‌دهد مبارزه با تکدی‌گری بود؛ در شهری که نصف مردمش در آمدشان از راه تکدی‌گری بود به کمک ایجاد صندوق صدقات سبب می‌شود که دیگر گدا در آن وجود نداشته باشد و همین طور کارهای دیگر که منتهی می‌شود به محبوبیت ایشان در لبنان، اینچنین است که او رهبر لبنان می‌شود و احترام بسیاری از فرقه‌ها و همچنین اهل سنت را بر می‌انگیزد.
وی ادامه داد: یک بار مساله‌ای پیش می‌آید، مردم بسیاری به دلیل حمایت از ایشان به خیابان‌ها می‌آیند و در نهایت دولت لبنان به ایشان پیشنهاد می‌دهد که وی نامزد ریاست جمهوری شود اما قبول نمی‌کند. او به جای هر گونه در خواستی که می‌توانست داشته باشد، تشکیل مجلس اعلای شیعیان را درخواست و پیشنهاد می‌کند، چون طایفه شیعه، نماینده‌ای نداشت.
هم اکنون در فضای روستایی لبنان امام صدر زنده است نه به صورت عکس و پوس‌تر و یک شمای ظاهری بلکه در این روستا‌ها که وارد می‌شوید به صورتی است که انگار ایشان دیروز از آنجا رد شده و حضور او کاملا محسوس است.
در اماکن عمومی لبنان می‌شود رد امام صدر را دید همان کسی که روزی ۲۰ ساعت با فولکس واگن رانندگی می‌کرده و از این ده تا آن ده برای رسیدگی به مردم روستاهای لبنان می‌رفت. این رفتار چنان تاثیری گذاشته که همچنان فقدانش احساس می‌شود.
در ادامه دکتر شهرام خرازی‌ها گفت: در مواجهه با فیلم‌ها و سریال‌های شخصیت محور با محدودیت‌های زیادی روبرو هستیم و کار در این حوزه سخت است، توصیف و تصویر کردن چهره واقعی این شخصیت‌ها دشوار است به خصوص در حوزه سیاسی، مذهبی و تاریخی.
خرازی‌ها به جمله‌ای از مه‌مان برنامه کوروش علیانی اشاره کرد که «اینجا در حال صحبت از یک وجود انسانی هستیم و نه کسی که از آسمان نازل شده» و افزود: متاسفانه در فیلم‌ها و سریال‌های بیوگرافیک ویژگی‌های منفی و حساسیت‌برانگیز شخصیت محوری را کنار می‌گذاریم و تنها به بخش‌های مثبت او می‌پردازیم؛ به تمام ابعاد شخص نمی‌پردازیم و سرآخر تصویری ناقص از وی را به نمایش می‌گذاریم.
وی ادامه داد: این مساله عمومیت دارد و یک بیماری مزمن مسری در سینما و تلویزیون ما است. در مجموع خیلی دیر یادمان می‌افتد که درباره شخصیت‌های خودمان، مفاخر ملی و سیاسی کاری انجام دهیم، فیلم بسازیم و کارهایی از این دست.
او گفت: محصولات رسانه‌ای داستانی - نمایشی شخصیت محور حکم یک دائره المعارف و تاریخ تصویری را دارند، خیلی از افراد سراغ اسناد مکتوب نمی‌روند از همین رو واضح است که هنرهای نمایشی به خصوص سینما از تاثیرگذاری بالاتری در مقایسه با این دست اسناد برخوردار است.
این منتقد ادامه داد: درباره امام صدر هم دیر کار را شروع کردیم اما همین چند نمونه هم بسیار مغتنم است. جای سوال است که با ویژگی‌های خاص ایشان همچون شخصیت کاریزماتیک، سیمای خوش، تسلط به زبان عربی و مهم‌ترین آن، سرنوشت نامعلوم و مبهم وی چرا تاکنون فیلم داستانی از زندگی امام صدر ساخته نشده؟
وی در ادامه خاطرنشان کرد: یادمان نرود که بچه‌های ایرانی الان و بعد‌ها از طریق همین شناسنامه‌های تصویری با این شخصیت‌ها آشنا می‌شوند و در زمان کوتاه‌تری می‌توانند از راه تصویر تاریخ و سیاست را بیاموزند.
در ادامه کوروش علیانی گفت: درباره امام موسی صدر اطلاعات کاملی موجود نیست؛ زمانی که در روایت فتح بودم با خیلی‌ها از جمله ایرانی و لبنانی در مورد امام موسی صدر مصاحبه می‌کردم اما بسیاری از مطالب بیان شده ضد و نقیض بود. در واقع نبودن اسطوره در زندگی لبنانی‌ها باعث شده یک دراماتیزه شدگی غیر سینمایی و البته خیلی سریع روی زندگی امام موسی صدر صورت گیرد که شما هیچ چیز را از هیچ چیز نمی‌توانید سوا کنید.
یکسری خطوط کلی هست که مشخص است مثلا تاسیس امل، جمعیت البر و الاحسان، حذف تکدی، سر زدن هر روزه به روستا‌ها و.... این‌ها یکسری سر فصل‌های مشخص است اما در مورد جزئیات این گونه نیست؛ حرف‌های عمو آنتیبای بستنی فروش و روایت‌های مختلف در این مورد می‌تواند سندی باشد بر این گفته.
جامعه آن روز لبنان نیاز به اسطوره داشته، جامعه عربی نیاز به اسطوره داشته، نیاز به یک اسطوره زنده، اسطوره‌ای که سه ساعت در جایی بسیار سخت می‌خوابید اما در مقابل دوربین روی صندلی‌ای می‌نشست که شما هم در فیلم دیدید. در نهایت باید گفت پیدا کردن شخص امام موسی صدر بماهو صدر از سخت‌ترین کارهای عالم است.
بنابراین گزارش، در ادامه این نشست «دکتر شهرام خرازی‌ها» معتقد است که برخی از آثار در سینما و تلویزیون درباره شخصیت‌ها به جای ابهام زدایی، ابهام‌زایی می‌کنند؛ این سوال همواره مطرح است که آثار شخصیت محور بر مبنای شایعات خلق می‌شوند یا بر اساس مستندات.
علیانی نیز گفت: به فیلم‌هایی که درباره امام صدر تا کنون ساخته شده، اشاره کرد و گفت: تا کنون ۴ فیلم درباره ایشان ساخته شده است. نخستین اثر به جهت اولین و پیشرو بودن به ذات قابل ستایش است اما ۳ اثر دیگر از موسسه روایت فتح هستند یکی فیلم آرشیوی مرحوم «ابراهیم اصغرزاده» که در مدت حدود ۲۴ ساعت ساخته شد و در این زمان محدود اثری خوب از آب در آمده است اما در کل فیلم متوسطی است. و دو دیگر فیلم‌های «حسین محمودیان» و «روح الله حسینی» که ایدئولوژی محور محسوب می‌شوند. از منظرهای متفاوت، امام صدر‌های متفاوت خواهیم داشت؛ از منظر جنبش امل، از منظر حزب الله، از منظر پنج ده شیعه نشین در شمال لبنان که میان مناطق مسیحی نشین قرار گرفته‌اند، منظر و دیدی متفاوت از امام صدر داریم از منظر ما ایرانی‌ها هم همینطور، و هیچ کدام از این‌ها صحنه‌سازی نیست این به دید ما بر می‌گردد. این دو فیلم تا حدی دیدگاه ایرانی‌های نزدیک به حزب الله لبنان را بازتاب داده‌اند. خصوصیت فیلم «محمودیان» موضوع‌بندی است به عنوان نمونه زنان، اقلیت‌های مذهبی، درگیری‌های قومی، فقرزدایی، تاسیس امل، رسیدگی اقتصادی به آسیب دیدگان جنگ‌های جنوب و.... یک اثر دایرةالمعارفی خوب از کار در آمده است. گرایش تحمیلی در این کار‌ها نیست که به عنوان مثال بخشی از زندگی ایشان قیچی شود یا اضافه شود.
در ادامه جلسه، حضار سوالات خود را از کار‌شناسان پرسیدند و در انت‌ها کوروش علیانی گفت به همان اندازه که در پی امام صدر هستیم باید دنبال شخصیت ایشان نیز باشیم. او راز محبوبیت امام موسی صدر را فطری بودنش عنوان کرد.
دکتر شهرام خرازی‌ها هم در پایان نشست تاکید کرد هیچ کدام اظهار نظرات مطروحه تائید و تکذیب نمی‌گردد. ما فقط به تبادل نظر پرداختیم و آینده همه چیز را در مورد امام موسی صدر مشخص خواهد کرد.
بنابراین گزارش، سلسله نشست‌های تفکر از نمای نزدیک با محوریت بیداری اسلامی و شخصیت‌های تاثیرگذار جهان اسلام و انقلاب اسلامی به صورت ماهانه ادامه خواهد یافت.
نخستین نشست از سلسله جلسات برنامه «تفکر از نمای نزدیک» توسط مدیریت فرهنگی هنری شهرداری منطقه ۶ و در محل خانه موزه شریعتی و با مشارکت موسسه امام موسی صدر برگزار گردید.