«شایعات و خبرهای حسابشدهای که پس از ربوده شدن امام موسی صدر منتشر شد،
مبنی بر اینکه امام موسی صدر کشته شده است و قذافی طرفهای فلسطینی را
مسئول قتل وی اعلام کرد، غیرواقعی بوده و امام موسی صدر کماکان زنده است و
تاکنون دهها کتاب تالیف کرده و در این سی سال به شدت پیر شده است.»
این خبری بود که پایگاه خبری الجزیره تایمز به تازگی به نقل از یک شخصیت سیاسی جداشده از تشکیلات «معمر القذافی» رهبر لیبی اعلام کرد. او تاکید کرده بود که امام موسی صدر، رهبر ربودهشده شیعیان لبنان زنده است و توسط نیروهای ویژه امنیتی در مکان ویژهای نگهداری میشود. این دیپلمات گفته است تنها راه بستن پرونده امام موسی صدر فشار فراوان کشورهای عربی و اسلامی بر لیبی است تا مانند پرونده لاکربی و سایر پروندهها این موضوع نیز خاتمه یابد.
۳۱ آگوست ۱۹۷۸ امام موسی صدر به همراه شیخ «محمد یعقوب» و «عباس بدرالدین» رونامهنگار لبنانی در سفر به لیبی برای دیدار با معمرالقذافی ربوده شدند و از آن زمان تا کنون از سرنوشت آنها خبری در دست نیست. شهریور ۱۳۸۷ بود که مجلس عدالت لبنان، طی حکمی معمر قذافی رهبر کودتای لیبی را به اتهام ربودن امام موسی صدر و دو همراه وی محکوم به اعدام کرد. در حکم صادره از سوی قاضی الحاج، شش تن از معاونان معمر قذافی که در تاریخ دوم آگوست ۲۰۰۷ حکم بازداشت آنها صادر شده بود نیز به اعدام محکوم شدهاند؛ اما این امر هنوز به مشخصشدن قطعی سرنوشت این فرزند جهان اسلام منجر نشده؛ چنانکه پیگیریهای خانواده ایشان از جمله «مهدی فیروزان» داماد و خواهرزاده امام موسی صدر همچنان ادامه دارد...
*** در سی و یکمین سالروز ربوده شدن امام موسی صدر در لیبی، مهدی فیروزان، خواهرزاده امام موسی صدر در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در مورد اخبار اخیر منتشرشده مبنی بر زنده بودن امام موسی صدر گفت: «در طول این سالها از این گونه اخبار بسیار منتشر شده است؛ اخباری کهگاه از سوی منابع مطبوعاتی وگاه از سوی منابع اطلاعاتی، امنیتی و یا افرادی که ارتباطاتی با زندانیان لیبیایی داشتهاند بسیار منتشر شده است.
وقتی این خبر از قول الجزیره تایمز منتشر شد، برای من تعجبآور نبود؛ چرا که اطلاعات ما و جمع بندی خانواده نشان میدهد که امام در لیبی و در قید حیات است و طبیعتا این ۳۲ سالی که از زندانیشدنشان میگذرد باعث ضعف و پیری ایشان شده است.»
وی افزود: «در هر صورت شرایط بحرانی است؛ اما نوع خبر برای ما و هیچ کدام از اعضای درگیر این مساله و حتی برای دوستان ما در وزارت اطلاعات و دولت هم جدید نیست؛ چون مسوولان بیش از هر کسی این اطلاعات را در اختیار دارند که امام موسی صدر در لیبی زندانی و در قید حیات و سالم است.» فیروزان با بیان اینکه «واکنش به این مساله در رسانههای داخلی و سطوحی از مسوولان برای من جالب بود» خاطرنشان کرد: «در جلسات گوناگون، اخبار جمعآوری شده از زندانیانی را که از لیبی آزاد شدند در اختیار مسوولان گذاشتیم. اخبار دستگاه اطلاعاتی فلسطینی و منابع قابل اعتماد عربی را به اطلاع دولتمردان ایران رساندیم که به نظرمیرسد آنها نیز همین جمعبندی را دارند؛ اما باید پرسید آقایان چرا تعجب کردهاند؟ در حالی که به لحاظ عقلی هم ایجاب میکند خبری که منتشر میشود تا زمانی که خبر بعدی با همان قدرت و اسناد منتشر نشود، نمیشود خبر قبلی را نقض کرد و هیچ روایتی غیر از این وجود نداشته است که امام موسی صدر در لیبی ربوده شده است.»
وی تاکید کرد: «دستگاه قضایی ایتالیا، لبنان و ایران، مذاکرات بین مقامات ایرانی و لبنانی چه در دوره آقای خاتمی و چه در دوره آقای احمدینژاد همه نشان میدهد دولت لیبی اعتراف کرده است که امام موسی صدر در لیبی است؛ بنابراینجای تعجب است که احساس کنیم خبر جدیدی بوده است. قسمتی از این خبر که دال بر ربوده شدن امام موسی صدر در لیبی است، خبری قدیمی است و همیشه وجود داشته است. قسمتی که از حیات امام موسی صدر میگوید هم برای ما تعجبآور نیست؛ چون این موضوع را هم همه آقایان میدانند.»
داماد امام موسی صدر در ادامه گفتوگوی خود با ایسنا با اشاره به آنچه نزدیکترشدن روابط ایران و لیبی در دولت نهم خواند، از نحوه تعامل ایران و لیبی در سالهای اخیر انتقاد کرد و گفت: «هر قدم که دولت ایران عقبنشینی کرده، دولت لیبی یک قدم پیشروی کرده است.» وی در ادامه با انتقاد از دیدارهای انجامشده میان مقامات ایرانی و لیبیایی اظهار کرد: «بسیاری از چارچوبها شکسته شدهاند. تا پیش از این مقامات ایران همیشه از سفر به لیبی ابا داشتهاند، اما در دوره اخیر سفرها روابط رسما اعلام و روبوسیها در تلویزیون پخش میشود.» فیروزان در ادامه درباره روند پیگیری پرونده امام موسی صدر در کشورهای دیگر از جمله ایتالیا گفت: «قسمتی از نظام ایتالیا به دلارهای گازی لیبی آلوده شده است. به خاطردارم یکی از دادگاههای ایتالیا چندی پیش در مورد پرونده امام موسی صدر نکتهای را اعلام کرد که مطبوعات این کشور به آن دادگاه انتقاد کردند و پرسیدند آیا از روابط نفت و گاز لیبی و ایتالیا بهرهمند شدهاید که اینچنین احکامی را صادر میکنید؟ طبیعتا هم در لبنان و هم در ایتالیا پرونده سالهاست که پیگیری شده است و نیاز تداوم پیگیریهای قضایی نیز هست.
لازم است آنچه در دادگاه لبنان صادر شده تقویت شود. کار حقوقی در ایتالیا و لبنان حتما باید پیگیری شود. احکامی که در لبنان صادر شده، احکام قطعی و نهایی و دال بر حکم دستگیری قذافی و ۱۷ تن از متهمان این پرونده است که حکمی جهانی است و باید نسبت به آن اقداماتی صورت گیرد؛ به همین دلیل پیگیری این پرونده به سبب توقف مذاکرات سیاسی از سوی ایران راه ثمربخشی است.» این عضو خانواده امام موسی صدر همچنین گفت: «حکم از سوی دادگاه لبنان صادر شده است و دادگاه بیشتر از این کاری نمیتواند بکند؛ اما پیگیری پلیس بینالملل و ارسال نتایج آن به مراجع دیگر نیازمند پیگیری بیشتر است.
همچنین ابلاغ آن به پلیس بینالمللی تابع مقرراتی است که باید با طی مراحل قانونی آن صورت گیرد که آن هم در حال انجام است. طبیعتا کار حقوقی پیچیده است، آن هم زمانی که در یک سوی پرونده یک خانواده است و سوی دیگر یک دولت با امکانات وسیع سیاسی، تبلیغاتی و مالی و با لابیهای فراوان. همچنین برنامهریزی که برای ادامه پی گیری قضایی این پرونده انجام میشود باید با دقت صورت گیرد. نمیتوان هیجانی و یا مطالعهنشده به آن پرداخت و طبیعی است که این مسئله زمانبر است.» فیروزان در ادامه با انتقاد از اظهارنظرهایی که از سوی برخی رسانهها و یا مسئولان مبنی بر ربوده شدن امام موسی صدر در جایی غیر از لیبی بیان میشود، ابراز عقیده کرد: «گمان میکنم هر کس پس از این ۳۰ سال، در مورد اخبار ربوده شدن در لیبی و یا سلامت ایشان هر قسمتی را انکار کند، یا مستقیما عامل لیبی است و یا چنان سادهلوح است که تحت تاثیر تبلیغات لیبی قرار گرفته است. بیان این حرف که امام موسی صدر در لیبی ربوده نشده است، یعنی انحراف اذهان و افکارعمومی از کانون جرم؛ لیبی در این ۳۰ سال بسیار تلاش کرد به شیوههای مختلف بگوید این حادثه در این کشور اتفاق نیفتاده؛ حتی پروندهسازی کرد و دو نفر را به همراه چمدانی به هتلی در ایتالیا فرستاد؛ سناریوهایی ساخت و گفت قبایل و یا فلسطینیها او را ربودهاند.»
وی افزود: «در طول این ۳۰ سال به تمام این صحنهسازیها پاسخ داده شده است و در نهایت قذافی در سال ۲۰۰۱ اعتراف کرد که امام موسی صدر در لیبی ربوده شده است؛ بنابراین هر کسی امروز بگوید امام موسی صدر در لیبی ربوده نشده است یا سادهلوح و بیخبر است و یا اینکه تئوری قدیمی لیبی را دنبال میکند. هر کس بگوید امام موسی صدر در قید حیات نیست نیز سیاست لیبی را در ایران دنبال میکند تا مسئولان ایران را از پیگیری قضیه منصرف کند تا بلایی که سر شهید تندگویان آمد در مورد امام موسی صدر اتفاق بیفتد.»
فیروزان تاکید کرد: «امروز به صراحت به تمام افراد حقیقی و حقوقی اعلام میکنم بیان هر چیز کذبی در مورد ربودن امام موسی صدر دقیقا همان چیزی است که قذافی میخواهد و ما در این مساله تکلیف روشنی داریم. ربودن امام موسی صدر قضیه حقی است و بر اساس وظیفه شهروندی دولت شهروندمدار باید این مساله را پی گیری کند. بر مبنای وظیفه قانون اساسی، مجری قانون اساسی باید آن را پیگیری کند و بر مبنای وظیفه دینی هم مراجع عظام تقلید به عنوان متولیان حوزههای دینی باید از آن دفاع کنند. در این مورد وظیفه علمی هم وجود دارد که امام موسی صدر فرزند دانشگاه تهران است و دانشگاهها باید در مورد این مساله پیگیر باشند. مساله عمومی هم وجود دارد و آن اخلاق ایرانی است که همپیمان با ارتباطات عاطفی است. اخلاق ایرانی حکم میکند قضیه امام پیگیری شود. حتی اگر جایگاه علمی و دینی و خدمات ایشان را کنار بگذاریم، سکوت در این قضیه به هیچ گونه توجیهپذیر نیست.»
وی افزود: «اگر ثمره ۳۰ سال پیگیری دولت ایران در مورد امام موسی صدر آزادی اوست پس همه کارهایی که صورت گرفته، درست و صادقانه است. اما وقتی امام موسی صدر آزاد نشده، پیداست همه کارهای گذشته ناموفق، ناکافی و حتی ناشایست بوده است.» فیروزان در پایان درباره عملکرد مجلس در قبال این مساله و تشکیل جلسهای با حضور تعدادی از نمایندگان، با تشکر و قدردانی از اعضاء کمیته پیگیری مجلس ابراز امیدورای کرد که این کمیته مانند مجلس در دوره هفتم پیگیر این پرونده باشد و افزود: «با توجه به تعداد و ترکیب اعضایی که در کمیته شرکت کردهاند امیدوارم مثل مجلس هفتم فعال باشند و به نتیجه درخوری برسند؛ هر چند مصوبات مجلس را کافی نمیدانم؛ چون به هر حال باید آن را دستگاه اجرایی اجرا کند.»