دکتر سید محمد صادق طباطبایی خواهرزاده امام موسی صدر و استاد دانشگاه تهران در نشست اتحاد ملی و انسجام اسلامی در پرتوی سیره نظری و عملی امام موسی صدر که به ابتکار پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی برگزار شد با بیان اینکه امام موسی صدر یک عالم دینی و مستلزم به دین بود گفت: وی با حفظ موازین شرعی و دینی در میان یهودیان و مسیحیان لبنانی حضور می‌‌یافت و بر وحدت لبنان با حضور تمام ادیان و مذاهب و مقابله با اسراییل تأکید داشت.

وی ادامه داد: حرکت و رفتار عاطفی امام موسی صدر با بزرگان یهودی و مسیحی به اندازه‌ای تاثیرگذار بود که همه او را رهبر خود می‌دانستند. طباطبایی با اشاره به شرایط لبنان در آغاز فعالیت امام موسی صدر گفت: شیعیان لبنان به‌شدت از نظر اقتصادی و معنوی تحت فشار بودند و حتی با فروش مواد مخدر و حتی فحشا زندگی خود را تأمین می‌کردند. وی با اشاره به استعمار فکری و فرهنگی شیعیان لبنان از سوی سیاستمداران گفت: امام موسی صدر این استعمار فکری را بسیار دردناک می‌دانست و معتقد بود برای ایجاد وحدت، شیعه باید ابتدا جایگاه خود را پیدا کند.

وی با بیان خاطراتی از فعالیتهای امام موسی صدر در بین زنان و جوانان لبنانی اظهار داشت: در شرایطی که زنان لبنانی و حتی زنان شیعه به حجاب توجهی نداشتند و از روحانیت گریزان بودند او به میان آن‌ها رفت و تحول بزرگی را به وجود آورد به‌گونه‌ای که جوانان لبنان و جامعه شیعی او را امام خود می‌دانستند. دکتر طباطبایی گفت: امام موسی صدر معتقد بود برای ایجاد وحدت ابتدا شیعیان باید جایگاه واقعی خود را پیدا کنند.

وی گفت: امام موسی صدر به‌رسمیت شناختن طرف مقابل را برای ایجاد وحدت ضروری می‌دانست، چون خطر تفرقه زمانی بروز می‌کند که نفی طرف مقابل وعدم احترام به یکدیگر رواج یابد. وی بازسازی عزت مسلمانان، القا معنویت در پیروان دیگر ادیان و خدمت به ایشان را سه محور اصلی حرکت‌های امام موسی صدر برشمرد و افزود: معماری طرح گفتگو از سوی امام موسی صدر زمانی آغاز شد که شیعیان لبنان جایگاه خود را بازیافته بودند.

طباطبایی با بیان اینکه منش و روش امام موسی صدر حاکی از سیره خدایی وی بود، اظهار داشت: آشنایی عمیق و تحلیلی وی از قرآن، کلام نبوی، علوی و سخنان ائمه (ع) از ویژگی بارز امام موسی صدر بودند. وی تصریح کرد: امام موسی صدر آشنایی کامل بر دوران زندگی حضرت عیسی داشت و این امر باعث علاقه شدید مسیحیان لبنان به ایشان بود.

وی در افزود: شناخت شرایط سیاسی و زمانی روز و سیاستمداران، ملاک‌ها و سیره ائمه و پیامبر از جمله مواردی بودند که امام موسی صدر همواره به یاران خود توصیه می‌کرد. طباطبایی با بیان اینکه امام موسی صدر فردی مؤمن، پایبند به اسلام و سازش‌ناپذیراست، خاطرنشان کرد: یکی از عوامل موفقیت امام موسی صدر شجاعت وی در برخورد با واقعیت‌های ملموس جامعه بود و اعتقاد داشت اسلام توانایی پاسخگویی به مسایل روز جوامع مختلف را دارد. وی گفت: امام موسی صدر حیله‌گری را حتی در مصاف با دشمن نمی‌پذیرفت و ترور را شکست خورده‌ترین روش برای دستیابی به هدف می‌دانست و معتقد بود که ترور ناهنجاری خطرناکی است که مردم رااز تعامل با رهبران بازمی‌دارد.

وی در این نشست که در قم برگزار شد، همچنین افزود: برای روشن شدن وضعیت ایشان، حتی مقام معظم رهبری و آیت الله هاشمی رفسنجانی، در سفری که در زمان ریاست جمهوریشان به لیبی داشتند، در مورد وضعیت امام موسی صدر از قذافی سوال کردند که او با لودگی از پاسخ دادن طفره رفت و حتی وقتی که مقام معظم رهبری از وضعیت امام موسی صدر سوال می‌کنند، وی با دست گذاشتن برروی شانه ایشان، می‌گوید: اخی، از پرداختن به این مسئله صرف نظر کنید که رهبر معظم انقلاب نیز در پاسخ می‌فرمایند که این یک مسئله شخصی نیست، بلکه یک مسئله‌ای است که یک ملتی با آن درگیر است.

وی ادامه داد: قذافی الان در لیبی به دنبال پاک کردن جنایاتی است، که انجام داده بوده و به دنبال مهیا کردن شرایط و موقعیت برای سپردن حکومت به دست پسرش سیف الاسلام می‌باشد که در تمام مسائل بجز مسئله امام موسی صدر تاحدی به موفقیت نسبی دست پیدا کرده است و برای حل این مسئله نیز می‌خواهد از طریق رابطه با ایران وارد عمل شود.

طباطبایی تنها هدف قذافی از برقراری رابطه با ایران را لوث کردن مسئله غیبت امام موسی صدر و ایجاد اختلاف میان شیعیان ایران و شیعیان لبنان دانست و گفت: حتی در پی مطرح شدن رابطه ایران با لیبی، شیعیان لبنان و جنبش امل سفیر ایران در لبنان را احضار کردند که البته سفیر ایران تأکید کردند که مسئله امام موسی صدر جزو خطوط قرمز ما می‌باشد و دست از پیگری آن برنمی داریم. وی گفت: آیا ما نباید نسبت به وضعیت امنیت شهروندانمان در خارج از کشور حساس باشیم و حداقل مثل کشور نژادپرست اسرائیل باشیم که برای اطلاع از وضعیت خلبانشان که حدود ۲۷ سال پیش مفقود شده است، دست به هرکاری می‌زند؟

در این نشست دکتر سید صادق طباطبایی با بیان اینکه بحث در مورد شخصیت ایشان دارای پیچیدگی‌هایی می‌باشد که شاید در چندین جلسه هم نتوان به طور کامل به آن پرداخت، گفـت: باید به چند نکته اشاره کنم. نکته اول آنکه باید برای درک شرایط موجود، باید به شرایط به وجود آمده بعد از جنگ سرد و بوجود آمدن جهان تک قطبی نگاه کنیم که امریکا برخلاف زمان جنگ سرد، اکنون برای تامین منافع خودش از یک سری تاکتیک‌ها و روش‌هایی بهره می‌برد، که در زمان جنگ سرد نبود که از جمله آن می‌توان به ایجاد پراکندگی میان دول و ملل اسلامی اشاره کرد. نکته دوم مسئله اسرائیل است که بعد از شرایط به وجود آمده از انتفاضه که مورد رضایت اسرائیل و حامیانش نیست، آمریکا یک سری برنامه‌هایی همچون پیوند نظامی با کشورهای حوزه خلیج فارس، ایجاد اختلافات قومی و مذهبی، کمرنگ کردن نقش ایران در منطقه برای برهم زدن اتحاد ملی و انسجام اسلامی، در نظر گرفته است.

وی افزود: جالب آن است که امام موسی صدر سی سال پیش در مصاحبه‌ای، این شرایط را پیش بینی کرده بود و شهید مطهری در جلسه‌ای گفته بود: ‌ امام موسی صدر ۵۰ سال از زمانش جلو‌تر است. وی در ادامه گفت: زمانی که امام موسی صدر در لبنان شروع به کار کرد شیعیان در بد‌ترین شرایط سیاسی و اقتصادی بودند و حتی آن زمان آمار دقیقی از شیعیان در دست نبود که خود ایشان شخصا اقدام به جمع آوری آمار خانواده‌های شیعیان با جزئیات مختلف کردند. وی با نقل خاطراتی از حضور در کنار امام موسی صدر، ‌افزود: امام موسی صدر در آن شرایط دید که عقب ماندگی اقتصادی و فکری در میان شیعیان بیداد می‌کرد و حتی جوانان و زنان به روحانیون و مساجد نزدیک نمی‌شدند که امام موسی صدر برای ایجاد اتحاد، خودشان اقدام به تشکیل جلساتی با آن‌ها برای برطرف کردن این فقر فرهنگی میان مسلمانان کردند. وی سه محور بازسازی عزت مسلمانان، القاء معنویت در میان پیروان سایر ادیان و خدمت به انسان را حاکم بر تلاش‌های امام موسی صدر دانست.