در صفحات تاریخ معاصر ثبت است که امام موسی صدر در سال ۱۳۳۸ به دعوت و توصیه زعمای شیعه از ایران به لبنان هجرت کرد تا رهبری شیعیان لبنان را برعهده بگیرد و برای بهبود وضعیت آنان تلاش کند.
 
وضعیت نامناسب شیعیان، کشمش‌های اقوام و مذاهب و توطئه‌های دشمنان بیرونی کار تمام وقت می‌طلبید. امام از همان روزهای نخست ورود، کار و حرکت خود را بدون وقفه آغاز کرد. او قدم به قدم و گام به گام برای بهبود و تغییر تلاش کرد.

کار بسیار بود و امام صدر از هر فرصت و مناسبتی برای ایجاد تغییر و آگاه کردن مردم استفاده می‌کرد. مستندات و گزارش‌هایی که از فعالیت‌های او ثبت و ضبط شده، همگی بر تلاش خستگی‌ناپذیرش گواهی می‌دهند. تلاشی که تا آخرین لحظات پیش از ربوده شدن و سفر ناتمام صلحش ادامه داشت.

آشنایی و دنبال کردن قدم‌های هدفمند امام صدر و بررسی تجربه موفق او در ساماندهی و ایجاد تشکیلات برای شیعیان و محرومان لبنان به گواه بسیاری از بزرگان و صاحبان اندیشه برای ما ایرانی‌ها ضروری و ارزشمند است. انتشار و رونمایی از مجموعه ۱۲جلدی «گام به گام با امام» در اسفند سال ۱۳۹۶ این فرصت را برای مخاطبان ایرانی و هم‌زبانان امام موسی صدر فراهم کرد تا با تلاش و حرکت او در لبنان بهتر آشنا شوند.

از این رو به مناسبت‌های روزهای بهاری و سال نو تصمیم گرفتیم تا فعالیت‌های امام صدر در روزهای فروردین سال‌های حضورش در لبنان را مرور کنیم. این روزنگارها از مجموعه «گام به گام با امام» استخراج شده است.

در این مطلب، گزارش فعالیت‌های امام در روز 2۴ مارس (یعنی چهارم فروردین) از سال ۱۳۴۳ تا ۱۳۵۷ درج شده است.

در این روز تابعیت لبنانی امام صدر به او بازگردانده شد. (گام به گام با امام، جلد 1، ص 58)

رئیس جمهور ساحل عاج فلیکس هوفی بوانیه به افتخار امام صدر میهمانی نهار برگزار کرد. امام صدر همچنین در این روزها مسجدی را که رئیس جمهور در شهر یاماسوکرد ساخته بود افتتاح کرد و سخنرانی‌ نیز برای لبنانی‌های ساحل عاج داشت. (گام به گام با امام، جلد 1، ص 208 و 209)

امام صدر در بازدید کامل اسعد، رئیس پارلمان که به دنبال بازگشت ایشان از سفر خارجی انجام گرفته بود، به ملاقات وی رفت و درباره اوضاع عمومی کشور بویژه پیامدهای تجاوز اخیر اسرائیل به جنوب و پیچیدگی‌های آن با او گفت‌وگو کرد. (گام به گام با امام، جلد 3، ص 101)

سیدرضا صدر یکی از علمای بزرگ ایران و برادر بزرگتر امام موسی صدر از تهران به بیروت آمد و در فرودگاه مورد استقبال امام موسی صدر قرار گرفت. (گام به گام با امام، جلد 3، ص 171)

بعد از تلاش‌های سفیر، محمد صبرا و رئیس سابق سندیکای روزنامه‌نگاران، زهیر عسیران، امام صدر با تقی الدین اصلح، نخست وزیر، در منزل عسیران در میهمانی ناهاری دیدار کرد. در خلال این دیدار درباره خواسته‌های امام صدر بحث و گفت‌وگو شد. نخست وزیر آمادگی خویش را برای گفت‌وگو با امام صدر و محقق ساختن خواسته‌های وی خصوصا مطالبات مطرح شده در تجمع بعلبک* اعلام کرد. (گام به گام با امام، جلد 4، ص 37)

در دانشکده حقوق، علوم سیاسی و مدیریت، مراسمی به مناسبت سالگرد نبرد کرامه در مارس 1968 میان مقاومت فلسطین و ارتش اسرائیل برگزار شد و بسیاری از شخصیت‌های سیاسی، دینی و مردمی در آن حضور یافتند. امام صدر در این مراسم سخنرانی مهمی مبنی بر لزوم آزادی‌بخشی از راه جهاد ایراد کرد. (گام به گام با امام، جلد 5، ص 36)

برای تشکیل قطعی جلسه پارلمان مورخ 25/3/1976 که با هدف تصویب طرح اصلاح اصل 73 قانون اساسی برگزار خواهد شد، امام صدر با تنی چند از نمایندگان شیعه پارلمان، جلسه تشکیل داد. (گام به گام با امام، جلد 7، ص 29)

برای نخستین بار از زمان تشکیل مجلس اعلای شیعیان، امام صدر در منزل کامل اسعد (رئیس اسبق پارلمان) در حازمیه حضور یافت و درگذشت والده ایشان را به وی تسلیت گفت. در این دیدار نمایندگان جبهه اصلاح دموکراتیک که کامل اسعد ریاست آن را بر عهده دارد و شماری از علما و بزرگان شیعه حضور داشتند. در این دیدار نیز امام صدر با طرف مقابل خود به گفت‌وگو درباره اوضاع جنوب لبنان پرداخت. (گام به گام با امام، جلد 9، ص 24)

امام صدر عصر این روز نیز صائب سلام، نخست وزیر و جمیل کبی از نمایندگان پارلمان را به حضور پذیرفت و به مدت یک ساعت و نیم با آنان به گفت‌وگو پرداخت. در این دیدار نیز مسائل جنوب لبنان مطرح شد. هیات پزشکان فرانسوی که به دعوت مجلس شیعیان به لبنان آمده بودند تا در جنوب لبنان به فعالیت بپردازند در این روز با امام صدر دیدار کردند. (گام به گام با امام، جلد 9، ص 25)

*تجمع بعلبک، تجمعی بزرگی بود که یاران و علاقه‌مندان امام موسی صدر در 26 اسفند 1352، به مناسبت روز اربعین در بعلبک برپا کردند. در این تجمع شیعیان از همه نقاط لبنان به بعلبک آمده و به سخنرانی امام موسی صدر گوش سپردند. امام صدر در این سخنرانی به شدت دولت لبنان را به دلیل ندیده گرفتن برخی از مناطق لبنان به‌ویژه مناطق شیعه‌نشین محکوم کرد. این محکومیت به دلیل عدم اجرای طرح‌های اقتصادی و اجتماعی در این مناطق بود.

امام صدر همچنین موضوع ناتوانی حکومت لبنان در حمایت از اهالی جنوب لبنان در برابر تهاجمات هوایی ویران کننده اسرائیلی‌ها را محکوم کرد. امام صدر در آن سخنرانی اعلام کرد شیعیان لبنان مدت‌هاست که در حاشیه نگاه داشته شده‌ و تحت اراده‌ دیگرا بوده‌اند، اما اکنون وقت انقلاب و سلاح رسیده است.