به گزارش پایگاه اطلاع رسانی موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر، تریبون آزادی از صبح امروز، ۷ شهریور ۱۳۹۶ آغاز شد و تا غروب امروز با حضور چهره‌ها ادامه داشت.

امام موسی صدر و دو همراهش، ۹ شهریور ۱۳۵۷ در لیبی ربوده شد و این اسارت ۳۹ ساله همچنان ادامه دارد. سخنرانان در تریبون آزادی امام موسی صدر ضمن تاکید بر لزوم پیگیری‌ و به نتیجه رساندن پرونده ربودن امام موسی صدر، بیان کردند که طرح و اشاعه تفکرات و سیره عملی امام موسی صدر باعث نجات بشریت از وضعیت فعلی خود در جهان می‌شود.

بخش دوم سخنان مهم مطرح شده چهره‌ها در تریبون آزادی را در ادامه می‌خوانید.

محمدحسین مهدویان، کارگردان سینما:
دوست دارم تماشاچی فیلمی درباره امام صدر باشم و اگر سازنده‌اش باشم افتخارم بیشتر است

بعد از سریال آخرین روزهای زمستان سوژه‌های مختلفی برای اینکه فیلم بسازم داشتم. بعد از فیلم ایستاده در غبار به ویژه دوست داشتم درباره زندگی شهید بروجردی فیلم بسازم و در جاهایی هم گفتم اما در جای عمومی هیچ وقت نگفتم علاقه‌مندم درباره امام صدر فیلم بسازم با اینکه واقعا علاقه‌مند هستم.

واقعا علاقه‌مند هستم برای ایشان فیلمی بسازم اما می‌دانم کار سختی است و جالب است که بعد از فیلم ایستاده در غبار تا امروز بیش از صد نفر از مردم عادی، روزنامه نگار، دانشجو و ... یکی از مواردی که به من گفتند این بوده که فیلمی درباره ایشان بسازم.

بسیار فکر کردم چگونه می شود در سینما چنین کاری کرد؟ وقتی چنین واقعه‌ای اتفاق می‌افتد بحث حقوقی ماجرا وجود دارد و به هر حال اگر این واقعه برای هر شهروند ایرانی اتفاق بیفتد دولت، مردم و وجدان عمومی باید مطالبه‌گر این موضوع باشند و بی‌خیال نگذرند و من خیلی تعجب می‌کنم از میزان کارهایی که انجام شده است و هنوز قانع نشدم به اندازه کافی تلاش صورت گرفته است. بنابراین فکر می‌کنم به اندازه کافی تلاش نشده چون دولت ما بعد از ماجرای ایشان درگیر جنگ شد و شاید به لحاظ سیاسی ایشان وجه المصلاحه نیاز کشور به سلاح و موشک شد. اما آیا از طرق دیگر هم به اندازه کافی تلاش صورت گرفته است؟

اما سینما هم درباره این موضوع مسئول است،‌ مانند دولت خانواده و بقیه. به نظرم نکته مهمتر این است که ما در برابر اندیشه ایشان هم مسئولیم چون امروز همه دچار پیچیدگی‌های زیادی هستیم. ما در سرگشتگی زندگی می‌کنیم و بخشی از آن محصول مسائل بعد از انقلاب هست و باید درباره آن صحبت کرد. وقتی هم درباره کسی و واقعه‌ای حرف زده می‌شود تحت تاثیر جریان های سیاسی قرار می گیرد و گم می شود. وقتی می‌خواهیم درباره شهید بهشتی حرف بزنیم باید مدام مراقب باشیم به تعبیر راست و چپ دچار نشویم که بهشتی را اصولگرا یا اصلاح طلب نکنیم. بنابراین در این اوضاع نشان دادن تصویر درستی از چنین شخصیتی کار سختی است.

به هر حال ایشان حرکتی را آغاز کرد که هدفی داشت. ایشان وارد راهی شد و این‌گونه نبود که درباره یک تفکر فقط سخنرانی کند و کتاب بنویسد بلکه کاری را شروع کرد که گویی تفکری است که قرار است جهان را اداره کند. او قرار است در افق وسیعی تصویری از آینده جهان و زندگی فردی انسان‌ها در این جامعه بدهد. شاید افراد دیگری هم این کار را کرده باشند اما داستان دراماتیک زندگی ایشان فهم تازه‌ای به ما می‌دهد و اینجا سینما کارساز است. چون اگر بخواهیم اندیشه‌ای را بفهمیم نیازمند یک داستان هستیم که آن اندیشه در لابه لای این داستان وجود داشته باشد و زندگی امام موسی صدر داستانی دارد.

اما اینکه چرا فیلمی ساخته نشده دلایل زیادی دارد، همانطور که مشخص نیست چرا به اندازه کافی تلاش برای آزادی ایشان نشده است به هر حال من خودم این مسئولیت را هر روز بیشتر احساس می‌کنم که این کار را بکنم.

نسل قبلی سینما به دلایلی این کار را نکرد، اکنون هم نسل جدید به دلایلی انگیزه ندارد. به هر حال هر فیلمی محصول شرایط متعدد است و شاید به تدریج زمان ساختن فیلم خوب درباره ایشان فرا می‌رسد. امیدوارم به زودی روی پرده سینما این فیلم را ببینم و دوست دارم تماشاچی این فیلم باشم و اگر سازنده‌اش باشم افتخارم بیشتر است.

اما چه شرایط ساختن فیلم آماده شود یا نه، پیگیری جدی درباره آزادی ایشان و تلاش برای فهم اندیشه وی دو کارجدی است که همه ما باید به آن توجه داشته باشیم.

حسین امیرعبداللهیان، دستیار ویژه رییس مجلس و مدیرکل امور بین‌الملل مجلس شورای اسلامی:
هیچ نشانه‌ای مبنی بر شهادت امام موسی صدر وجود ندارد

دعا می‌کنم تا به زودی در جشن آزادی امام موسی صدر در کنار خانواده ایشان و همه آزادی‌خواهان جهان، حضور پیدا کنیم. به نمایندگی از مردم ایران در حوزه مقاومت از خانواده امام موسی صدر تشکر ویژه می‌کنم که در همه این سال‌های سخت فعالانه موضوع ربایش امام موسی صدر را دنبال کردند.

وزارت امور خارجه ایران، مجامع دولتی و حقوقی دیگر کشورها و برخی شخصیت‌ها هرکدام قدم‌هایی را برای پیگیری پرونده امام صدر برداشتند، اما هیچکدام از آنها به محکمی قدم خانواده نبوده است. زمانی که من در وزارت امورخارجه مسئولیت داشتم، در حوزه‌ای کار می‌کردم که یکی از کارهایم پیگیری این پرونده بود. ما مدام در این زمینه پیگیر بودیم اما بازهم تلاش‌های ما به اندازه خانواده نبود.

در این جمع یک بار دیگر تاکید می‌کنم که به استناد مدارک، شواهد و قرائن متعدد دلیلی بر شهادت امام صدر که تایید کننده نهایی وضعيت ایشان باشد، وجود ندارد. علیرغم اینکه در این سال‌ها اشخاصی تلاش کردند با توجیهات انسانی و سیاسی خانواده امام صدر و دوستدارانش در جهان مسیحیت و اسلام را راضی به شهادت امام کنند، اما جمع‌بندی نهایی این است که بر اساس شواهد، اکنون وضعيت‌ امام صدر نامعلوم است و همه امیدوار هستیم روزی شاهد حضور ایشان در جمع همه باشیم.

چندی پیش دیداری با همسر شهید سمیر قنطار داشتم. عکسی را به من نشان داد که مادر شهید قنطار به او داده بود. آن عکس جسد شهید قنطار در زندان‌های رژیم صهیونیستی را حکایت می‌کرد. به عبارتی صهیونیست‌ها 30 سال شهید قنطار را در بند داشتند، اما به خانواده گفتند که ایشان را شهید کرده‌اند. اما خانواده قطع امید نکرده تا اینکه ایشان از زندان آزاد شد و بعد از چند سال در سوریه به شهادت رسید.

یکی از دوستداران امام صدر نقل قولی از یاسر عرفات را برای من بیان کرد. او گفت که امام صدر در ۴۰ سال پیش به عرفات گفته بود که مسئله قدس آنقدر مقدس است که تنها به دست مومنان آزاد می شود. شاید این دلیلی باشد بر ربودن امام صدر. من دعا می‌کنم تا به زودی در جشن آزادی امام موسی صدر در کنار خانواده ایشان و همه آزادی‌خواهان جهان، حضور پیدا کنیم.

اسقف سبو سرکیسیان، اسقف ارامنه تهران:
به غیبت امام صدر اعتقادی ندارم، او در قلب همه انسان‌های مومن حضور دارد

در این روزها شبکه‌های مختلف لبنانی مخصوصا المیادین فیلم‌ها و تصاویر مختلفی از امام صدر را نشان می‌دهند. من امام صدر را از ابتدای دهه 70 میلادی شناختم و از همان زمان همیشه به جسم و روح او اندیشیده‌ام. امام صدر در جامعه لبنان و جامعه اسلامی نقش بسیار بارزی داشت. همه لبنانی‌ها فضای ملتهب دهه‌های 60 و 70 میلادی را به یاد دارند. روحانیون فِرَق مختلف در این فضا نقش داشتند، برخی نقش مثبت و برخی هم نقش منفی.

در چنین شرایطی شخصیت و خرد وسیع امام موسی صدر بسیار بارز بود. در ماه می 1973 وقتی منشی پاتریاک اول لبنان بودم، جناب پاتریاک در جلسه‌ای میزبان امام صدر بود. پس از جلسه داغی که این دو شخصیت درباره حوادث لبنان داشتند، پاتریاک به من که منشی‌اش بودم، گفت که ای‌کاش همه روحانیون مسلمان و مسیحی مانند امام موسی صدر فکر می‌کردند.

شخصیت‌هایی مانند امام صدر هیچگاه از ذهن انسان‌ها غایب نخواهند شد، چرا که آنها به واسطه اندیشه و روح خود در میان ما حضور دارند. افکار این شخصیت‌ها از صمیم قلب و اندیشه جذاب‌شان بروز می‌کند.

بر خلاف آنچه متداول است من معتقد به غیبت امام صدر نیستم، بلکه او در قلب صدها انسان‌ مومن که به اصول انسانی باور دارند، حضور دارد. چون مسئله بشر و انسانیت و شهروندی به هم مرتبط هستند. اگر محبت بتواند این پیوند میان شهروندی و انسانیت را برقرار کند، جامعه‌ای آفریده خواهد شد که نمونه است.

دکتر محسن اسماعیلی، عضو حقوقدان شورای نگهبان :
مسئولان هر ۶ ماه گزارش پیگیری‌های خود از پرونده امام صدر را به مردم ارائه دهند

من اطلاعات کافی ندارم که مراجع مسئول و نهادهای اداری برای یافتن این گمشده انسانیت چه کرده‌اند؟ پیشنهاد من این است که پیگیری پرونده امام صدر را به یک مطالبه عمومی تبدیل کنیم. به‌گونه‌ای که هر روز با این سوال مواجه شویم که چه شد؟ در این راستا دو کار را باید انجام داد، نخست اینکه در مهمترین میدان شهر یک تابلوی روزشمار برای ربایش امام موسی صدر نصب شود تا همه با روزهایی که از ربودن ایشان می‌گذرد مواجه شده و بدانند که چند روز و چند سال از ربایش و دوری امام گذشته است؟

دوم اینکه مسئولان مربوطه ملزم شوند که هر ۶ ماه یک بار گزارش علنی در حضور رسانه‌ها نسبت به پیگیری‌های خود به مردم ارائه کنند. این کار باعث می‌شود که افکار عمومی همچنان با امام موسی صدر زندگی کند. بنابراین هم برای پیگیری پرونده مهم است و هم برای زنده نگه داشتن یاد امام موسی صدر در جامعه. محرومیتی که ما از ایشان برای خود ساخته‌ایم بسیار شدیدتر از محرومیتی است که دیگران با ربودنش بر ما روا داشته‌اند.

یکی از ویژگی‌های مهم امام صدر این است که درد شیعه و مسلمان نداشت. بلکه درد او درد انسان بوده و هست. امام صدر از موضع دین، درد بشریت داشت. او در دوران حضورش به نام خدا خدمتگذار خلق خدا با هر گرایش، دین و ملتی بود. بُعد دیگر اندیشه و عمل امام صدر در نگاه عرفانی اوست. نگاه او به دین، انسان، طبیعت، فقه و... نگاهی عرفانی بود و ما هنوز نتوانسته‌ایم در این بعد وجودی امام صدر تفکر کرده و آن را تحلیل کنیم. ای ‌کاش فرصتی باشد که از این نگاه نیز امام صدر بازخوانی و بازگویی شود.

جهان امروزه بیش از پیش نیازمند این نگاه است. ما در دوران بحران‌ها زندگی می‌کنیم. بحران‌های متفاوت فکری که در مقابل آن بحران‌های سیاسی نظامی و اجتماعی هیچ هم نیستند. بدون تعارف امروز جوانان تحصیل کرده‌ای را می‌بینیم که قرابتی با اندیشه‌های دینی احساس نمی‌کنند و گناه این جریان به گردن ماست، چرا که ما نتوانستیم دین را آنگونه که هست معرفی کنیم. بلکه دین را آنگونه که خودمان می‌خواهیم معرفی کرده‌ایم.

بی تردید اگر معارف زلال دین با همان خوانشی که امثال امام موسی صدر داشته به بشریت امروز عرضه شود مورد اقبال و استقبال عمومی مردمان جهان قرار می‌گیرد. امام هشتم می فرمایند که خدا رحمت کند کسی که امر ما را احیا می‌کند. از امام پرسیدند که برای اینکار چه باید کرد، در جواب فرمودند که هیچ فقط آنچه را که ما گفتیم به مردم اعلام کنید. امام موسی صدر توان این‌کار را دارد و به اندازه خود این را برای ما به یادگار گذاشته. ضرورت است که امروزه هرکس بر مبنای تخصص خود اندیشه این مرد بزرگ را مورد مطالعه قرار دهد.

ما قاطعانه امیدواریم که امام صدر به میان ما برگردد. اما فراموش نکنید که امام موسی صدر فرد نیست. بیش از همه چیز، فکرش اثرگذار است. ربودن جسم او به این دلیل بود که فکرش گسترش پیدا نکند. اگر امام صدر دست از تفکراتش برمی‌داشت و سکوت می‌کرد که او را نمی‌رباییدند.

امام صدر یک فکر است و فکر قابل ربایش نیست. فکر گاهی با ربایش یا با شهادت بیشتر رشد می‌کند. بنابراین نباید اکنون که از فردی به نام امام موسی صدر که به ظاهر محروم هستیم، خود را به محرومیت بزرگتری که فکر امام صدر است دچار کنیم. این محرومیت خودخواسته است. چرا باید هنوز کسانی باشند که از آثار و افکار او مطلع نباشند؟

امام صدر یک متفکر جامع شرایط، یک مصلح اجتماعی، یک مبلغ دین و یک سیاستمدار برجسته است و باید در همه این حوزه‌ها مورد مطالعه قرار گیرد. ما این مطالعات را انجام نداده و در نتیجه به الگوسازی روی نیاورده‌ایم. امام صدر خودش الگوست و باید معرفی شود اما به نظر من او ظرفیت الگوسازی دارد و می‌توان در وجوه مختلف به تکثیرش اقدام کرد. این وظیفه هنرمندان است. زندگی امام صدر ظرفیت ساخت بهترین فیلم‌های سینمایی، ظرفیت نگارش رمان‌های خواندنی و... را دارد. باید از بخش‌های مختلف زندگی ایشان الگوسازی کرد.

بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران:
امیدواریم ایشان بازگردند و این انتظار به پایان برسد

هر چه زمان می گذرد چهره ایشان بیشتر روشن می‌شود اگرچه در جمع ما نیستند اما ارزش کار و تفکر ایشان مشخص می‌شود که در چه زمانی و مکان چه کارهایی کردند و آثار اقداماتشان در منطقه و جهان اسلام و تشیع بسیار روشن است.

امیدواریم ایشان در سلامت باشند و بازگردند و این انتظار به پایان برسد اگرچه سخن گفتن از ایشان بسیار دشوار است اما یادشان را گرامی می داریم و مروج اخلاق و روش ایشان هستیم چون چهره بی نظیر و ماندگاری است.

دکتر محمود گلزاری، روانشناس و عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی:
رستمی می‌خواهیم که امام صدر را همچون بیژن از چاه تنگ‌نظری‌ها بیرون بکشد و آزاد کند

بیشتر از یک سال است که ارتباط زیادی با فردوسی و شاهنامه پیدا کردم. داستان بیژن و در چاه افتادن وی و تلاش زیاد مجموعه حاکمیت ایران و پادشاه کیخسرو و مردم برای آزادی این جوان بسیار برای من جالب بود! و ارتباط ظریفی بین این داستان و امام موسی صدر یافتم.

در این داستان می‌خوانیم که وقتی بیژن در چاه گرفتار و زندانی شد، کیخسرو لشگریان متعددی را برای پیدا کردن بیژن می فرستد و با کمک جام جهان نما نیز یقین می یابند که بیژن زنده است. در این شرایط دل ها امیدوار و چشم ها گریان است تا در نهایت با کمک رستم پهلوان بیژن را نجات می دهند. پس این گونه است که در ادبیات فارسی ما نشان داده می‌شود که اراده جمعی حاکمیت و مردم چگونه برای آزادی یک جوان ایرانی تلاش می‌کنند.

ما هم اکنون با اسنادی که در این سال ها به دست آمده، در جام جهان نما دیده‌ایم که امام موسی صدر زنده است و اکنون نیازمند رستمی برای آزادی ایشان هستیم.

در قرآن کریم گفته شده ظن مانند علم و یقین نیست. با اینکه ظن به یقین نزدیک است با این وجود می‌گوید ظن جای علم را نمی گیرد. ما علم به زنده بودن ایشان داریم و امیدواریم که اراده رستمی و کیسخرو وار بتواند امام موسی صدر را مانند بیژن از چاه تنگ نظری ها بیرون بیاورد.

حجت‌الاسلام سیدحسن آقامیری، کارشناس معارف دینی و واعظ:
هر کسی که منصف باشد دنبال امام موسی صدر می‌گردد، فرقی هم ندارد مسلمان باشد یا خیر

من اگر سرمایه دار و سیاستمدار غربی بودم دنبال ایشان نمی گشتم چون اگر اندیشه ایشان حاکم می شد من سرمایه دار غربی باید نفت را 400 دلار می‌خریدم پس ترجیح می‌دادم ایشان نیاید!

اگر هم سیاستمدار دست نشانده غربی‌ها در منطقه بودم دنبال ایشان نمی‌گشتم چون منافع غربی‌ها در اختلاف بین شیعه و سنی است و اگر اندیشه ایشان حاکم می‌شد نفت مجانی و ... را از کجا باید تهیه می‌کردند؟

ممکن است بگویید چرا شیعه‌ها دنبال ایشان نمی‌گردند؟ چون فقه ما گونه‌ای دارد که برخی معتقدند اگر کسی بین مسلمانان شبهه ایجاد کند آنها مجازند حتی با تفسیر غلط به او تهمت بزنند. پس مجتهدان این گونه هم نباید دنبال ایشان باشند، چون هر کس عین آنها نفهمد قطعا منحرف است. این‌ها می‌توانند به منحرف تهمت بزنند پس این دسته از افراد برای رضایت خدا فراموش می‌کنند که ایشان نیست.

متاسفانه برخی اجتهادشان این گونه است که همه را بدعت گذار و منحرف می دانند و برای مخالف آروزی مرگ می کنند و با همین توجیه دست به قتل می‌زنند. البته از این افراد در دنیای یهودی ها و مسیحی ها هم هست.

برخی هم اگر آدم‌های منصفی باشند باید دنبال ایشان بگردند و متاسفانه هنوز چنین افرادی پیدا نشدند و فقط آدم های منصف که به اخلاق انسانی معتقد هستند دنبال ایشان می‌گردند و لازم هم نیست که حتی شیعه و مسلمان باشد. ایشان مرز ادیان کوچکش نکرده و انسانی است که در کنیسه و کلیسا سخنرانی می‌کرد، کاری که من هنوز بعد از 40 سال جرات آن را ندارم!

ایشان هیچ وقت جسم آدم‌ها و جنسیت آنها را ندید و فقط برای انسان کار کرد. پس اگر کسی دنبال ایشان نمی‌گردد، یا مانعی در اجتهادش دارد یا به صرفش نیست و هیچ کس با انگیزه جدی دنبال ایشان نبوده است.

از سوی دیگر تخلف بزرگ‌تر این است که کسی را که اگر بود تکفیر می‌کردیم، امروز از اسمش نان می‌خوریم! اسم ایشان را می‌گذاریم روی کتابخانه‌ها و سایر مکان‌ها و از سوی دیگر بخشی از سخنان وی را که دوست داریم می‌گوییم و بخشی را که دوست نداریم نمی‌گوییم!

به اسم ایشان سمینار و جلسه می‌گیریم در مسیری که مسیر ایشان نیست. متاسفانه این اتفاق افتاده است و در تریبون‌های رسمی این سانسور صورت گرفته است و به همین دلیل جوان‌هایی هستند که عاشق امام صدر هستند اما رفتارشان کاملا با ایشان متفاوت است.

متاسفانه در جامعه ما تنها چیزی که نمی‌شود با آن کاری کرد، تفکر است. این جامعه نمی‌تواند به امام موسی صدر نزدیک باشد!

من کسانی را دیدم که عکس امام موسی را دارند اما قائل به حذف فیزیکی افراد هستند! موسی صدر کسی را مانع نمی دید و دعا نمی‌کرد کسی از لبنان حذف شود. او می‌خواست همه برای همه کار کنند.

امروز برای پیامبراسلام سر می‌برند و جالب است که کسی هم که سرش بریده می‌شود اسم پیامبر را می‌برد! من امروز گاهی برخی از خاطرات ایشان را که نقل می‌کنم مرا سرزنش می‌کنند که این باور امام موسی صدر نیست! بنابراین گاهی آن قدر دایره تنگ می‌شود که دوستداران امام متهم می‌شوند که ضد ایشان هستند. بنابراین اگر می‌خواهیم کمکی کنیم باید به آن مجتهد کمک کنیم که نگاهش را عوض کند. از طرف دیگر انسان‌های منصف باید دور هم جمع شوند و خبری از ایشان بگیرند.

اگر از انسان آزاده‌ای حرف می‌زنیم، باید سعی کنیم آزاده باشیم. کسی دنبال این سید نگشته است چون یا اجتهادش اجازه نداده یا منافعش! امیدوارم انسان های منصف دنبال ایشان باشند.

دکتر حسن لاسجردی، عضو شورای مرکزی موتلفه :
باید طوفانی آغاز کنیم تا آزادی ایشان پیگیری شود

بسیار سخت است که بعد از 30 سال درباره امام موسی صدر سخنی بگوییم در حالی که ایشان در جمع ما نیست، هر چند تفکر ایشان کنار ماست. طی سال های اخیر تلاش های زیادی صورت گرفته اما به نتیجه نرسیده و امیدواریم این وصال صورت بگیرد تا از تفکر ایشان بهره ببریم.

اندیشه و کتاب های ایشان نشان می دهد که می خواسته با جریان غالبی که بر عدم باور و اعتقاد دین و مذهب است، مواجهه کند و بتواند فضای جدیدی ایجاد کند.

از میان عناصری که آن دوره می توانسته موثر باشد، امام موسی صدر توانسته با اخلاق وارد میدان شود. ایشان به غیر از اعتقاد و باور، به گفته کتاب‌ها و خاطرات، بیش از آن که از عناصر فقهی استفاده کند از اخلاقیات استفاده کرده و اخلاق از جمله ابزاری است که می تواند بسیاری را تحت تاثیر قرار دهد.

امام موسی صدر توانست طوفان و حرکت بزرگی را ایجاد کند و انگیزه‌هایی را بپروراند که بعد از سه دهه همچنان از اندیشه ها و باورهایش تاثیر می پذیریم و این نشان می دهد آن طوفان همچنان برقرار است.

ما نیز باید طوفانی شروع کنیم تا آزادی ایشان پیگیری شود. امیدوارم بتوانیم هر کدام با وزیدن نسیمی و با انجام وظیفه خود در ایجاد این طوفان برای پیگیری آزادی ایشان موثر باشیم.

دکتر مجید تفرشی پژوهشگر حوزه بین‌الملل:
دیپلماسی مردم‌محور برای آزادی امام موسی صدر فعال نشده است

مسئله امام موسی صدر یک دغدغه شخصی و خانوادگی و حتی صرفا پژوهشی برای من نیست و یک مساله ملی، فراملی، انسانی و حیثیتی برای جهان اسلام است.

فکر می‌کردم امام موسی صدر فقط برای ما و لبنانی ها مهم است اما بعدها متوجه شدم که اهمیت امام موسی صدر برای دیگران هم زیاد است. به طور مثال شخصیت مهمی که سال ها در ایران دیپلمات بوده و رئیس بخش شرقی وزارت خارجه بوده است و دو سال هم در لبنان سفیر بوده، چقدر با احترام از امام موسی صدر یاد می‌کند و تحت تاثیر شخصیت و نفوذ ایشان بوده است.

در سال های گذشته در دو زمینه تلاش های خانوادگی، ایرانی و لبنانی کارهای متعارف دیپلماتیک برای پی گیری آزادی ایشان انجام شده ولی بحثی که کمتر کار شده توجه به دیپلماسی مردم محور است.

برای پیگیری آزادی ایشان، اولین قدم ارتباط با سیاستمداران و دیپلمات‌ها توسط مردم، سازمان‌های مردم محور و .... است. در لایه نخبگان سیاسی و آکادمی هم باید ارتباط صورت بگیرد. اخیراً در دانشگاهی که من بودم یک کرسی مهم مطالعات تشیع تاسیس شده تا انزوای ایران و تشیع در جامعه بین المللی شکسته شود و انحصار اعراب هم کمتر شود.

همچنین در لایه رسانه های بین المللی هم کم کاری شده است بسیاری از رسانه‌ها، بی طرف و حتی طرفدار ما هستند اما ما در زمینه اطلاع‌رسانی و خبرسازی در این باره کم کاری کردیم. این عرصه گسترده ای است و می توانستیم در لندن و نیویورک بیشتر کار کنیم. به دلیل کم کاری در این حوزه یک محقق بین‌المللی به منابع کمی برای پژوهش در این عرصه دسترسی دارد.

افکار عمومی نیز به عنوان لایه چهارم می تواند برای شناساندن و پیگیری آزادی ایشان مورد توجه قرار گیرد. در پرونده سقوط دولت قذافی هم به این مساله خیلی کم پرداخته شده است. بعد از یازده سپتامبر من شاهد بودم دولت لیبی چقدر پول خرج کرده تا در بین محققان غربی از لیبی مجسمه عدالت‌خواهی بسازد.

کارهایی که در این زمینه در ایران شده خوب است اما باید گسترش داده شود. تاریخ شفاهی شخصیت های لبنانی و غیرلبنانی نیز باید درباره امام موسی صدر جمع آوری شود. در عرصه جهانی سازمان های حقوق بشری، مردم نهاد و کمپین‌های ضد اسلام هراسی می‌توانند کمپینی برای پیگیری آزادی ایشان راه‌اندازی کنند و این موضوع به نفع منافع نظام و اسلام هم هست بنابراین این کمپین باید زودتر راه‌اندازی شود.

فاطمه نواب صفوی، دختر شهید نواب صفوی:
دشمنان اسلام با کثیف ترین توطئه نقشه ربودن امام صدر را کشیدند

ما از کودکی و بعد از شهادت پدرم، همیشه با نام و یاد امام موسی صدر در زندگی و خانواده خود مانوس بوده ایم و مادرم همیشه از دوستی پدرم و آیت الله صدر بزرگ، پدر امام می‌گفت. این دوستی به قدری بود که هر وقت کنار هم بودند، ساعت ها با نواب صفوی سخن می‌گفتند.

وقتی امام موسی صدر به ایران می آمد ساعت ها با نواب صفوی سخن می گفت. ایشان شخصیت فوق العاده ای داشت. من هم وقتی درباره شخصیت ایشان تحقیق کردم و در لبنان آثار ایشان را جستجو کردم متوجه شدم اندیشه ایشان به چه میزان ارزشمند است. من همیشه فکر می کردم ایشان بلاتشبیه فرزند بلافصل حضرت محمد (ص) است و زیباترین چهره اسلام را به نمایش می‌گذاشت و از چهره و روش ایشان پیدا بود.

ایشان هر کاری کردند به قدری زیبا و اندیشمندانه است که انسان نمی‌تواند تصور کند. اندیشه ایشان جهان شمول و نشان از یک انسان کامل دارد. بالاترین هنر رسول الله خُلقشان بود و امام صدر هم این ویژگی را داشت. پس از انقلاب اسلامی بهترین شخصیتی که می‌توانست این جامعه را به مرحله بالاتری برساند امام موسی صدر بود. به همین دلیل دشمنان اسلام با کثیف ترین توطئه نقشه ربوده شدن ایشان را کشیدند.

چون این تریبون به نام آزادی است باید برای آزادی ایشان اقدام کنیم. آثاری از عدم زنده بودن ایشان نیست. ما در مناطق مختلف پیگیر ایشان بوده‌ایم. خود بنده در سفری به لیبی و دیدار با قذافی پیگیر امام بوده ام و بعد هم تحقیقات بسیاری کردم. ایشان زنده‌اند و باید برای آزادی شان تلاش کنیم.


حجت‌الاسلام سیدعبدالله حسینی، مشاور دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی:
همچنان منتظر بازگشت آن امام سفر کرده هستیم

در دوران نوجوانی وارد فضای مبارزاتی در مشهد شدم. در آن زمان اولین نامی که به عنوان یک انقلابی در ذهن ما وارد شد، امام موسی صدر بود. در آن زمان دستم به هنر نقاشی نیز می‌رفت و بر همین راستا تصویری از امام صدر را به همراه امام خمینی با مولفه‌های تصویری انقلابی کشیده و در محدوده شهر مشهد تکثیر کردم. این کار از مهم‌ترین حرکات انقلابی ما بود.

از آن دوران تاکنون، یعنی نزدیک به ۴۰ سال است که اندوه دوری امام صدر بر دل ما سنگینی می‌کند. نامردان امام صدری را ربودند که پتانسیل رهبری جامعه ما را داشت. امام خمینی(ره) امید آن داشت تا حکومت و دولت پس از پیروزی با حضور و رهبری امام صدر پیش رود.

ما همچنان منتظر هستیم تا این امام سفر کرده به جامعه ما باز گردد. امیدوارم امام صدر هرکجا که هست ان‌شالله به سلامت باشد.

استاد علیرضا قزوه، شاعر:
امام موسی صدر هیبت پیغمبری دارد

پیشترها با تنی چند از دوستان قولی داده بودیم مبنی بر گردآوری و انتشار مجموعه شعری درباره امام موسی صدر که خوشبختانه این قول عملی شد و کتاب از طریق انتشارات دفتر نشر فرهنگ اسلامی در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفت. خدا را شاکرم که توانستیم مجموعه اشعار مشابهی را نیز درباره برخی شهدا و شخصیت‌های بزرگ گردآوری کرده و منتشر کنیم.

ما باید بتوانیم تا با انجام اقداماتی مشابه، دیگر چهره‌های بزرگ اما فراموش شده جامعه را دوباره یادآوری کنیم. امام موسی صدر از آن دسته بزرگانی است که قطعا انتشار صرفا یک مجموعه شعر برایش کم است. اگر قرار بود تاریخ به چندین هزار سال پیش برگردد، در جماعت ما مردانی وجود دارند که شاید به پیغمبری مبعوث شوند و امام صدر از جمله این مردان است.

ما از جماعت پیغمبران حتی نام 100 تن را نیز نمی‌شناسیم. از میان 124 هزار پیغمبر، فقط چند تن به مقام امامت می‌رسند و مقام امامت کمتر از پیغمبر نیست. اسم امام، بر موسی صدر بسیار خوش نشسته است. او یک انسان کامل است که در هر بخش زندگی‌اش موفقیت کامل داشت.

امام موسی صدر گمشده امروز ماست و ما باید برای شناخت هرچه بیشتر و بهتر او نامش را در میان کتاب‌های درسی بیاوریم.