دکتر سیدصادق طباطبایی گفت: به لحاظ سیاسی امیدی به حیات امام موسی صدر ندارم اما به لحاظ آرمانی امیدوارم روزی به کشور بازگردند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) دکتر سید صادق طباطبایی در همایش شهید مصطفی چمران که از سوی بسیج دانشجویی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، با اشاره به اینکه شهید چمران قبل از سال ۱۳۴۰ از مبارزان بود، افزود: استعداد وی با عزیمت به آمریکا، شکوفا شد و به عالیترین مدارج علمی دست یافت.
وی در دو موسسه تحقیقاتی آمریکا جایگاه والایی پیدا کرد؛ اما از بنیانگذاران انجمن اسلامی در آمریکا نیز بود، همسر وی از اشرافزادگان آمریکایی بود و با وجود اینکه میتوانست زندگی مجللی داشته باشد، اما بسیار خاکی و ساده میزیست.
وی همچنین درباره امام موسی صدر گفت: در سال ۱۳۴۸ که امام موسی صدر به آلمان آمد و چند تن از دوستان از جمله حسن حبیبی به دیدار وی رفتند، امام صدر با تشریح برنامههایش، هدفش را از تاسیس موسسه تکنولوژی تربیت تکنسین اعلام کرد.
استاد دانشگاه بوخوم آلمان همچنین با بیان اینکه «تا سال ۱۳۴۷ دکتر چمران را تنها از طریق مکاتبهای میشناختم» درباره ویژگیهای او از زبان امام موسی صدر اظهار داشت: امام صدر گفت باید این فرد مدیر، مدبر و دارای علوم مختلف باشد و با رژیم ایران سازگاری نداشته باشد.
وی افزود: ماجرای موسس تکنسین را به صورت مکاتبهای با شهید چمران در میان گذاشتیم و سپس با سفر به لبنان با امام موسی صدردر آنجا دیدار کرد. خواهرزاده امام موسی صدر با بیان اینکه «بعد از سال ۱۹۱۹ لبنان دچار تحولات دیگری شد» گفت: به دلیل اینکه در لبنان قومیتهای مختلفی حضور داشتند قرار بر این شد تا رییسجمهور از مسیحیان، نخستوزیر از اهل تسنن و رییس پارلمان از شیعیان انتخاب شود و از این زمان به بعد بود که همه گونه تلاشی برای جلوگیری از رشد تشیع آغاز شد.
وی همچنین گفت که به دلیل اینکه اصل اقدامات امام موسی صدر ارتقای سطح زندگی شیعیان، فقرزدایی و آموزشهای عالی جوانان بود، موسسهای تاسیس کرد و مدیریت آن را به دکتر چمران سپرد. طباطبایی در ادامه به دیدار دکتر چمران با امام موسی صدر در کتابخانه شخصی وی اشاره کرد و افزود: در این دیدار و گفتوگو برای شهید چمران مشخص شد که داستان و ماجرای این موسسه از چه قرار بوده است.
وی به روحیه لطیف دکتر چمران نیز اشاره کرد و افزود: روزی در ایوان موسسه با شهید چمران نشسته بودیم که پسر چهار سالهاش، جمال را در آغوش گرفت؛ اما به یکباره او را رها کرد و به سالن بالایی رفت و شروع به گریه کرد، او دلیل این امر را به حسرت نگاه کردن بلال، کودکی یتیم که در آنجا بود و احساس گناه خود، عنوان کرد.
طباطبایی با اشاره به ساعات آخر عمر شهید چمران ادامه داد: روزهای آخر بسیار بر چمران سخت گذشت و بسیار آرزوی شهادت میکرد.
وی اظهار داشت: برای چمران زندگی با محرومان بسیار شیرینتر از زندگی با برخی پیروزمندان سرمست بود و حتی زندگی بدون امام موسی صدر در لبنان برایش سخت بود. استاد دانشگاه بوخوم آلمان همچنین درباره محبوبیت امام موسی صدر در بین فرقههای مختلف لبنان گفت: امام موسی صدر پرچمدار وحدت بین فرقههای مختلف لبنانی و محبوب آنها بود، به طوریکه در سال ۱۹۷۶ در یکی از کلیساهای مسیحیان لبنانی برای ایراد موعظه ایام روزه مسیحیان دعوت شد و در بین لبنانیها به «وجدان لبنانیها» معروف بوده است.
طباطبایی درباره تحولات و رخدادهای لبنان نیز گفت: هنگامیکه با تشکیل سازمان نظامی شیعیان مخالفت صورت گرفت به تبع آن لبنان و شیعیان نیز از هر سو مورد تهاجم قرار گرفتند، در این فضا امام موسی صدر دو برنامه را در دستور کار خود قرار داد که در نخستین مرتبه دولت لبنان اهمیتی قائل نشد و در نهایت ایشان اعلام تظاهرات مردمی در شهر صور کردند.
وی اظهار داشت: بعد از این ماجرا، امام موسی صدر سازمان نظامی افواج مقاومت لبنانی با مخفف سازمان امل را به وجود آوردند که از آرزوهای چمران فرماندهی این گروه نظامی بود.
صادق طباطبایی درباره برنامههای امام موسی صدر درمورد بانوان نیز گفت: وی به دلیل اینکه خانمها در پوشش خود از مدهای زنان غرب الگوبرداری میکردند، بسیار رنج میبردند؛ بنابراین از اولین اقدامات امام موسی صدر احیای این جمعیت بود که کمک به فقرا و محرومان را در دستور کار خود داشت و در همین راستا چند تن از بانوان را عضو این جمعیت کرد.
طباطبایی افزود: این تعداد اندک بانوان در مدتی کمتر از یک سال به ۲۰۰ نفر میرسد و تا چندی بعد تعداد آنها حتی از تعداد آقایان بیشتر میشود؛ بنابراین شاخه بانوان تشکیل شد که همین زنان مادران شهیدانی بودند که با اسرائیل مقابله کردند.
وی با بیان اینکه «پس از تشکیل سازمان امل، چمران مدیریت آن را بر عهده میگیرد و در شاخههای مختلف آن تلاش فراوانی دارد» گفت: سید حسن نصرالله از شاگردان دکتر چمران است؛ به طوریکه در سن ۱۸ سالگی برای نجات و رهایی شهر طیبه به آنجا اعزام میشود و بدین ترتیب بعدها جوانانی که تصدی امور مختلف در لبنان را در دست داشتند، دستپروردگان شهید چمران بودند.
وی با اشاره به تشکیلات تاسیس شده توسط امام موسی صدر در لبنان گفت: معمولا هنگامی که عاملان اصلی سازمان بر کنار میشوند، آن سازمان از رونق میافتد اما تشکیلات امام موسی صدر همچنان پر رونقتر، فعالتر و پیشرفتهتر از گذشته فعالیت میکند و این یک نوع مدیریت خاص و موفق است.
طباطبایی همچنین با اشاره به حوادث داخلی لبنان آن زمان گفت: در این مقطع امام موسی صدر به رهبران فلسطینی تذکر میدهد که تا حد امکان وارد عرصهٔ درگیری داخلی نشوند؛ چرا که درگیری سران عربی توسط مزدوران وابسته پیگیری میشود و تضعیف شیعیان گام بعدی است. وی در همین راستا با اشاره به جایگاه شیعیان گفت: با تلاش امام موسی صدر آن شیعیان ضعیف و هویت باخته در کمتر از ۱۰ سال به جایگاهی میرسند که امروز میبینیم.
خواهرزاده امام موسی صدر به دیدار خود و امام صدر با یاسر عرفات نیز اشاره کرد و افزود: در آن دیدار مشخص شد که جعبهای حاوی سر کودکی ۶ ماهه با قفلی که نشان میداد از سوی کتائب مسیحی است برای ابوعمار-عرفات- فرستاده شده است که وی چارهجویی کرد و امام موسی صدر در پاسخ گفت در زندگی مجاهد لحظاتی پیش میآید که نجنگیدن سختتر از جنگیدن است و نجنگیدن اکنون معنا میدهد؛ بنابراین بایستی خویشتنداری انصار مجاهد را به آنها متذکر شوید.
به گزارش ایسنا وی همچنین با توصیف شهید چمران به عنوان انسانی خودساخته درباره جهش معنوی وی گفت: این جهش اتفاقی نبوده است بلکه وی بسیار تلاش کرده و ریاضت کشیده بود؛ بنابراین در یک جمله میتوان چمران را انسانی کامل و متعلق به خلقالله دانست.
وی درباره رابطه دکتر چمران و دکتر شریعتی نیز گفت: بعد از ۱۵ خرداد، فضای جنبش دانشجویی در داخل و خارج از کشور دچار تحولاتی شد؛ بنابراین در ایران افرادی چون شهید بهشتی، چمران، بازرگان و دیگران جلساتی در جهت چارهجویی مساله تشکیل دادند و در ادامه راه علی شریعتی نیز تحصیل در اروپا را رها و با پیوستن به این گروه، کار فرهنگی را آغاز میکند و چمران نیز عهدهدار بخش سیاسی میشود.
طباطبایی افزود: چمران و شریعتی با هم عمل میکرند و بسیار با هم رابطه داشتند. وی همچنین درباره فعالیتش در ایران گفت: از سال ۱۳۵۷ در ایران هستم و به خارج از کشور رفت و آمد دارم، در دوران جنگ در زمینه سیاست خارجی فعالیت میکردم و در زمان آقای خاتمی، مشاور وی بودم.
خواهرزاده امام موسی صدر درباره وضعیت مفقود شدن امام موسی صدر نیز گفت: امام موسی صدر ۶ ماه قبل از پیروزی انقلاب به دعوت معمر قذافی به لیبی سفر کرد. طرحی توسط کشورهای سوسیالیستی با عنوان خالی کردن جنوب لبنان از سکنه تهیه شده بود. امام موسی صدر به دلیل هجوم اسرائیل به لبنان، مطرح میکرد که اسرائیل قصد خالی کردن این منطقه از سکنه را دارد و همچنین میخواهد زمین بدون مردم را به مردم بدون زمین بدهد؛ به همین منظور به مردم میگفت خانههای خود را ترک نکنید چرا که این امر بسیار خطرناک است.
طباطبایی درباره طرح توطین فلسطینیان افزود: امام موسی صدر از افراد مخالف این طرح بود و در این راستا تعدادی سفر به کشورهای آفریقایی را شروع کرد که از لحظهٔ ورود وی به فرودگاه لیبی دیگر خبری از وی نداریم.
طباطبایی افزود: مسلم این است که مشخص شده ماشین حامل ایشان به سمت هواپیما نرفته است بلکه به سمت هلیکوپتر رفته که مقصد بعدی آن نیز نامعلوم بوده است.
وی اظهار داشت: به لحاظ سیاسی امیدی به حیات ایشان ندارم اما به لحاظ آرمانی امیدوارم روزی به کشور باز گردند. خواهرزاده امام موسی صدر همچنین با اشاره به فیلمی از وی گفت: تا ۱۵ سال پیش خبرهایی متضاد از وی شنیده میشد که سر خبر به رایزن مطبوعاتی لیبی در بیروت برمیگشت و من معتقدم که تمامی این فیلمها و خبرها ساختگی و باطل است.
وی در بخش دیگر سخنانش در پاسخ به پرسشی درباره وابستگی مردم به احزاب در انتخابات گفت: مردم باید آزادانه رای دهند اما احزاب باید به صورتی باشند که بتوانند مسائل را برای مردم روشن کنند تا مردم از زوایای مختلف با مشکلات آشنا باشند.
طباطبایی درباره آنچه کشمکش بین احزاب سیاسی کشور خوانده شد نیز گفت: در حال حاضر کشمکشی دیده نمیشود و روند، روندی عادی است.