بـاز آ کـه در فراق تو چشم امید وار چون گوش روزه دار به الله اکبر است.
سیامک مختاری، به مناسبت سی و هفتمین سالگرد ربودن امام موسی صدر، در سایت تابناک نوشت:
بـاز آ کـه در فراق تو چشم امید وار چون گوش روزه دار به الله اکبر است
هو الحافظ المعید
بـاز آ کـه در فراق تو چشم امید وار چون گوش روزه دار به الله اکبر است
این روز‌ها مقارن با سالگرد ربوده شدن «امام موسی صدر» در لیبی می‌باشد [که برای شرکت در جشن انقلاب لیبی حضور یافته بود]! کسی که اگر نگوئیم بر‌ترین ولی به واقع یکی از شاخص‌ترین مبلغان قرائت رحمانی از دین بود و آنچه می‌گفت در عمل نیز به کار می‌بست. بر این بود «به جای شمشیر کشیدن روی تاریکی چراغی برافروزد» و به جِدّ بر این باور بود که:
تـیـغ حلم از تیغ آهن تیز‌تر بل ز صد لشکر ظفر انگیز‌تر
مثنوی معنوی، دفتر اول
بدی را با خوبی دفع می‌کرد و بد را جذب! آنگونه که خداوند در مصحف شریف فرماید: «وَ لا تَسْتَوِى الْحَسَنَةُ وَ لاَ السَّیِّئَةُ ادْفَعْ بِالَّتى، هِىَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذى بَیْنَکَ وَ بَیْنَهُ عَداوَةٌ کَأَ نَّهُ وَلىٌّ حَمیمٌ وَ ما یُلَقّا‌ها إِلاَّ الَّذینَ صَبَروا و ما یُلَقّا‌ها إِلاّ ذو حَظٍّ عَظیمٍ
هرگز خوبى و بدى یکسان نیست، بدى را با خوبى دفع کن تا دشمنان سرسخت همچون دوستان گرم و صمیمى شوند. امّا جز کسانى که داراى صبر و استقامتند به این مقام نمىرسند، و جز کسانى که بهره عظیمى [از ایمان و تقوا] دارند به آن نایل نمی‌گردند)، (سوره فصلت، آیه ۳۴ و۳۵)
رسول گرامی (ص) نیز فرماید: «ثَلاثٌ مَنْ لَمْ تَکُنْ فیهِ فَلَیْسَ مِنّى وَ لا مِنَ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ. قیلَ: یا رَسولَ اللّهِ، وَ ما هُنَّ؟ قالَ: حِلْمٌ یَرُدُّ بِهِ جَهْلَ الْجاهِلِ وَ حُسْنُ خُلْقٍ یَعیشُ بِهِ فِى النّاسِ وَ وَرَعٌ یَحْجُزُهُ عَنْ مَعاصِى اللّهِ عَزَّوَجَلَّ»؛
(سه چیز است که هر کس نداشته باشد نه از من است و نه از خداى عزّوجلّ. عرض شد: اى رسول خدا! آن‌ها کدامند؟ فرمودند: بردبارى که به وسیله آن جهالت نادان را دفع کند، اخلاق خوش که با آن در میان مردم زندگى کند و پارسایى که او را از نافرمانى خدا باز دارد.)، (صدوق، خصال، ص: ۱۴۵)
و آن عزیز، به این سه فضیلت در کنار سایر مکارم محمودش به کمال آراسته بود.
حسن یوسف، دم عیسی، ید بیضا داری آنچه خوبان همه دارند تو تنها داری
امیر خسرو دهلوی
مرغ جبری را سخن از جبر و «بامرغ پر بشکسته، سخن از صبر» می‌گفت آنگونه که مولانا گوید:
ای سـلیـمـان در مـیـان زاغ و بـاز حلم حق شو با همه مرغان بساز‌ای دو صد بلقیس حلمت را زبون کـه اهـد قـومـی انـهـم لایـعـلمون
مــــــــرغ جـبـری را زبــــان جبر گو مــــرغ پــر اشکستـه را از صبر گو
مـرغ صابر را تو خوش دار و معاف مـــرغ عـنـقـا رابخوان اوصاف قاف
مثنوی معنوی، دفتر چهارم
جاذبه افسون کننده‌اش که پهلو به سحر می‌زد دافعه را بی‌نمود ساخته بود و خالقش صورت و سیرت را در وی جمع آورده بود که:
لیس علی الله بمستنکر ان یجمع العالم فی واحد
ابو نواس
زنده یاد سید صادق طباطبائی [خواهرزاده امام موسی صدر] گوید: شبی در منزل حبیب الله بدیعی مه‌مان بودیم و پس از شام و مقداری صحبت به منزل بر می‌گشتیم که عبدالوهاب شهیدی استاد آواز و موسیقی سنّتی خواست مرا به منزل رساند، پس از راه افتادن گفت: عذر خواهی می‌کنم که ماشینم کهنه است، گفتم: ان شا الله یک ماشین تازه و نو می‌خرید، گفت: راستش یک بار امام موسی صدر سوار این ماشین شده و برای همین به هیچ قیمت نمی‌توانم از این ماشین دل بکنم!
بزرگ بود/ و از اهالی امروز بود/و با تمام افق‌های باز نسبت داشت/و لحن آب و زمین را چه خوب می‌فهمید/... و دست هاش /هوای صاف سخاوت را/ورق زد/و مهربانی را/به سمت ما کوچاند. /به شکل خلوت خود بود/ و عاشقانه‌ترین انحنای وقت خودش را/برای آینه تفسیر کرد/و او به شیوه باران پر از طراوت تکرار بود. /و او به سبک درخت/ میان عافیت نور منتشر می‌شد. «
(سهراب سپهری، حجم سبز)
نماد روا داری ودیگر پذیری بود و منادی کرامت انسان و» لقد کرمنا بنی آدم «، (اسرا، ۷۰)
انسان بما هو انسان برایش محترم بود و مهم‌ترین دلمشغولی‌اش همزیستی مسالمت آمیز و همدلانه پیروان ادیان در کنارهم.
امروزه و با این وضعیت اسف بار که تنگ نظری و تعصبات ویرانگر اسباب پدید آمدن فرقه‌های دینی خونریز و بیرحمی را فراهم آورده که به راحتی آب خوردن انسانی را به قتل می‌رسانند و خرسند و حتی خدا را شاکر از برخوردارشدن از چنین توفیقی هستند! به وجود انسانهائی مانند وی به شدت نیازمندیم، انسانهائی از آن سنخ که» باید باشند و نیستند «می‌ارزد که با چراغ دنبال چنین انسانهائی گشت، ردّی از آن‌ها یافت و با اصرار و التماس از آن‌ها خواست که بیائید و حضور خدای مهربان را در بین انسان‌ها پررنگ‌تر سازید خدائی که» سبقت رحمته امام غضبه «در سالهای اخیر و پس از سقوط حاکم خرد ستیز لیبی، که پرسش از وضعیت امام موسی صدر جدی‌تر مطرح شده بار‌ها این آیه شریفه از سوره» طه «برایم تداعی شده است که:» ثم جئت علی قدر یا موسی «(طه، ۴۰) و به دعا از حضرت معبود «جلت حکمته» خواسته‌ام که آن ذخیره الهی را به موطن و خانواده‌اش باز گرداند که» انه علی رجعه لقادر «(طارق، ۸) «و ما ذلک علی الله بعزیز»، (ابراهیم، ۲۰)
و بار‌ها این بیت معروف از لسان الغیب راخوانده‌ام:
آن سفر کرده که صد قافله دل همره اوست هر کجا هست خدایا به سلامت دارش
دیوان حافظ، غزل: ۲۷۷
در احادیث قدسی آمده است که خداوند می‌فرماید: «انا عند ظن عبدی المومن بی»
پیامبر اکرم (ص) نیز فرموده: «حسنو بالله ظنونکم» همواره به خدا خوش گمان باشید!
خانواده و دختران امام موسی همچنان به بازگشتش امیدوارند، و بعضی از دوستان از برادر دانشمند و با تقوای وی آیت الله آقا سید رضا صدر (ره) که خود تندیس علم و اخلاق بوده نقل می‌کنند که بار‌ها می‌گفت: خدایا به حرمت موسی بن جعفر (ع) موسای ما را باز گردان! هر چند بسیاری پس از قریب به چهار دهه بازگشتش را بعید می‌دانند ولی در مصحف شریف بار‌ها فرموده:
«ان ذلک علی الله یسیر» و نیز» فالله خیر حافظا و هو ارحم الراحمین «(یوسف، ۶۴).
صـبـر آرد آرزو را نـه شـتـاب صبر کن والله اعلم بالصواب
مثنوی معنوی، دفتر اول
یاذَاالْمُلْکِ وَالْمَلَکوُتِ، یاذَاالْعِزَّهِ وَالْجَبَروُتِ، یامَلِکُ یاقُدُّوسُ، یاسَلامُ یا مُوْمِنُ، یا مُهَیْمِنُ یا عَزیزُ... یا صاحِبَ کُلِّ غَریبٍ، یا مُونِسَ کُلِّ وَحیدٍ... یا حافِظَ کُلِّ ضآلَّهٍ، یا راحِمَ الشَّیْخِ الْکَبیرِ، یا رازِقَ الّطِفْلِ الصَّغیرِ، یا جابِرَ الْعَظْمِ الْکَسیرِ، یا فاکَّ کُلِّ اَسیرٍ... یا رآدَّ یُوسُفَ عَلی یَعْقُوبَ، یا کاشِفَ ضُرِّ اَیُّوبَ... (دعای مشلول)
شاید امیدواری همواره خوب نباشد ولی نا‌امیدی هماره بد است انبیا گفتند نومیدی بدست
فضل و رحمتهای باری بی‌حدست از چنین محسن نشاید ناامید دست در فتراک این رحمت زنید
ای بسا کارا که اول صعب گشت بعد از آن بگشاده شد سختی گذشت
بعد نومیدی بسی اومیدهاست از پس ظلمت بسی خورشیدهاست
مثنوی معنوی؛ دفتر سوم
و اینجا و معطوف به این مورد امید همیشه خوب است و حتی خیال و تصور از دست دادن چنان گوهری به غایت تاسف انگیز «بلرزم چون بیندیشم ز هجران»
جای آن است که خون موج زند در دل لعل زین تغابن که خزف می‌شکند بازارش
دیوان حافظ؛ غزل: ۲۷۷
فرجام مقال، دعائی امید بخش که از سمیّ و صدیق دیرین امام موسی صدر، عالم بلندمرتبه آیت الله سید موسی شبیری زنجانی یاد دارم:
«یا من اذا تضایقت الامور فتح ل‌ها باباً لم تذهب الیه الاوهام، صلّ علی محمدو آله و افتح لامورنا المتضایقه باباً لم یذهب الیه وهمٌ یا ارحم الرّاحمین»
جــمـالـت آفــتــاب هــر نـظــربــاد ز خـوبـی روی خـوبـت خوب‌تر باد
مرا با توست هر دم تازه عشقی تورا هر ساعتی حسن دگر باد
الحمد لله علی کل حال
سیامک مختاری