در بخشی از سخنرانی‌های امام موسی صدر پيرامون شخصيت امام علی(ع) می‌خوانيم كه ايمان به خدا مصدر تمام صفات و كمالات علی(ع) است، ايمان به خدا و ديگر هيچ؛ ايمان علی(ع) سرّ توازن صفاتش است.به گزارش خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا)، پيرو بررسی موضوع مطالعات قرآنی امام موسی صدر و پرداختن به آثار اين عالم شيعی لبنان، ضمن مطالعه كتاب «علی(ع) موحد بود و بس» كه مجموعه سخنرانی‌های امام موسی صدر است، درمی‌يابيم كه دهه‌های دوم سوم و چهارم قرن جاری را می‌توان سال‌های بسيار حساس و پر اهميتی در فرآيند روشنگری و روشنفكری اصيل دينی دانست؛ ايران، مصر، لبنان، تركيه و تا حدودی شبه قاره، متن تولد انديشمندان و مصلحانی است كه از حوزه‌های علميه يا مجامع و مدارس اسلامی برخاسته‌اند و وجه مشترك همه اين متفكران و مصلحان، اجتهاد و شناخت جامع ايشان از آموزه‌های اسلامی، آگاهی از ويژگی‌ها و مختصات زمان و باور عميقشان به ظرفيت‌ها و توانايی‌های دين خاتم در حل مشكلات زمان است.امام موسی صدر يكی از اين مجتهدان متفكر و مصلح است كه خورشيد وجودش در قم و نجف از دهه‌های سوم و چهارم درخشيدن گرفته و به لبنان و منطقه خاورميانه و شمال آفريقا و حتی برخی كشورهای اروپايی از جمله آلمان و فرانسه تابيده است.وی در يكی از سفرهای خود از لبنان به قم، كه به دعوت علمای آن زمان صورت گرفته بود، در يكی از سخنرانی‌های فارسی، ديدگاه جديدی را در پيوند با ضرورت و شناخت علی(ع) مطرح می‌كند كه پس از 37 سال هنوز حلاوت و تازگی آن حفظ شده است؛ اين ويژگی را شايد از عنوان مطلب حاضر يعنی «علی(ع) موحد بود و بس» می‌توان استشمام كرد.در بخش نخست كتاب «علی(ع) موحد بود و بس»، امام موسی صدر به تصميم سازمان علمی آموزشی ملل متحد(يونسكو) مبنی بر اعلام هفته‌ای به منظور تجليل از مقام مقدس اميرالمؤمنين علی(ع) اشاره می‌كند كه از همه دانشمندان بزرگ دنيا خواسته است هركدام درباره يك موضوع از دريای بيكران او مقاله بنويسند.چبا استناد به اين كتاب، امام موسی صدر در ابتدای اين سخنرانی می‌گويد: «درباره اميرالمؤمنين علی(ع) می‌خوانيم كه كريم است، شجاع است، رئوف است، رحيم است؛ می‌خوانيم كه علی(ع) نسبت به يتيم آن‌گونه است، نسبت به دين آن‌چنان غيور است[...] اين‌گونه تصوری از علی(ع) داريم؛ علی(ع) شجاع است، يعنی دارای ملكه شجاعت است، يعنی سر نترس دارد؛ اگر گفتيم علی(ع) كريم است، يعنی دست و دلش باز است، يعنی نمی‌تواند چيزی داشته باشد و به كسی ندهد؛ در حالی كه چنين نيست.علی(ع) شجاع است اما نه مثل «رستم» و «عمرو بن معدی كرب»؛ علی(ع) كريم است نه مثل حاتم طايی؛ علی(ع) فصيح است، اما نه مثل «سحبان»؛ علی(ع) صفاتش منشأ ديگری دارد؛ اما چگونه؟ نگاه اجمالی به زندگی مولا به ما مناظر عجيبی نشان می‌دهد. علی(ع) اسدالله غالب است؛ خودش می‌گويد «والله لو تظاهرت العرب علی قتالی لما وليت عنها : اگر تمام عرب پشت به پشت هم بدهند و به جنگ من بيايند من فرار نمی كنم»؛ پيامبر(ص) درباره او می‌فرمايد «والله إنه جيش فی سبيل الله : به خدا سوگند علی يك لشكر در راه خداست»؛ پس او شجاع‌ترين شجاعان است؛ اين شجاعت اوست».در بخش ديگری از اين كتاب می‌خوانيم: از زبان ضرار از دوستان اميرالمؤمنين، علی(ع) می‌شنويم، هنگامی كه از علی برای معاويه تعريف می‌كرد «معاويه! بايد شب‌های آن علی شجاعی را كه آتشی در كام دشمنان است ببينی. اگر شب او را می‌ديدی، می‌ديدی ايستاده است ريشش را به دستش گرفته روی زمين می‌غلتد و مثل مارگزيده ناله می‌كند و می‌گويد: خدايا آه از راه دور و كمی بضاعت و وحشت آينده.»معاويه در وصف كرمش می‌گويد: «والله لو كان له بيتان أحدهما من التبن آخرة من الذهب ينفد الذهب قبل أن ينفد التبن : خدا می‌داند اگر علی دو انبار بزرگ داشته باشد يكی از آن‌ها پر از طلا و ديگری پر از كاه، اول آنكه طلاست تمام می‌شود و بعد انبار كاه»؛ اين كَرم علی است؛ تا زمانی كه طلا دارد، نمی‌تواند كاه بدهد؛ همين علی كريم، كه پول برايش از خاك بی‌ارزش‌تر است، برادر گرسنه و نابينايش عقيل در مقابلش ايستاده می‌خواهد اندكی افزون‌تر از سهميه‌اش از او پول بگيرد. با او چه می‌كند؟»در بخش‌های ديگر اين كتاب، امام موسی صدر به صفات ديگر امام علی (ع) و نيز وجود تناقضاتی در رفتار ايشان در نزد عوام سخن گفته و درباره آن‌ها توضيح داده است كه چگونه علی(ع) در برابر گرفتن حق مظلومان شجاع و در برابر پروردگار خويش عاجز است و يا كريم است اما در مقابل بيت‌المال، چنان سنگدل می‌شود كه به برادرش عقيل نيز رحم نمی‌كند.امام موسی صدر بعد از آوردن اين مقدمه، در بخش ديگری از سخنرانی خويش، درباره منشأ صفات اميرالمؤمنين(ع)، می‌گويد: چون علی(ع) مؤمن است؛ پاسخ، همين يك كلمه است؛ علی(ع) شجاع است چون مؤمن است؛ ايمان به خدا مصدر تمام صفات و كمالات علی(ع) است؛ ايمان به خدا و ديگر هيچ؛ ايمان علی(ع)، سرّ توازن صفاتش است»؛ «أَلا إِنَّ أَوْلِیَاء اللّهِ لاَ خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلاَ هُمْ یَحْزَنُونَ/آگاه باشيد كه بر دوستان خدا نه بيمى است و نه آنان اندوهگين مى‏شوند/ سوره يونس آيه 62»؛ پس به تعبير قرآن، ايمان سبب نترسيدن می شود؛ رضای خدا منشأ تمام صفات علی(ع) است.در بخش پايانی اين كتاب می‌خوانيم: علی(ع) چون ايمانش كامل است؛ واكنش‌های متفاوتی در مقابل دنيا دارد؛ اگر در دنيا حقی اجرا نشود يا از باطلی جلوگيری نشود به درد علی(ع) نمی‌خورد؛ پس دنيا را برای خدا می‌خواهد؛ سرّ كمال علی(ع)، ايمانش است.برای اينكه دنيای امروز علی(ع) را بشناسد، دو راه وجود دارد: يك راه از تاريخ می‌رود و كتاب‌ها را می‌بيند و علی(ع) را از راه تاريخ می‌شناسد؛ يك راه ديگر هم امروز برای شناختن علی(ع) هست؛ اگر آمدند و گفتند علی(ع) را چطور می‌شود شناخت، می‌گويند می‌رويم از پيروانش می‌شناسيم.