یک کارشناس مسائل خاورمیانه در همایش «نوزایی مقاومت اسلامی در خاورمیانه؛
نگاهی به حماسه حزبالله» گفت: تاریخچه تشکیل مقاومت اسلامی لبنان را باید
در سالهای پیش از انقلاب یعنی دهه ۵۰ و همچنین فعالیتهای امام موسی صدر و
شهید چمران در جنبش امل جستجو کرد.
به گزارش خبرنگار مهر، دکتر حسن لاسجردی استاد دانشگاه و کارشناس مسائل خاورمیانه که پیش از ظهر امروز در نخستین جلسه همایش «نوزایی مقاومت اسلامی در خاورمیانه؛ نگاهی به حماسه حزب الله»، تحت عنوان روند شکل گیری جنبشهای شیعی در لبنان سخن میگفت، انقلاب اسلامی ایران را نقطه عطفی در تاریخ انقلابهای جهان دانست و تصریح کرد: نفوذ روز افزون اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) در جوامع اسلامی نگرانیهای بسیاری برای دنیا غرب ایجاد کرد و لذا آنها در پی یافتن راه حلی برای مهار این اندیشه هستند.
وی با اشاره به سوابق علمی و فرهنگی منطقه «جبل عامل» به عنوان یکی از مراکز علمی پژوهشی، افزود: این منطقه از دیرباز مورد توجه ادیان و مذاهب مختلف بوده و همواره به مثابه یک دانشگاه عظیم انسان ساز و مرجعی برای تبلیغ و ترویج اسلام ناب مورد توجه قرار گرفته است.
لاسجردی با بیان اینکه در قرن سوم هجری مناطق ایران، عراق، شام، شمال آفریقا و مصر شاهد جریانی از تشیع بوده است فعالیت و حیات علمی جبل عامل را به سه دوره مجزا تقسیم کرد و گفت: دوره اول جبل عامل از تاسیس مدرسه جزین توسط شهید اول آغاز و تا سال ۱۷۸۰ میلادی ادامه دارد و در این سالها به واسطه جنگهایی که صورت گرفت مدارس و مباحث تعطیل شدند و این وضع همچنان ادامه داشت تا آنکه با حکومت سلیمان پاشا معاهده صلحی با حضور نماینده دربار امپراتوری عثمانی امضا شد.
این استاد دانشگاه در ادامه اظهار داشت: دور دوم حیات علمی جبل عامل از سال ۱۸۰۵ میلادی آغاز شده و تا پایان قرن ۱۷ هجری یعنی ۱۸۸۱ میلادی ادامه یافت؛ دوره سوم یا به عبارت دیگر دوره جدید نهضت علمی شیعه نیز از سال ۱۸۸۲ میلادی آغاز شد که در این دوره اولین مدرسه به سبک جدید در نبطیه تاسیس گشت.
وی همچنین گفت: لبنان در قرن ۱۹ میلادی یک تحول سیاسی، اجتماعی وفکری را پشت سر گذاشت و در این زمان بود که فاصله وشکاف میان شیعیان و همسایگانشان بیشتر شد.
دکتر لاسجردی با اشاره به برقراری روابط قومیتهای مختلف لبنانی با کشورهای خارجی به بخشهایی از تاریخ سرزمین لبنان اشاره کرد و افزود: در تحولات دهههای قرن بیستم مسائل حوزه لبنان بیشتر تحت تاثیر حضور نیروهای خارجی برجای مانده از جنگهای جهانی اول و دوم بود و در داخل هم مسائلی همچون تحرکات مذهبی در فرقههای گوناگون، تاثیرات ناسیونالیست عربی و تحریکات نیروهای ملی در کشورهای همسایه، تغییرات معادلات قدرت مذهبی، رقابت روحانیت سنتی با طرفداران گرایشات مدرن، تلاش گروههای شیعی در عمومی کردن تحرکات اجتماعی و مسابقه قرینه سازی جایگاه مذاهب در لبنان از مهمترین محورهای تاثیر گذار بر آن بودهاند.
وی هجرت امام موسی صدر به لبنان از ایران در اواخر دهه ۶۰ را مورد اشاره قرار داد و گفت: ایشان با درایت و زیرکی برخی از فئودالهای بقاع را علیه رقبای جنوبی با خود همراه کرد و شبکه نیرومندی از حمایت دهقانان را در جنوب تحت عنوان حرکت المحرومین فراهم آورد.
لاسجردی در ادامه اظهار داشت: در اوت ۱۹۷۸ و در شرایطی که حرکت امام موسی صدر شیعه را به جایگاه حقیقی و واقعیاش در صحنه لبنان نزدیک کرده بود با توطئه عوامل مشکوک طی سفر به لیبی ناپدید شد اما حرکتی که وی آغاز کرد همچنان توسط دیگر شیعیان مبارز ادامه یافت و بعدها جامعه شیعه را دچار تحول کرد.
این استاد دانشگاه خاطر نشان کرد: رشد آگاهی درجامعه شیعه لبنان که جرقه آن توسط امام موسی صدر زده شد، ناپدید شدن ایشان، تهاجم نظامی اسرائیل به لبنان در سالهای ۱۹۷۸ و ۱۹۸۲، مقابله قهرمانانه شیعیان لبنان و سرانجام پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی به جامعه شیعه اعتماد به نفس و قوت قلبی دو چندان بخشید.
لاسجردی ادامه داد: در مرحله بعدی اندیشههای سیاسی امام خمینی مبتنی بر احیای اسلام ناب محمدی (ص) با تاکید بر مولفههایی چون جهاد و شهادت و وحدت مسلمانان جهان اسلام روح تازهای را در تار و پود حرکتهای آزادی خواهانه ملل مسلمان دمید.
وی افزود: تاریخچه تشکیل مقاومت اسلامی لبنان را باید در سالهای پیش از انقلاب یعنی دهه ۵۰ و همچنین فعالیتهای امام موسی صدر و شهید چمران در جنبش امل جستجو کرد.
این کارشناس مسائل خاور میانه با بیان اینکه بسیاری از کشورهای غربی در پی واکسینه کردن سایر کشورهای اسلامی در مقابل اندیشه سیاسی امام خمینی برآمدند، درگیر شدن حزب الله در سالهای ۱۹۸۲ تا ۱۹۸۵ با رژیم صهیونیستی و پیروزی چشم گیر حزب الله در سال ۲۰۰۰ را از جمله عوامل ثبات و محبوبیت این حزب خواند و خاطر نشان کرد: در واقع پیش زمینه تشکیل حزب الله با ارتباط نزدیک و تنگاتنگ امام موسی صدر و آیت الله سید محمدباقر صدر، رئیس تشکیلات حزب الدعوه شکل گرفته بود.
لاسجردی در پایان با اشاره به روند تکوین سیاسی حزب الله گفت: در هر صورت حزب الله به مرور فعالیت اجتماعی و خدماتی خود را در مناطق شیعه نشین گسترش داد وهمزمان با گسترش این فعالیتها بسیاری از جوانان شیعه نیز به بخشهای مختلف آن پیوستند.