سخنان عضو کمیسیون امنیت ملی درباره پیگیریهای قضیه امام موسی صدر.
آرش کارآزما:
با شروع انقلاب مردم لیبی، امیدواری‌ها نسبت به مشخص شدن وضعیت امام موسی‌صدر پررنگ‌تر شد؛ ضمن آنکه در نخستین روزهای تحولات لیبی خبری منتشر شد که از مشاهده ایشان در حال انتقال از فرودگاه پایتخت لیبی حکایت داشت.
بااین حال چند روز پیش شبکه الحره مدعی شد که چند جنازه فریز شده در لیبی کشف شده که یکی از آن‌ها با مشخصات امام‌موسی‌صدر همخوانی دارد؛ هرچند این نخستین باری نیست که چنین اخباری در فضای رسانه‌ای مطرح می‌شود. در این خصوص با حشمت فلاحت‌پیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی که یکی از معدود کسانی است که از ایران به لیبی سفر کرده، گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
از وضعیت امام موسی صدر خبر جدیدی دارید؟
چیزی که در کمیسیون امنیت ملی مجلس مطرح شد این بود که با انقلاب لیبی پرونده امام موسی‌صدر مورد بررسی تازه قرار بگیرد و کمیته بررسی وضعیت امام موسی‌صدر دوباره احیا شود. در قضیه امام‌موسی‌صدر، قذافی، دیکتاتورسابق لیبی، چه در ایامی که سعی کرد نقش مخالف آمریکا را ایفا کند و چه ایامی که رسما به مهره آمریکا در منطقه آفریقا تبدیل شد، سعی داشت که راز ربوده شدن امام موسی‌صدر سربسته بماند و افشا نشود چون می‌دانست که این موضوع باعث نفرت دنیای اسلام از او می‌شود. حتی پیگیریهای مکرری که صورت گرفت و یکی از اصلیترین دلایل سردی روابط لیبی و ایران به حساب می‌آمد هم به نتیجه نرسید. در آخرین سفری که یک هیأت رسمی ایرانی به لیبی رفت من در آن هیأت حضور داشتم.
چه زمانی این سفر انجام شد؟
حدودا یک‌سال‌و‌نیم پیش بنده از مجلس به اتفاق آقای متکی، وزیر امور خارجه وقت به لیبی رفتیم. یکی از بحث‌هایی که آنجا مطرح شد همین موضوع بود.
با چه مقاماتی از لیبی این موضوع را مطرح کردید؟
با مقامات مختلفی ازجمله نخست‌وزیر و اعضای هیأت دولت و مسئولان اطلاعات و امنیت لیبی.
با خود قذافی مطرح نشد؟
نه با قذافی دیدار نداشتیم.
و آن‌ها چه موضعی داشتند؟
سعی می‌کردند با فرافکنی از پاسخگویی فرار کنند اما درعین حال نمی‌توانستند نگرانی شدیدشان را پنهان کنند. حتی یکی از مسئولین لیبیایی به اسم، بنده را مورد خطاب قرار داد که شما عضو کمیته‌ای هستید که بیانیه‌های تندی علیه دولت لیبی می‌دهد و همانجا هم بنده اشاره کردم که موضوع امام موسی‌صدر یک واقعیت است و لیبی نمی‌تواند بدون پاسخگویی به ابهامات مطرح در این موضوع، روابط عادی‌ای در سطح بین‌الملل و میان ملت‌های مسلمان داشته باشد. الان هم همین نظر را دارم و معتقدم لیبی نمی‌تواند بدون مشخص کردن ابهامات پرونده امام موسی‌صدر جایگاه مشخصی در دنیای اسلام داشته باشد. ادله و شواهدی وجود دارد که زنده بودن ایشان را تأیید می‌کند. جمهوری اسلامی ایران هم هیچ‌گاه زیربار ادعای مقامات لیبیایی مبنی‌بر نداشتن طلاع از سرنوشت ایشان یا زنده نبودن ایشان نرفته و نمی‌رود. ما اعتقادمان این است که این یک پرونده بسیار جدی است که اگر افشا شود علاوه بر قذافی و رژیم سابق لیبی، دست بسیاری از بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای هم رو می‌شود.
کمیته پیگیری وضعیت امام موسی‌صدر تا‌کنون چه اقدام جدی‌ای در این خصوص داشته؟
من در مجلس هشتم عضو این کمیته نیستم.
ولی حتما به‌عنوان عضو کمیسیون امنیت ملی در جریان امور هستید؟
قرار بر این شد که یک هیأت پارلمانی از ایران در آینده سفری به لیبی داشته باشد.
با انقلاب مردم لیبی امیدواری‌ها نسبت به روشن‌شدن وضعیت امام موسی‌صدر بیشتر شد اما عملا اقدام خاصی از دستگاه دیپلماسی کشورمان دیده نشد!
ببینید، لیبی شرایط خاص انتقال حکومت را می‌گذراند. ما معتقدیم اگر در این پرونده تنها خود دیکتاتور لیبی و دستگاه امنیتی این کشور نقش داشته باشد، کسب اطلاع از ماهیت ربوده شدن امام‌موسی‌صدر و سرنوشت ایشان کار دشواری نیست. اما دغدغه ما این است که عوامل دیگر منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در این ماجرا نقش داشته باشند و این‌ها کمک کنند به امحا و نابودی اسناد و مدارک بر جای مانده.
با این حساب اگر ایشان زنده باشند هم باید جانشان در خطر باشد. چقدر احتمال می‌دهید که دولت جدید درباره مشخص شدن وضعیت ایشان با ایران همکاری کند؟
دولت جدید علامت‌های مثبتی در رابطه با جمهوری اسلامی ایران نشان داده. به‌نظرم حتما در راستای همکاری با ایران گام برخواهد داشت؛ به‌ویژه اینکه اقدامات دیکتاتور سابق لیبی مورد انتقاد انقلابیون و دولت جدید این کشور بوده.
ولی ممکن است دولت جدید ارتباط خوبی با آمریکا و ناتو برقرار کند؟
من اعتقادم این است که ناتو در انقلاب مردم لیبی نقش چندانی نداشته و تغییراتی مانند آنچه در مصر رخ داده عامل انقلاب در این کشور بوده؛ لذا روح انقلاب لیبی از نوع بیداری اسلامی است و به‌نظرم با گذشت زمان بیشتر با غرب انشقاق پیدا می‌کند.
پیگیریهای صورت گرفته کافی بوده؟
به‌نظرم اراده برای پیگیری وجود دارد اما امکان پیگیری وجود ندارد که الان دارد این امکان فراهم می‌شود.
از ظرفیت‌های رسانه‌ای و فشار افکار عمومی با توجه به اینکه خانواده ایشان هم نسبت به این موضوع انتقاد داشتند، بهره درستی گرفته شده؟
موضوع امام موسی‌صدر را باید با توجه به شرایط خاص لیبی دید و پیگیری کرد.
با جدی شدن انقلاب در لیبی بسیاری امیدوار‌تر شدند که سرنوشت ایشان مشخص شود، با این حال این روز‌ها به تناوب شاهد اخباری ناامید‌کننده هستیم که مدعی شهادت ایشان است. این اخبار با چه هدفی مطرح می‌شود؟
به اعتقاد بنده تا زمانی که کوچک‌ترین امیدی به زنده‌بودن ایشان هست، پذیرش چنین اخباری به معنای کمک‌کردن به محو اسناد موجود است؛ لذا نباید توجه چندانی به این اخبار داشت. بهترین کمک برای کسانی که در این ماجرا دست داشتند این است که ایران بپذیرد که ایشان شهید شده‌اند.
فرمودید مدارکی درخصوص زنده‌بودن ایشان وجود دارد. می‌شود مشخصا بفرمایید این مدارک کدامند؟
ببینید، در اوج آن خفقان رژیم گذشته لیبی، شواهد و مدارکی از زنده‌بودن ایشان گواهی می‌داد؛ چه از درون زندان‌ها و زندانیانی که آنجا بودند و چه اخبار لو رفته. این‌ها همه نشان می‌داد که ایشان زنده هستند. الان که رژیم لیبی درحال تغییر است و خفقان رو به کاهش، به‌نظرم شواهد بیشتری وجود دارد.
شما چند سال پیش سفری به لبنان داشتید و در آن سفر بحثی مطرح شد که لیبی به دولت لبنان پیشنهاد داده بود چند جسد را که گفته می‌شد یکی از آن‌ها ممکن است مربوط به امام موسی‌صدر باشد از این کشور تحویل بگیرد. بفرمایید ماجرا چه بود؟
سفر من به لبنان در دوره تصدی آقای خرازی در وزارت امور خارجه بود که بنده از مجلس و ایشان از دولت در این سفر حضور داشتیم. در آن سفر چنین بحثی که جنازه امام موسی‌صدر به ایران تحویل داده شود، مطرح نشد.
خب، چه بحثی مطرح شده؟ چون خبرنگار ما در آن سفر همراه شما بود و ظاهرا شما این موضوع را مطرح کردید؟
شاید بحث‌هایی در حواشی این سفر مطرح شده باشد که بیشتر ماهیت رسانه‌ای داشته. من در تمام ملاقات‌ها بودم و در هیچ کدام از ملاقات‌های رسمی چنین بحثی مطرح نشده بود.
بالاخره شما به‌عنوان یکی از اعضای کمیسیون امنیت ملی فکر می‌کنید امام‌موسی‌صدر زنده هستند یا نه؟
به‌نظر من شواهدی که از زنده‌بودن ایشان خبر می‌دهند بیشتر از شواهد مبنی بر شهادت ایشان است.