«ناپدیدشدگی اجباری» و راهکارهای برخورد با آن در نظام حقوق بینالمللی با
تمرکز بر روی پرونده ربودن امام موسی صدر، موضوع پایاننامهای بود که روز
گذشته در دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز، ارائه شد.
ناپدیدشدگی اجباری نخستین بار در آلمان نازی و در دوره هیتلر به کار گرفته شد. استدلال هیتلر این بود که این شیوه بیش از هر شیوه دیگری در ارعاب مردم و از میان برداشتن مخالفان مؤثر است. پس از هیتلز نیز حاکمان دیگری در نقاط مختلف دنیا از جمله آمریکای جنوبی از این شیوه به عنوان راهی برای حذف مخالفان خود بهره بردند. همچنین حاکمان مستبدی چون قذافی نیز در طول دوران حکومت خود علیه افراد مختلفی این حربه را به کار بردهاند.
در این نشست، از ناپدیدشدگی اجباری به عنوان یکی از مصادیق بارز نقض حقوق بشر و به عنوان جرمی وخیم و عمده یاد شد. در ناپدیدشدگی اجباری، که پرونده امام موسی صدر یکی از مصادیق بارز حقوقی آن است، فرد توسط دولت یا نهادی سیاسی و یا با اطلاع آنها ربوده میشود. ناپدیدشدگی اجباری شکنجه، محرومیت از آزادیهای فردی و محرومیت از حق دادرسی عادلانه شمرده میشود و در بسیاری از متون پایه حقوق بشر و معاهدات و کنوانسیونهای بینالمللی جرم شمرده شده و نهاد رسیدگی کننده به آن در چارچوب حقوقبینالملل، دیوان کیفری بینالمللی است.
شهرام بحیرائی پژوهشگری بود که پایاننامه را زیر نظر استاد راهنمایش، دکتر حسین میرمحمدصادقی به سرانجام رساند. بحیرائی در نشست دفاع از پایاننامهاش با اشاره به ضعف قوانین ایران در دفاع از اتباع ایرانیای که خارج از کشور علیه آن جرمی واقع میشود، راهکار آن را افزودن ماده قانونی به آن دانست که براساس آن جرم علیه اتباع ایرانی قابل رسیدگی باشد.
بحیرائی در بخش پیشنهادات خود شماری از راهکارهای حقوقی و سیاسی را برای مواجه با پرونده ربودن امام موسی صدر در لیبی ارائه کرد.
مؤسسه امام موسی صدر با پژوهشگرانی که پایاننامههای مقاطع کارشناسی ارشد و دکترای خود در رشتههای مختلف را مرتبط با سیره و سرگذشت امام موسی صدر انتخاب کنند، همکاری میکند.