سيدمحمدحسين رئيس زاده رايزن فرهنگی ايران در لبنان، گفت: امام موسی صدر يكی از شخصيت‌های ايرانی‌تبار مؤثر در حركت اصلاحی و پيشرفت لبنان بود؛ پيش از ايشان نيز شيعيان ايران و لبنان روابطی ديني و فرهنگي با يكديگر داشتند؛ 600 سال قبل علمای ايرانی به جهت تلمذ و كسب دانش به حوزه‌های علميه در لبنان مهاجرت می‌كردند؛ ودر عصر صفويه علماي لبناني همچون شيخ بهائي و محقق كركي و... با هجرت به ايران نقش مهمي در گسترش و نشر فرهنگ شيعي در اين كشور ايفا نمودند.وی افزود: بر اثر سياست‌هايی كه دولت‌های استكباری و نيز خلافت عثماني در جهت تضعيف و حذف شيعيان در لبنان اتخاذ كردند ، وضعيت شيعه در اين كشور سير نزولی پيدا كرد به گونه‌ای كه تحت فشار جنگ‌هايی كه عليه شيعيان صورت‌ می‌گرفت، برخی از آنان بنا به تقيه، دين خود را تغيير و شيعه بودن خود را پنهان می‌كردند و به مرور زمان اين عاملی شد تا فرزندان و نسل‌های آنان ديگر شيعه نباشند.وی افزود: به علت كشتارها و تهديداتي كه از سوي عثمانی‌ها و فرانسویها‌ متوجه شيعيان مي شد آنان ترجيح می‌دادند كه خود را مسيحی معرفی كنند واين عامل اساسي سير نزولی وضعيت شيعيان در لبنان گرديد؛ به گونه‌ای كه برخی شهرها و مناطق لبنانی هم كه در زمان های قديم جزو مناطق شيعی به حساب می آمد و شيعيان در آنجا داراي اكثريت بودند، همانند شهرهاي «جزين» ، «جبع» و"طرابلس" (واقع در جنوب و شمال لبنان) امروزه تبديل به شهرهاي مسيحي و يا سني نشين شده و شيعه دراين شهرها يا وجود ندارد و يا در اقليت شديد مي باشند.اين در حاليست كه شيعيان در اين شهرها داراي مراكز مهم علمي و آموزشي علوم ديني بودند؛ در تاريخ می خوانيم كه در شهرجزين و شهرجبع كه شهر شهيد اول و شهيد ثانی است؛ حوزه علميه ارزشمند و وسيعي در اين شهرها وجود داشته به گونه ای كه وقتی نوه شهيد ثانی از دنيا می رود در تشييع جنازه او هفتاد مجتهد شركت كردند ،و اين بيانگر آن است كه حوزه علميه اين شهر و منطقه در آن زمان رونق زيادی داشته است.رئيس زاده ادامه داد: در طرابلس، شيعيان حضور بسيار قوی داشتند به گونه ای كه شهر، شهر شيعی تلقی می شد؛ مهم ترين كتابخانه خاورميانه در طرابلس و متعلق به شيعيان بود ، كه متاسفانه در حمله عثمانيها از بين رفته است .اين حوادث و نيز سياستهاي استعماري قدرتهاي مطرح آنروز سبب شد تا به مرور زمان اين روند تكاملی شيعه ، متوقف و سير نزولي پيدا كند و شهرهاي شيعه نشين بعداً تبديل به مناطق مسيحی و سني شود. در حالي در همين شهرها مقابر بزرگان شيعه همچون شهيد اول و يا محقق و... وجود دارد و در اين مناطق و نيز در بين مسيحيان فاميل هاي شيعي همچون هاشمي و... وجود داشته باشد و در بين مسيحيان افرادي يافت شوند كه نسب آنها به ائمه اطهار (ع) رسيده و سيد باشند.جالب اينجاست كه برخي از مسيحياني كه ما با آنها ملاقات داريم اعتراف ميكنند كه اجداد پيشين ما شيعه بوده اند. اين سير نزولي وضعيت شيعه منشا محروميت آنان در ابعاد مختلف نيز گرديد..وی گفت: بعد از اين حرمان شديدی كه شيعيان به آن مبتلا می شوند، يك شخصيت ايرانی كه در لبنان حضور پيدا كرده باشد و فعاليت اجتماعی، سياسی و يا فرهنگی قابل توجهی داشته باشد، نبوده است؛ البته گفته می شود كه در شهر «نبطيه» يكی از شهرهای شيعه نشين جنوب لبنان، كه عزاداری ايام محرم به سبك و شيوه ايرانيان انجام می شود ، اين روش توسط يكی از ايرانيان به اين منطقه وارد شده است؛ اما شخصيت ايرانی ديگری كه تأثيرگذار بوده باشد، وجود ندارد تا می‌رسد به زمان عالم بزرگوار ايراني تبار"امام موسی صدر" ( شخصيت روحاني و از شاگردان حضرت امام خميني و تربيت يافته حوزه علميه قم، واز همرزمان شهيد بهشتي و علماي مبارزو انقلابي ) كه ايشان توانست تحول و حركت اصلاحی همه‌جانبه ای را در بُعد فكری، سياسی و اجتماعی درسطح شيعيان لبنان آغاز نمايد.وبا پيروزي انقلاب اسلامي در ايران اين تحول و پيشرفت با شتاب بيشتري دنبال شود..رايزن فرهنگی كشورمان در لبنان خاطرنشان كرد: امام موسی صدر با ديد وسيع و سعه صدر در لبنان علاوه بر اين كه به دنبال تقريب مذاهب بود، در پی تقريب اديان نيز بوده است ؛ بنابر اين حركت تقريبي اوصرفا در جهت تقريب بين شيعه و سنی نبوده، بلكه ايشان در راستای تقريب بين اسلام و مسيحيت هم تلاش بسيار مؤثری داشته ؛ داراي روابط گسترده اي با مسيحيان بوده؛ و در راستای تقريب اديان ، گفت و گوی اسلام و مسيحيت را پايه‌گذاري و در سال 1965 اولين بيانيه گفت وگوی اسلام و مسيحيت را به كمك افرادی از مسيحيان و اهل سنت صادر می‌كند كه مبدأ و منشاء تقريب بين اسلام و مسيحيت در لبنان می‌شود؛ بنابراين امام موسی صدر هم دارای چهره تقريب بين المذاهب هست و هم تقريب بين الاديان.رئيس زاده يادآور شد: يكی از ويژگی های امام موسی صدر حركت اصلاحی ايشان در همه ابعاد مختلف نزد طوائف لبنان اعم از شيعی، سنتی و مسيحی است؛ اولاً حركت ايشان فقط فرهنگی نبود ،بلكه در كنار حركت فرهنگی و علمی كه در بين شيعيان آغاز كرد، در كنار آن، حركت اصلاحی سياسی و اجتماعی را نيز با شعار كرامت و عزت انسان و زدودن محروميت از چهره لبنان پايه گذاری كرد؛ ولذا حزبی را كه ايشان تاسيس می كند (حركة امل) به عنوان حركت امل محرومين نام گذاري می نمايد. وی توضيح داد: و بر اين اساس خدمات اصلاحی و اجتماعی امام موسی صدر به مناطق شيعه نشين خلاصه نمی شود بلكه مناطق سنی نشين و يا مسحي نشين را هم شامل ميگردد. اين حركت ايشان با شعار محروميت زدائی و كرامت انسان ، موجب استقبال و علاقه سنی ها و مسيحيان به امام موسی صدر ميشود ،و آنان نيز همانند شيعيان پذيرای افكار و انديشه های او ميگردند.رايزن فرهنگی ايران در لبنان، در پايان خاطرنشان كرد: لازمه تقريب (چه بين اديان و چه بين مذاهب) اين است كه ما مشتركات را بپذيريم و مسائل اختلافی را از طريق منطق و عقل حل كنيم؛ اين شيوه را امام موسی صدر دنبال كرد،و توانست بر اساس منطق شيعه كه مبتنی بر داده های عقلانی است از حقانيت شيعه دفاع كند و از شيعه تصوير مثبتي به پيروان اديان و مذاهب مختلف ارائه نمايد.