کتاب ساختار سياسي اجتماعي لبنان و تأثير آن بر پيدايش جنبش امل" نوشته سيد علي حق‌شناس کمياب، نخستين منبع فارسي درباره جنبش امل و از معدود کتاب‌هاي فارسي درباره لبنان است که انتشارات سَنا آن را در پاييز ۱۳۸۸ براي نخستين بار منتشر کرده است.
به گزارش ايرنا از موسسه فرهنگي تحقيقاتي امام موسي صدر، کتاب "ساختار سياسي لبنان و تأثير آن بر پيدايش جنبش امل" تلاشي است براي به ارايه تصويري روشن و جامع از کشور لبنان و جنبش امل تا براي دانش‌پژوهان و دانش‌جويان رشته‌هاي علوم سياسي و تاريخ مفيد فايده باشد و همچنين راهنمايي باشد براي تصميم‌گيران و کارگزاران سياست خارجي در اين عرصه. اين کتاب 240 صفحه‌اي، علاوه بر شش فصل اصلي، مشتمل بر يادداشت مؤلف، جمع‌بندي ،فهرست منابع، يادداشت‌ها و چکيده لاتين است. نويسنده در فصل اول اين کتاب، زيرِ عنوان چارچوب نظري و طرح مباحث تئوريک، به تعريف و تشريح مباحث دولت ـ ملت، قدرت ملي و دموکراسي‌هاي اجماعي (انجمني) مي‌پردازد. تاريخچه لبنان، بافت سياسي ـ اجتماعي، عنوان فصل دوم کتاب است که شامل مباحثي هم‌چون تاريخچه لبنان و موقعيت ژئوپلتيک، جغرافياي انساني، اديان و مذاهب، انواع قوميت‌ها، اوضاع و ساخت اجتماعي لبنان و حکومت و سازمان‌هاي اداري و سياسي لبنان است. پس از آن، نويسنده کتاب، در فصل سوم، زمينه‌هاي پيدايش جنبش را با تشريح خاستگاه شيعيان لبنان و نقش نظام‌هاي بين‌الملل و منطقه‌اي در لبنان بيان مي‌کند. فصل چهارم کتاب به مسئله حضور امام موسي صدر در لبنان و اقدامات وي در سه بخش مي‌پردازد؛ نخست ورود امام موسي صدر به لبنان و آغاز فعاليت‌ها تشريح مي‌شود، پس از آن، آغاز فعاليت‌هاي وسيع‌تر» امام موسي صدر از نظر خواننده مي‌گذرد و در نهايت، نويسنده درباره تأسيس سازمان حرکت المحرومين (جنبش مستضعفان) سخن مي‌گويد. تأثيرگذاري پيدايش امل بر ساختار سياسي لبنان موضوع ديگري است که در فصل پنجم کتاب، گنجيده است. نويسنده اين تأثيرگذاري را در شش بخش بررسي کرده است: 1. تأثيرگذاري امل بر ساختار حکومتي لبنان؛ 2. تأثيرگذاري امل بر ساختار اقتصادي لبنان؛ 3. اثرگذاري امل بر ساختار فرهنگي؛ 4. تأثيرگذاري امل بر ساختار نظامي و امنيتي؛ 5. اثرگذاري امل بر بسيج اجتماعي و ناسيوناليستي؛ 6. فقدان امام موسي صدر. موضوع فصل نهايي کتاب، امل پس از ربودن امام موسي صدر است که در آن ساختار جديد تشکيلاتي امل، انشعاب در امل، اختلافات امل با فتح (جنبش آزادي‌بخش فلسطين)، آغاز اختلافات امل با حزب الله و امل بعد از قرارداد طائف بررسي شده است. از ويژگي‌هاي اين اثر آن است که به رغم آن که موضوع آن، به صورت خاص حول ساختار سياسي اجتماعي لبنان و خيزش شيعيان اين کشور در قرن بيستم است، عملاً برخي موضوعات حساس تاريخ منطقه و بين‌الملل نيز در آن بر حسب ارتباط با موضوعات ذکر شده است. سيد علي حق‌شناس کمياب، در يادداشت خود بر اين کتاب، پس از بيان نکته فوق، آورده است: "در اين کتاب سعي کرده‌ام تا به رسم انصاف و بي‌طرفي، حتي‌الامکان از هرگونه موضع جانب‌دارانه پرهيز و صرفاً به بيان حقايق مستند و مستدل بپردازم. «ساختار سياسي اجتماعي لبنان و تأثير آن بر پيدايش جنبش امل نوشته سيد علي حق‌شناس کمياب را انتشارات سنا، براي نخستين بار، در پاييز 1388 با شمارگان 1100 نسخه و قيمت 3500 تومان در 240 صفحه منتشر کرده است. علاقه‌مندان براي تهيه اين کتاب مي‌توانند به آدرس تهران، خيابان انقلاب، خيابان 12 فروردين، خيابان وحيد نظري، پلاک 100، طبقه چهارم مراجعه کنند يا با شماره تلفن 66419337 ـ 021 تماس بگيرند.