يکي از ويژگي های مهم شخصيت امام موسي صدر دعوت به تقريب اديان و توجه به تقريب فقهي احکام اسلامي بود.
به گزارش خبرنگار خراسان، آیت ا... واعظزاده خراسانی، رئیس سابق مجمع تقریب مذاهب اسلامی و استاد برجسته حوزه و دانشگاه در همایش بین المللی «امام موسی صدر؛ انسان، عقل و اخلاق» که روز گذشته در سالن آمفی تئاتر دانشکده علوم اداری در دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، با بیان این مطلب افزود: اساس و بنیان فکری امام موسی صدر، دعوت به وحدت و تقریب ادیان بود، ضمن آنکه در احکام اسلامی نیز چون پدرش (مرحوم صدرالدین صدر) به دنبال تقریب فقهی و نزدیک کردن آرای علما و فقهای سنی و شیعه بود.
«آیت ا... محمد واعظزاده خراسانی» تصریح کرد: آشنایی من با امام موسی صدر به سالهای دور باز میگردد و ایشان در خانوادهای اصیل و مهم پرورش یافت و اخلاق و رفتار و عظمت و بزرگواریاش را از پدرش مرحوم صدرالدین صدر که از علمای مهم آن روزگار بود، به ارث برده بود.
وی در این همایش که در هفته وحدت برگزار شد، خاطرنشان کرد: امام موسی صدر در نزدیک کردن آرای شیعه و سنی و نیز برای ایجاد وحدتی پایدار در میان مسلمانان نقش برجستهای داشت. ایشان نه تنها به دنبال پررنگ کردن اشتراکات میان مسلمانان و مسیحیان بلکه به دنبال پررنگ کردن اشتراکات میان شیعه و سنی بود و تا جایی که امکان داشت در اصول فقهی نیز به دنبال نزدیک کردن آرای فقهی و تقریب آنها بود.
امام موسی صدر متولد مشهد هستند... آیت ا... واعظزاده خراسانی ضمن بررسی دقیق شجره نامه امام موسی صدر، گفت: برخلاف آنچه عنوان میشود که ایشان متولد قم هستند، باید گفت امام موسی صدر متولد مشهد مقدس هستند و نسبت ایشان نیز به سید مرتضی و سید رضی و در نهایت به امام هفتم شیعیان (امام موسی کاظم (ع)) میرسد.
وی افزود: به یاد دارم از خود امام موسی صدر شنیدم که ایشان تعریف میکرد وقتی لهجه مشهدی را در جایی میشنوم به یاد لهجه خودم میافتم و در ابتدا هم پدر ایشان و فرزندانش (یعنی امام موسی و برادران و خواهرانش) در مشهد ساکن بودند که بعدها از مشهد به قم و لبنان رفتند.
این محقق خاطرنشان کرد: به یاد دارم در جلساتی به همراه ایشان، آیت ا... دکتر بهشتی، آیت ا... زنجانی و آیت ا... موسوی اردبیلی شرکت داشتم تا زمانی که قرار شد مجله «مکتب اسلام» منتشر شود که ۹ نفر در این نشریه مشغول به کار شدیم از جمله آیت ا... مکارم و آیت ا... سبحانی که هم اکنون جزو مراجع هستند، به یاد دارم چون امام موسی صدر دانش آموخته رشته اقتصاد بود، در این مجله مطالبی در حوزه تخصصیاش مینوشت و من هم مطالبی در زمینه فتوحات اسلامی به نگارش درمی آوردم. استاد واعظزاده با اشاره به عکسی که در همایش نشان داده شد، گفت: پس از هجرت ایشان به لبنان چندین بار به مشهد برگشت که در ۴۹ سال قبل به اتفاق مرحوم محمد تقی شریعتی، مرحوم مدیر شانه چی و مرحوم فروزانفر و تعدادی دیگر از استادان آن روز دانشکده الهیات مشهد عکسی به یادگار گرفتیم.
در سالهای بعد نیز مراودات ما با امام موسی صدر ادامه پیدا کرد و در آخرین سفر ایشان به مشهد نیز به یاد دارم به اتفاق مرحوم دکتر محمود رامیار و تعدادی از استادان و مقامات به استقبال ایشان رفتیم. در سال ۱۳۵۱ نیز من برای سفری علمی به چند کشور اسلامی چون ترکیه، مصر و... رفتم که فرصتی دست داد تا به خدمت امام موسی صدر در مجلس اعلای شیعیان لبنان برسیم.
وی در پایان، شخصیت امام موسی صدر را چهرهای برجسته توصیف کرد و افزود: در نوشتهای هم ایشان را «امام عقل و انسانیت» خواندهام.
دختر امام موسی صدر: امام المحرومینی که تحمل زندانی بودن هیچ کس را نداشت، اکنون خود در زندان است در بخشی از این همایش، دختر امام موسی صدر به بررسی شخصیت امام موسی صدر پرداخت. «حوراء صدر» ضمن تشکر از اهتمام دانشگاه فردوسی در برگزاری پنجمین همایش دو سالانه بزرگداشت امام صدر، خاستگاه اصلی تفکرات پدرش را توجه به آزادی و کرامت انسان دانست و افزود: به اعتقاد امام موسی صدر هدف اصلی ادیان، دعوت به سوی خدا و خدمت به انسان است و در عمل نیز ایشان همیشه دغدغه حل مشکلات محرومان و انسانهای دربند را داشت و تاریخ معاصر لبنان نیز گواه تلاشهای خستگی ناپذیر ایشان است.
وی گفت: امام موسی صدر به نیازمندان و محرومین لبنان بدون توجه به مسیحی یا مسلمان و شیعه یا سنی بودن آنها کمک میکرد چنان که در این کشور به «امام المحرومین» معروف شد.
دختر امام موسی صدر با اشاره به عطوفت و انسان دوستی ایشان اظهار داشت: وی تحمل زندانی بودن هیچ کس را نداشت و زمانی برای آزادی امام خمینی (ره) از تبعید به واتیکان و زمان دیگری به ایران آمد تا با شاه در مورد زندانیان سیاسی رایزنی کند و برای او آزادی مهمترین آرمان بود و جالب است امروز پس از ۳۰ سال خودش در زندان اسیر است و در این سالها در انتظار آزادی است.
«حوراء صدر» یادآور شد: اعمال امام موسی صدر تجلی کامل افکار و اعتقادات وی بود و منظومه عملیاش نیز ترجمه دقیق منظومه علمی چنان که پس از مجموعه فعالیتهای ۱۸ سالهاش در لبنان و غیبت ۳۲ سالهاش هنوز این تعالیم برای ما کارگشاست زیرا که مفاهیم وجودی او هم چنان امتداد دارد. دختر امام موسی صدر سپس برگزاری این همایش بین المللی در مشهد را پس از ۱۱ هزار و ۵۰۰ روز اسارت امام موسی صدر نشان گر ژرفای افکار و سیره وی دانست و گفت: در آستانه کنفرانس سران کشورهای عرب در کشور لیبی خواهان تلاشهای پی گیرانه برای آزادی وی و در غیر این صورت خواهان مشارکت نکردن کشور لبنان در کنفرانس هستیم.
سفیر لبنان در ایران: حکومت لبنان از هیچ تلاشی برای آزادی امام موسی صدر دریغ نمیکند پس از این سخنان، سفیر کشور لبنان در جمهوری اسلامی ایران پشت تریبون رفت و ضمن تایید این نکته که شخصیت امام موسی صدر شخصیتی جامع و مثل یک ملت بوده است، گفت: هنگامی که اسرائیل قصد حمله به لبنان را داشت امام موسی صدر برای راهپیمایی صلح آمیز از مردم دعوت کرد و هیچگاه خدمات وی از یاد مردم لبنان نمیرود.
«زین الموسوی» افزود: دولت لبنان با وجود جنگهای داخلی از پی گیری مسئله امام موسی صدر دریغ نکرد و پس از تحقیقات زیاد دریافتیم که قطعا امام موسی صدر از کشور لیبی خارج نشده است. به همین خاطر گروه ویژهای در لبنان مسئول پی گیری این مسئله شد و به تازگی نیز در جلسهای از دولت لیبی و شخص «معمر قذافی» خواستار پاسخ گویی شدهایم.
سفیر لبنان در ایران گفت: سران کشورهای عرب و شخص عمروموسی به تازگی از لبنان خواستند تا در نشست سران کشورهای عرب در لیبی شرکت کند اما رئیس جمهور لبنان به آنها گفت به شرطی در نشست شرکت میکنیم که در لیبی برای آزادی امام موسی صدر تلاشهایی انجام شود. وی با اذعان به اینکه لبنان از هیچ کوششی برای آزادی امام موسی صدر دریغ نکرده، افزود: از کشور ایران و مسئولان دانشگاه فردوسی مشهد نیز برای اقدامات حمایتی و برگزاری این همایش تشکر میکنیم.
رئیس دانشگاه فردوسی مشهد: امام موسی صدر جهل را اساسیترین علت محرومیت میدانست در ابتدای همایش، رئیس دانشگاه فردوسی مشهد در سخنانی ضمن تمجید از شخصیت امام موسی صدر، وی را چهرهای با افق دید جهانی خواند. به گزارش خبرنگار ما «دکتر علیرضا عاشوری» ایمان به خدا، ایمان به انسان و تلاش تا رفع کامل محرومیت را ۳ اصل فعالیتهای امام موسی صدر عنوان کرد و یادآور شد: امام موسی صدر جهل را اساسیترین علت محرومیت محرومان میدانست و در زمینه ارتقای دانش محرومان توجه ویژهای به قشر جوان داشت.
دکتر عاشوری حیطه اثرگذاری امام موسی صدر را در خارج از مرزهای لبنان، نشانگر عمق نگرشهای وی دانست و افزود: امام موسی صدر در پی ایجاد وحدت میان شیعه و سنی و مسلمان و مسیحی بود.
وی خاطرنشان کرد: باید اذعان داشت که بزرگترین مانع اسرائیل در منطقه، تلاشهای امام موسی صدر بود و وی به خاطر زندگی پرمخاطره و تلاشهای خستگی ناپذیر متاسفانه فرصتی برای تکمیل و تنظیم افکار خود پیدا نکرد. رئیس دانشگاه فردوسی گفت: بدون تردید مدل و منظومه فکری امام موسی صدر میتواند راهگشای بسیار خوبی برای گرفتاریهای امروز ما باشد.
دبیر علمی همایش: ایجاد تفاهم میان آموزههای دینی و مشکلات معاصر مسلمانان هنر بزرگ امام موسی صدر بود در ادامه دبیر علمی همایش بین المللی امام موسی صدر نیز هماهنگی میان آموزههای مکتب اسلام و اهل بیت (ع) با مشکلات زندگی معاصر را از جمله هنرهای بزرگ امام موسی صدر دانست.
«دکتر هادی وکیلی» افزود: تحلیل آراء و اندیشههای امام موسی صدر عرصه گستردهای برای تحقیق و مطالعه است و چندین چهره داخلی و چهرههای علمی خارجی در این همایش کوشیدند برخی از این آراء را برای جامعه امروز تبیین کنند.
وی گفت: از ۴۰ مقاله ارسالی ۱۱ مقاله در همایش ارائه و ۲۵ مقاله نیز در کتاب مجموعه مقالات عرضه میشود.
* این همایش که با استقبال دانشجویان و استادان مواجه شد؛ با ارائه مقالاتی از شیخ مصطفی ملص، مسعود نوری، دکتر سهیلا پیروزفر، آنتوان ضوء، حجت الاسلام ناصری، امیر لطفی حقیقت، سیدعلی بطحایی، حسن قبلان و دکتر سعیدی رضوانی روز گذشته به کار خود پایان داد.