امام موسى صدر که در سال۱۹۵۹ میلادى «۱۳۳۸ خورشیدى» از ایران به شهر صور در
جنوب لبنان مهاجرت کرد، به دلیل خدمات ارزنده فرهنگى و سیاسیاش دراین
کشور، را باید ارمغان ملت بزرگ ایران به جامعه شیعه لبنان دانست.
وی که قبلا و در سال۱۹۵۵ میلادی برای نخستین بار از لبنان و با شیعیان این کشور دیدار کرده بود، در مدت حضورش در کشور دوم خود شماری از نهادهایاجتماعی، سیاسی و دینی را تاسیس و از طریق این نهاد‌ها طایفه شیعه در لبنان را احیا کرد. جنبش محرومان، جنبش امل، جمعیت البر و الاحسان «انجمن نیکوکاری»، معهد الدراسات الاسلامیه «موسسه مطالعات اسلامی»، مدرسه جبل عامل، جمعیت بیت الفتاه «جمعیت خانه دختران»، مجلس شیعیان لبنان، مجلس جنوب و موسسه‌های امام صدر از مهم‌ترین این نهاد‌ها به شمار می‌روند.
امام موسی صدر کوشید از این طریق از طایفهٔ شیعه و حقوق لبنانی‌ها و وحدت آن‌ها دفاع کند. وی بر این باور بود که این طایفه به لحاظ سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در طول دوره‌های پیشین محروم بوده و بر خلاف دیگر طایفه هاى لبنان فاقد مرجعیت دینى مخصوص به خود است. وى در لبنان ابتدا جنبش محرومان را تاسیس کرد، خود رهبرى این جنبش و سازمان را به عهده گرفت، موفق شد همه فرزندان شیعه را چه در جنوب، چه در منطقه بقاع در شرق و نیز دیگر مناطق لبنان جذب کند.
امام صدر در عین حال کوشید سیاست و برنامه هاى خود را فرا‌تر از یک طایفه تنظیم کند تا بر دیگر جناح‌ها و نیروهاى اجتماعى، سیاسى و طایفه اى لبنان تاثیر بگذارد. از این رو جنبش محرومان در ایجاد گروه هاى تبلیغ دینى با عضویت چند تن ازروحانیون مسیحى مانند گریگوار حداد، سلیم غزال پیشقدم شد. این جنبش به رهبرى امام صدر سیاست آگاه کردن توده هاى مردم در دهه ۱۹۶۰ میلادى و نقد برخى سیاستمداران طایفه شیعه به دلیل بى توجهى به سرنوشت این طایفه و پاسدارى نکردن از حقوق شیعیان در ادارات دولتى لبنان در پیش گرفت. جنبش یادشده بتدریج و بر پایه دفاع از محرومان راه رشد را طى کرد تا آنجا که هواداران زیادى پیدا نمود و امام موسى صدر به عنوان یک روحانى توانست با شخصیت هاى مختلف لبنانى ارتباط برقرار کند.
وى کوشید برخى دستاورد‌ها را براى طایفه ى شیعه از طریق ارتباط با مقام هاى لبنان و در بعضى مواقع با ایجاد فشار بر آنان به دست آورد. «مجلس جنوب» که در میانه سال۱۹۷۰ میلادى، با هدف عمران و آبادانى در مناطق شیعه نشین جنوب لبنان و تحت فشار نیروهاى مردمى به رهبرى امام صدر بویژه اعتصاب عمومى تاسیس شد از جمله دستاوردهاى شیعیان این کشور تلقی می‌شود. تاسیس مجلس اعلاى شیعیان لبنان سه سال پیش از تشکیل مجلس جنوب یعنى در سال۱۹۶۷ میلادى، یکى دیگر از دستاورد‌ها و خدمات مهمى است که امام صدر توانست آن را براى جامعه شیعه لبنان به ارمغان آورد. وى پس از تاسیس این مجلس و انتخابش به عنوان رییس این مجلس فعالیت خود را گسترش داد و پس از آن خواهان توجه بیشتر مقام هاى دولت لبنان به سرنوشت و وضعیت مردم بویژه منافع طایفه شیعه شد.
امام موسى صدر فعالیت سیاسى خود را با هدف احیاى حقوق شیعه از طریق جنبش محرومان که ماهیت ملى و اسلامى داشت و در قالبهاى سخنرانى، تحصن، برگزارى مراسم، اعتصاب غذا و ائتلاف با دیگر نیرو‌ها و احزاب ملى و ترقیخواه آغاز کرد و ادامه داد. اما با وقوع انفجار بمب در منطقه ى شیعه نشین عین التینه در۱۲ کیلومترى شهر بعلبک در شرق لبنان، امام صدر ناگزیر شد تاسیس سازمان و شاخه ى نظامى «جنبش محرومان» با عنوان «افواج المقاومه اللبنانیه، واحدهاى مقاومت لبنان یا» جنبش امل «را اعلام کند. در جریان آن انفجار که در سال۱۹۷۵ میلادى روى داد۳۶ نفر کشته و۴۳ نفرزخمى شدند. شهید» مصطفى چمران «وزیر پیشین دفاع ایران که در آن زمان به لبنان مهاجرت کرده بود از جمله موسسان و سرحلقه تشکیلات جنبش امل به شمار می‌رود.
محمد سعد، داوود داوود، خلیل جرادى، صادر کفل که بعد‌ها همگى به شهادت رسیدند و نیز افرادى مانند حسین الحسینى رییس پیشین مجلس ملى لبنان، نبیه برى رییس کنونى این مجلس، حسین کنعان، على الحسن، جمال منصور و جعفر شرف الدین از همکاران شهید چمران و امام موسى صدر و کادر رهبرى جنبش امل به شمار مى روند. جنبش امل بعد‌ها در جریان جنگ داخلى لبنان ۱۹۷۵ (۱۹۹۰ میلادى) به صورت دفاعى شرکت کرد و امام موسى صدر هیچ تصمیمى مبنى بر ورود این جنبش در جنگ به شکل تهاجمى اتخاذ نکرد.
وى شرط حمل و استفاده از سلاح به وسیله ى نیروهاى امل را مشخص کرد و گفت:» فرزندان شیعه باید سلاح را در برابر سه احتمال در دست بگیرند: سرکوب فلسطینی‌ها توسط اسراییل، تجزیه خاک لبنان و اشغال جنوب این کشور. «امام موسى صدر در۳۱ اوت ۱۹۷۸ میلادى» ۹ شهریور۱۳۵۷ خورشیدى «به همراه محمد یعقوب و عباس بدرالدین از کادرهاى جنبش امل در جریان سفر رسمى به لیبى ربوده شد و از آن تاریخ اطلاعى از سرنوشت آنان نیست.
پس از این رویداد، حسین الحسینى و سپس نبیه برى جانشین امام صدر در جنبش امل و شیخ محمد مهدى شمس الدین جانشین وى در مجلس اعلاى اسلامى شیعه لبنان شدند. شمس الدین در سال۲۰۰۰ میلادى پس از تحمل یک دوره طولانى بیمارى چشم از جهان فروبست. مردم لبنان و ایران بویژه شیعیان این دو کشور هنوز در پى روشن شدن سرنوشت امام موسى صدر و بازگشت ایشان به بیروت و تهران هستند.