سه دهه از ربوده شدن رهبر شیعیان لبنان و بنیانگذار مقاومت در جنوب این
کشور به دست حکومت لیبی میگذرد و با وجود اخباری مبنی بر زنده بودن این
مبارز نستوه و فرهیخته، همچنان تلاشها برای روشن شدن سرنوشت وی ناکام
مانده است.
همزمان با درخواست مجلس اعلای اسلامی شیعیان لبنان از دولت وحدت ملی این کشور برای قرار دادن پرونده امام موسی صدر در اولویت کاری خود، ۱۷ مرداد اعلام شد که دادگاه تجدیدنظر لبنان حکم بازداشت معمر قذافی رهبر لیبی و ۱۱ مسئول دیگر این کشور را در ارتباط با پرونده ربودن امام موسی صدر صادر کرد.
قاضی سعید میرزا معاون دادستان دادگاه تجدید نظر لبنان تحقیقات خود را درباره ربوده شدن امام موسی صدر و دو نفر از همراهانش درسال ۱۹۷۸ به پایان رساند و این پرونده را به سمیح الحاج بازپرس قضایی لبنان برای صدور حکم علیه متهمان بازگرداند.
منابع قضایی لبنان اعلام کردند: میرزا به عنوان معاون دادستان کل لبنان در این مسئله از بازپرس دستگاه قضایی لبنان خواست تا حکم بازداشت معمر قذافی رهبر لیبی و ۱۱ نفر از مسئولان لیبی را در ارتباط با این موضوع صادر کند. پیش از این نیز سمیح الحاج حکم بازداشت قذافی و ۱۱ تن از مسئولان لیبیایی را به صورت غیابی به سبب دست داشتن در عملیات ربودن امام موسی صدر و دو تن از همراهانش صادر کرد.
مجلس اعلای اسلامی شیعیان لبنان از دولت این کشور خواسته است مسئله ربوده شدن امام موسی صدر در لیبی را در صدر اولویتهایش به عنوان یک مسئله اصلی کشور قرار دهد.
گفتنی است امام موسی صدر سوم شهریور سال ۱۳۵۷ (تابستان سال ۱۹۷۸) و در آخرین مرحله از سفر دورهای خود به کشورهای عربی، بنا بر دعوت رسمی معمر قذافی رهبر لیبی وارد این کشور شد، اما در روز ۹ شهریور ربوده شد و از آن تاریخ تاکنون هیچ اطلاعی از سرنوشت وی بدست نیامده است.
پس از این ماجرا حکومت معمر قذافی ادعا میکرد امام موسی صدر از لیبی خارج شده است اما دستگاههای قضایی دولتهای لبنان و ایتالیا و همچنین تحقیقات انجام شده از سوی واتیکان، ادعای رژیم لیبی مبنی برخروج امام از آن کشور و ورود وی به رم را دروغ اعلام کرد.
مجموعه اطلاعات آشکار و پنهانی که طی دو دهه پیش به دست آمدند، همگی دال بر آن هستند که امام موسی صدر هرگز خاک لیبی را ترک نکرده است. آخرین خبری که در ۱۳ اردیبهشت ۱۳۸۰ توسط سایت «جبهه نجات ملی لیبی» بر روی شبکه جهانی اینترنت منعکس شد، مدعی آن است که امام موسی صدر در اواخر سال ۱۳۷۶ توسط برخی زندانیان زندان ابوسلیم شهر طرابلس مشاهده شده و اندکی پیش از ماه رمضان گذشته به مکانی دیگر انتقال یافته است. قاضی تحقیق پرونده امام موسی صدر، تاکنون ۱۵ شخص را به اتهام دست داشتن در ربودن امام موسی صدر فراخوانده است که عاشور الفرطاس وزیرامور خارجه سابق لیبی و عبدالسلام التریکی نماینده لیبی در سازمان ملل متحد از جمله این افراد هستند.
امام موسی صدر بنیانگذار جنبش امل لبنان بود که بزرگترین سازمانهای شیعی در این کشور است و نقش مهمی را در تحولات سیاسی لبنان ایفا کرده و میکند. مقامهای جنبش امل لبنان با اشاره به کشف اسناد و مدارکی که نشان میدهد امام موسی صدر همچنان در قید حیات است، از تلاش برای بین المللی کردن این پرونده خبر دادند. «عاطف عون» از یاران نزدیک امام موسی صدر و از موسسان جنبش امل لبنان در گفتگو با مهر خاطر نشان کرده است: ما همچنان به زنده بودن امام موسی صدر در زندانهای قذافی اطمینان داریم، زیرا شاهدی دال بر وفات ایشان وجود ندارد، هرچند زمان زیادی از ربوده شدنشان گذشته باشد.
وی درباره چگونگی پیگیری پرونده امام موسی صدر گفته است: پرونده در دست دستگاه قضایی لبنان قرار دارد و علاوه بر آن جمهوری اسلامی ایران، جنبش امل لبنان به ریاست نبیه بری و خانواده امام موسی صدر با یکدیگر در این زمینه همکاری میکنند.
وی تلاشها تا کنون برای روشن شدن سرنوشت امام موسی صدر را بینتیجه دانست و تصریح کرد: این تلاشها تنها مسئله امام موسی صدر را زنده نگه داشته است؛ بنابراین مسئله امام موسی صدر فراموش نشده است و چنان یادش روز به روز در اذهان عمومی زندهتر میشود، گویی امام موسی صدر ربوده نشده است.
بین المللی کردن پرونده امام موسی صدر یک ضرورتعاطف عون عضو برجسته جنبش امل لبنان درباره اینکه چرا پرونده امام موسی صدر بین المللی نمیشود؟ به مهر گفت: بله صحیح است، این مسئله در حال حاضر در حال بررسی است همانگونه که مسئله ترور رفیق حریری بین المللی شد در حال حاضر بین المللی کردن پرونده امام موسی صدر و دو همراهش بررسی میشود. عاطف عون درباره اینکه آیا تلاشهای عملی در این زمینه وجود دارد؟ اظهار داشت: تلاشهای گسترده و فراوانی از سوی شخص نبیه بری رئیس مجلس لبنان و دستگاه قضایی لبنان انجام میشود و ما تلاش میکنیم این مسئله را بین المللی کنیم.
جدیت ایران در پیگیری پرونده امام موسی صدرعاطف عون عضو جنبش امل با درخواست از جمهوری اسلامی ایران برای فشار جهت بین المللی کردن پرونده امام موسی صدر درباره نقش کشورمان در حل این پرونده گفت: جمهوری اسلامی ایران تا کنون با جدیت تلاش کرده است و ما امیدواریم این تلاشها همچنان ادامه یابد و به نتیجه مثبتی منجر شود. وی درباره اینکه حکومت لیبی تا کنون جواب کافی درباره امام موسی صدر نداده است؟ اظهار داشت: آیا سارق میگوید من سرقت کردهام، آیا آدم ربا میگوید من آدم ربودهام، قذافی خود دراین مسئله دست دارد. حکومت لیبی که از سی وهفت سال پیش دیکتاتوری را در پیش گرفته است برای ربودن امام موسی صدر با هدف از بین بردن نقش و اندیشه و تلاشهای وی برای وحدت جهان اسلام توطئه چینی کرد.
عضو برجسته جنبش امل لبنان افزود: امام موسی صدر در زمینه وحدت و همبستگی مردم و کمک به محرومان گام برداشت، امام موسی صدر با دیگر مذاهب مانند اهل سنت و مسیحیان ارتباط محکمی داشت، لذا معمر قذافی ماموریت داشت این نقش را به ویژه به خاطر نقش مهم امام موسی صدر در مقاومت بر ضد اسرائیل، از بین ببرد، لذا معمر قذافی عامل صهیونیزم و مامور ربوده شدن امام موسی صدر بود. درباره دلایلی که حکومت لیبی را به سمت ربودن امام موسی صدر کشاند باید گفت: امام موسی صدر طلایه دار مقاومت بر ضد اشغالگری و مبارزه با تجاوزگری رژیم صهیونیستی بود، او اعتقاد داشت که اسرائیل شرمطلق است و باید در برابر توطئههای این رژیم ایستادگی کرد. او همچون مقتدای خود امام خمینی بزرگ به ضرورت ریشه کن شدن غده سرطانی اسرائیل ایمان راسخ داشت.
همین عامل سبب شد تا قذافی با گرفتن دستور از اربابان خود در اسرائیل، امام موسی صدر را برباید. امام موسی صدر همچنان سوپاپ اطمینانی برای لبنان بود که برقراری آشتی و وحدت میان همه طیفهای ملت لبنان اعم از شیعه و سنی ومسیحی را اولویت خود قرار داده بود و در دلهای همه لبنانیها جای داشت و نقش زیادی در ایجاد وحدت و همبستگی در میان مردم لبنان داشت. «جمیل حایک» رئیس دفتر سیاسی جنبش امل لبنان نیز تصریح میکند: همه شواهد و اسناد و مدارک براین مسئله تاکید دارد که امام موسی صدر زنده است.
به گفته وی، مسئله ربوده شدن امام موسی صدر آنقدر واضح است که نیاز به کشف حقیقت نیست، چرا که دولت لیبی ازوقوع این حادثه و حقایق آن مطلع است. دولت لیبی بعد از۲۵ سال به این مسئله اعتراف کرد که امام موسی صدر درخاک آن کشور به دست اجانب ربوده شده است.
مسئولان جنبش امل لبنان تاکید میکنند دولت لیبی باید در این مورد تحت فشار قرار گیرد. «جمیل حایک» با اشاره به اینکه درمجموع کشورهای غربی با حمایت از لیبی مانع از فاش شدن اسرار موضوع ربوده شدن امام صدر میشوند، گفت: باید یک قدرت عربی و اسلامی برای مقابله با کسانی که در این مورد مانع تراشی میکنند تشکیل شود. اولین سود برنده از ربودن امام موسی صدر، رژیم صهیونیستی است، زیرا امام موسی صدر بنیانگذار مقاومت بر ضد اشغالگری و مانع بزرگ توسعه طلبی این رژیم بود. بدون شک، لیبی اهداف اسرائیل را تامین کرده است لیبی دست به اقدامات منفی و دخالتهای گستردهای در امور لبنان زده است، این کشور در بروز جنگ داخلی و اختلافات میان گروههای لبنانی نقش داشت.
ناکامی قذافی در معامله بر سر پرونده امام موسی صدرنبیه بری رئیس پارلمان لبنان با بیان اینکه جنبش امل از پیگیری قضیه امام موسی صدر دست برنمی دارد، تاکید کرده است: قضیه امام موسی صدر سازش پذیر نیست. «نبیه بری» که ریاست جنبش امل را نیز به عهده دارد، بار دیگر تاکید کرد که رژیم لیبی و شخص معمر قذافی رهبر آن مسئول ربودن شدن امام موسی صدر است و تحقیقات انجام شده، مسئولیت رژیم لیبی در این جنایت سازمان یافته را ثابت شده دانست. ۲۱ شهریور ۸۴ رهبرتجمع مخالفان رژیم لیبی فاش کرده بود قذافی میخواست با صدها میلیون دلار رشوه پرونده امام موسی صدر را مانند لاکربی ببندد.
فرج ابوالعشه یکی از مخالفان برجسته رژیم لیبی به شبکه العالم گفته بود: خانواده امام موسی صدر صدها میلیون دلار رشوه رژیم قذافی برای بستن پرونده امام صدر را رد کردند و قذافی میخواست با این شیوه پرونده امام صدر را نیز همانند پروندههای لاکربی و غیره ببندد.
فرج ابوالعشه هماهنگ کننده تجمع جمهوریخواهان برای دموکراسی تاکید کرد: رژیم لیبی درتنگنا وبحران قرارگرفته است و تلاشهایی که برای خروج از این مشکلات انجام میدهد، مانور بینتیجه و از پیش شکست خورده بیش نیست. وی درباره ربوده شدن امام موسی صدر از سوی رژیم قذافی گفت: امام موسی صدر نمادی برای مردم لیبی و مفقود الاثرها است.
ابوالعشه افزود: نه تنها امام موسی صدر بلکه بسیاری از شهروندان لیبیایی و عربها در لیبی ربوده و مفقود شدهاند و ما لیست طولانی از اسامی دراختیار داریم. وی درپایان گفت: خانواده امام موسی صدر، صدها میلیون دلار رشوه رژیم قذافی برای بستن پرونده امام موسی صدررا رد کردند و این شیوهای است که قذافی با آن پروندههای غرب همچون لاکربی و غیره را مسدود کرد، زیراعقلانیت و منطق غرب همانند عقلانیت و منطق این خانواده شریف و مسلمان نیست که هرگز راضی به فروش واقعیت نمیشود.
آخرین خبر درباره پرونده امام موسی صدر، اقدام معمر قذافی رهبر لیبی در از بین بردن تمام مدارک و شواهد مرتبط با ربودن امام موسی صدر حکایت میکند که نشریه المنار چندی پیش از آن پرده برداشت، به نوشته این روزنامه قذافی تمام کسانی که با این پرونده مرتبط بودند را اعدام کرده است.
نبیه بری رئیس مجلس لبنان و جنبش امل لبنان چندی پیش خواستار بین المللی شدن پرونده پیگیری سرنوشت امام موسی صدر شده بود.