پس از آنکه امام موسی صدر درسفری به لیبی به همراه خواهرش مفقود شدند، امام خمینی اعلام کرد که تا مشخص شدن سرنوشت امام موسی صدر رابطه ایران و لیبی به حالت تعلیق در می‌آید.
امام خمینی زمانی این سخن را گفتند که معمرقذافی، رهبر لیبی درحال سفر به تهران و دیدار با ایشان بود. هواپیمای حامل قذافی از راه آمده بازگشت و از آن زمان تاکنون دولت‌های جمهوری اسلامی براین تصمیم و قرار استوار ماندند. حتی در مقاطعی که احساس می‌کردند که دیگرزمان به پایان رساندن این ماجرا فرا رسیده است، ترجیح می‌دادند توصیه امام را نادیده نگیرند.
اما دولت نهم اخیراً با فرستادن هیئتی سیاسی به ریاست پرویز داودی، معاون اول رئیس جمهوری، پایان وابستگی روابط ایران و لیبی به امام موسی صدر را عملاً اعلام کرد.
شاید بتوان مهم‌ترین دلیل دولت نهم برای برقراری مجدد رابطه سیاسی با لیبی را ریاست دوره‌ای لیبی بر شورای امنیت سازمان ملل ارزیابی کرد. جنبش امل اسلامی لبنان که امام موسی صدررهبری آن را برعهده داشت همواره طی سال‌های گذشته تلاش کرده تا با تحت تأثیر قراردادن روابط کشورهای اسلامی با لیبی، قذافی را ناچار به اعتراف درباره سرنوشت امام موسی صدر کند.
این جنبش با تأسی به وفاداری نسبت به رهبرروحانی خود از سفر داودی به لیبی انتقاد کرده و خواستار ادامه راه گذشته ایران و تأسی به توصیه امام خمینی تا مشخص شدن سرنوشت امام موسی صدر شده است. چندی پیش کمیسیون امنیت ملی مجلس با حضور ۲ نفر از خویشاوندان امام موسی صدر به بررسی آخرین وضعیت وی پرداخت. در این جلسه خویشاوندان امام موسی صدر گوشه انتقادی به سفر داوودی به لیبی داشتند.
با این وجود محمد علی حسینی، سخنگوی وزارت خارجه، ۳ روز پیش در پاسخ به انتقاد خبرنگاری مبنی بر بهبود روابط با لیبی، با وجود مشخص نشدن وضعیت امام موسی صدر، توسعه و گسترش روابط ایران با لیبی را مانع از پیگیری جدی پرونده امام موسی صدر ندانست و تاکید کرد که موضوع پرونده و تعیین سرنوشت امام موسی صدر همواره در دستور کار مذاکرات ما بوده و در این سفر هم به طور مفصل با مسئولان ذی‌ربط لیبی این قضیه پیگیری شد.
درهمین رابطه خبرنگار همشهری با خلیل حمدان دبیر کل سازمان‌های آموزش جنبش امل و عضو هیات رئیسه این جنبش گفتگو کرده است. نظر شما راجع به سفر آقای پرویز داودی معاون اول رئیس جمهوری ایران به لیبی چیست؟ جنبش امل روابط استواری با جمهوری اسلامی ایران دارد که متمرکز بر اصل رابطه بین امام موسی صدر و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران بوده و که در چ ارچوب روابط فکری و جهادی است.
این دو رابطه فکری از عقایدی بزرگ نشأت گرفته‌اند، هم اکنون این روابط زیر نظر و عنایت رهبر معظم انقلاب اسلامی مستمراست و مستمر خواهد ماند.
رئیس جنبش امل، آقای نبیه بری و تمام کارگزاران آن همواره براین رابطه سرنوشت ساز با ایران تاکید می‌کنند و اساس این رابطه نیز امام موسی صدر است که نه تنها لبنانی که یک ایرانی نیز محسوب می‌شود؛ او که در انقلاب لبنان برای مقابله با دشمن صهیونیستی وتثبیت مقاومت کوشید و دست بلندی در ایجاد انقلاب اسلامی تحت رهبری امام خمینی قدس سره داشت.
او دانشمندی بزرگ و ارجمند در سطح فکری، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی در تمام جهان است. لذا این شخصیت وارسته شایسته احترام و اهمیت از طرف مسؤلان جمهوری اسلامی ایران است. رابطه با کشور لیبی به اندازه ضرورت است نه بیشتر.
ما در جنبش امل معتقدیم که این سفر برای پیشرفت روابط با لیبی است که منجر به اجرای مشورت‌های مختلفی برای پیگیری وضعیت امام موسی صدر از طریق کانال‌های مطلوب جمهوری اسلامی ایران می‌شود.
اما امام موسی صدر و ۲ نفر از یاران ایشان باید کماکان به عنوان مسئله‌ای اولویت دار نزد سیاستمداران در ایران باقی بماند.
آیا انتقادات یا درخواستتان را به صورت رسمی به مسئولان ایران منتقل کردید؟ بله! در کنفرانسی که به رهبری نبیه بری درلبنان برگزار شد، قرارشد نامه‌ای توسط اینجانب به محمد رضا شیبانی، سفیر ایران در بیروت تسلیم شود. من شفاهاً آن را نقل کردم و گفتم که مسئله امام موسی صدر روشن است.
ایشان زنده و در لیبی است و مسؤلیت مبهم بودن وضعیت ایشان بر عهده قذافی است و برای جنبش امل مشخص شدن وضعیت امام موسی صدر اولویتی است که از تمام منافع مقدم‌تر است.
ما در جنبش امل معتقدیم که نمی‌توان به هر دلیل از موضوع امام موسی صدر گذشت. جنبش امل چه راهکار دیگری را برای جلوگیری از حذف موضوع امام موسی صدر پیش بینی کرده است؟
قرار است برای پیگیری موضوع با برادران ایرانی صحبت کرده و راههای جدی فشار بر قدافی برای آزادی امام موسی صدر را بررسی کنیم که پیگیری این قضیه در داخل ایران از راههای گوناگون صورت می‌گیرد.
طبیعی است که جنبش امل دربرابر این سفر واکنش نشان دهد. ما در جنبش امل با برادران ایرانی در خصوص این مسئله اساسی و مهم دایماً در حال مشورت هستیم، این مشورت بر پایه رابطه دو سویه‌ای است که به یک سرنوشت ایمان دارد.
به همین خاطر ما با امیدواری بخش مهمی از پیگیری و روشن کردن وضعیت امام موسی صدر را بر عهده برادرانمان در ایران نهادیم. مخصوصاً که مسئله امام موسی صدر در نزد امام خمینی و همچنین رهبر معظم انقلاب مسئله‌ای سازش ناپذیراست.
اما ایران براساس منافع ملی خود حق دارد که با هر کشوری رابطه برقرارکند. آیا شما معتقدید موضوع امام موسی صدر مهم‌تر است؟
ما معتقدیم که ایران منافع زیادی در جهان دارد. درحال حاضر ایران در تحریمی که آمریکا و هم‌پیمانانش به وجود آورده‌اند قرارگرفته است. ما در جنبش امل معتقدیم قذافی بر عکس آنچه وانمود می‌کند سیاست منافقانه اتخاذ می‌کند.
ربودن امام موسی صدر و ۲ نفر از یارانش به وسیله قذافی خدمتی به دشمن بوده‌است. ما قذافی را قبول نداریم چون شخصی منافق و مرموز است. به نظر ما روابط ایران با دولت لیبی باید بر حسب ضرورت بین‌المللی باشد، نه صرف گسترش و پیشرفت روابط.
وحدت شیعیان لبنان را در این خصوص چگونه ارزیابی می‌کنید؟ امام موسی صدر برای وحدت و همبستگی می‌کوشید و اعتراض ما به سیاست‌های فریبکارانه قذافی است. ما از هر کاری که منجر به آزادی امام موسی صدر و ۲ نفر از یاران ایشان برای بازگشتشان به میدان جهاد شود استقبال می‌کنیم. شیعیان لبنان دارای همبستگی با ثبات هستند.
مقاومت در برابر چالش‌هاخلیل حمدان، در گفت‌و‌گو با همشهری تأکید کرد: ایران تا کنون در برابر چالش‌های سختی قرار گرفته ولی به رغم توطئه دشمنان توانست بدون سازش برسراصول اعتقادی خود، عزت و بزرگواری خود را حفظ کند.
دبیر کل سازمان‌های آموزش جنبش امل ادامه داد: این مسئله نزد برادرانمان در جمهوری اسلامی ایران چه علما و چه عموم مردم روشن است که ایران می‌تواند بر چالش‌های مخلتف غلبه کند. روشن شدن مسئله امام موسی صدر حقی مسلم است و یک قضیه عدالت خواهی است و نیاز به اهتمام دارد.
این مسئله در تمام سطوح رهبری ایران از مقام معظم رهبری گرفته تا ریاست جمهوری و مجلس شورای اسلامی و حوزه‌های علمیه و سازمان‌های مردمی با نظرواحدی مطرح است لذا باید نسبت به آن اهتمام کرد.