حجتالاسلام حریری میگوید: «محدودیتی از نظر مذهبی برای طلاب نبود. یعنی به کسی گفته نمیشد که شما حتما باید شیعه باشید و یا تغییر مذهب دهید تا بتوانید در این مدرسه تحصیل کنید. کسی به مذهب آنها کار نداشت.»
«معهدالدراسات الاسلامیه» نام مرکزی آموزشی ویژه طلاب علوم دینی است که در اوایل دهه 60 میلادی امام موسی صدر آن را در شهر صور تاسیس کرد. این مرکز از نظامی آموزشی منسجم و جدید و مبتنی بر نگاه تقریبی میان مذاهب اسلامی برخوردار بود که با برنامهریزی و اشراف ایشان فعالیت میکرد. یکی از ویژگیهای معهد حضور طلاب غیرلبنانی و پیروان مذاهب غیرشیعه در آن بود.
حجتالإسلام والمسلمین شیخ حسن حریری از نخستین طلاب «معهدالدراساتالإسلامیه» در گفتوگویی تفصیلی با گروه تاریخ شفاهی مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر، به بیان خاطرات خود از سالهای حضور در این نهاد آموزشی پرداخته است. وی که علاوه بر تحصیل و تدریس، از طرف امام موسی صدر مسئولیتهایی در امور اجرایی این مرکز برعهده داشته است، پس از سالها تحصیل در حوزه علمیه نجف و قم به لبنان بازگشت و هم اکنون استاد سطوح عالی حوزه علمیۀ شهر صور است.
حجتالإسلام حریری در بخشی از این مصاحبه در پاسخ به سوالی دربارۀ ایده حضور طلاب غیر لبنانی در معهدالدراسات الإسلامیه گفت:«فکر تحصیل طلاب خارجی در شهر صور برنامهای اساسی بود که هیچ یک از علمای لبنان قبلاً آن را مطرح نکردند. اولین بار امام موسی صدر بود که این ایده را مطرح و اجرا کرد و بذر آن را کاشت و طلاب خارجی از کشورهای مختلف به شهر صور آمدند و الحمدلله میبینیم که امروز حوزههای دیگر در بیروت و بعلبک هم طلبه خارجی دارند.»
وی درباره چگونگی حضور این افراد گفت:«امام موسی صدر در سفرهایی که به آفریقا داشت، از محافل مختلف مرتبط با لبنانیها و غیر لبنانیها دیدن میکرد. در برخی از این دیدارها به افرادی که زمینۀ تحصیل علوم دینی داشتند پیشنهاد میداد که برای تحصیل به لبنان بیایند. همچنین از دیگران هم خواسته بود که اگر فرد علاقمندی را دیدید، او را به لبنان بفرستید. براین اساس اولین طلبه آفریقایی با نام اسحاق ابراهیم برای تحصیل علوم دینی از غنا به لبنان آمد. او سالها در معهد الدراسات الاسلامیه درس خواند و طلبه موفقی شد، بعد به غنا برگشت و خدمات تبلیغی و ارشادی مختلفی در آن کشور انجام داد. بعد از او برادر دیگری از سیرالئون آمد که اسمش محمد فَوَند بود. او هم سالها اینجا درس خواند و طلبه موفقی شد و به سیرالئون برگشت. سپس طلبههایی از سنگال و دیگر کشورها آمدند و اینجا درس خواندند و تا هنگام غیاب امام اینجا بودند و از طلبههای خوب و موفق شدند.»
وی هدف امام موسی صدر از دعوت طلاب غیر لبنانی را نوعی آمادهسازی و آشنا ساختن آنها با معارف اسلامی دانست که در صورت تمایل برای تکمیل تحصیلات به حوزه نجف و یا قم بروند و یا در صورت بازگشت به کشورشان، با معلوماتی که به دست آوردهاند، بتوانند به فعالیت فرهنگی و تبلیغی بپردازند.
حجتالاسلام حریری درباره گرایش مذهبی طلاب ورودی به معهد الدراسات الاسلامیه گفت: «محدودیتی از نظر مذهبی برای طلاب نبود. یعنی به کسی گفته نمیشد که شما حتما باید شیعه باشید و یا تغییر مذهب دهید تا بتوانید در این مدرسه تحصیل کنید. کسی به مذهب آنها کار نداشت. مثلاً همین طلاب آفریقایی شیعه نبودند. آنها لزوماً با نگاههای متعصبانه وارد معهد نمیشدند فقط دروس مختلف مثل ادبیات عرب، فقه و سایر موضوعات را دریافت میکردند، چون بسیاری از مباحث مشترک است، آنها به دنبال علم و معرفت بودند و مذهبشان در اختیار خودشان بود.»
وی افزود:«البته ممکن بود بعضیها در محیط معهد و از طریق آشنایی با مکتب اهل بیت(ع) شیعه شوند اما نه به دلیل فشار معهد، چون برای تغییر مذهب هیچ برنامهای وجود نداشت.»