با تحویل گذرنامههای امام موسی صدر و شیخ محمد شحات یعقوب از ایتالیا به
سفارت لبنان قذافی یک گام دیگر به رسوایی و نقش داشتن در ربوده شدن امام
موسی صدر نزدیکتر میشود، چراکه بر اساس اسناد موجود این گذرنامهها در
سال ۱۳۵۷ درهتل هالیدی این در رم به دست آمده و مهرهای این گذرنامهها
مجعول است.
قذافی هربار با ارائه راه حلهای نابخردانهای تلاش میکند تا پرونده امام موسی صدر را ببندد اما هربار بیشتر از قبل در گرداب پرونده امام موسی صدر فرو میرود. به گزارش سرویس سیاسی خبرگزاری مهر اگرچه سرهنگ معمر قذافی با پرداخت غرامت خود پرونده لاکربی و یوتای فرانسه را بست اما درخصوص پرونده امام موسی صدر همچنان ناتوان مانده وبا هرباراقدام نقش وی در ربوده شدن امام موسی صدر آشکارتر میشود.
صادق طباطبایی خواهرزاده امام موسی صدر درخصوص انتشار خبرتحویل گذرنامهها به لبنان معتقد است: تحویل گذرنامهها خبرجدیدی نیست ومهر ورودی به ایتالیا و فرانسه که هردو دریک روز بوده کاملا جعلی است.
اسناد و مدارکی وجود دارد که نشان میدهد امام موسی صدر و همراهنانش در لیبی مفقود شدهاند و هرگز به ایتالیا سفرنکردهاند.
امام موسی صدر در ۷ شهریور ۱۳۵۷ به لیبی سفر کرد و سه روز بعد دراین کشور مفقود شد. دلایل مستدلی وجود دارد که لیبی را عامل ربوده شدن امام موسی صدر معرفی میکند. افزایش رنج و محنت مردم لبنان، شدت گرفتن تجاوزات صهیونیستها واشغال جنوب لبنان که عملا مانع اعمال حاکمیت دولت لبنان بر این منطقه شده بود باعث شد تا امام موسی صدر بر اساس احساس وظیفه اوضاع بحرانی لبنان و عمق خطرهای تهدید کننده را به اطلاع رهبران کشورهای عربی برساند.
درهمین راستا امام به سوریه، اردن، عربستان سعودی و الجزایر سفرکرد. در یکی از این نشستها به وی توصیه شد که ازکشور لیبی نیز دیدار کنند. پیش از آن امام موسی صدر تنها درسال ۱۹۷۵ از به لیبی رفته بود. درتاریخ ۲۸/۷/۱۹۷۸ وی در دفتر خود پذیرای کاردار سفارت لیبی درلبنان شد که او را به کنگره عمومی خلق درلیبی و گفتگو با دبیرکل کنگره، سرهنگ معمر قذافی دعوت وخواهش کرد که این سفر در۱۹یا ۲۱ آگوست ۱۹۷۸ انجام شود.
درتاریخ ۲۰/۸/۱۹۷۸ امام به کاردار لیبی اطلاع داد که مایل است سفر در تاریخ ۲۵/۸/۱۹۷۸ انجام شود. سفارت لیبی در لبنان بلیت سفر وی وهمراهانش شیخ محمد یعقوب وعباس بدرالدین را تهیه و تعدادی صندلی درجایگاه ویژه هواپیما برای وی رزرو کرد. روز جمعه امام موسی صدر و همراهانش به لیبی سفر کرد، اما رسانههای لیبی هیچ اشارهای به حضور مهمان رسمی دولت خود یعنی نکردند.
امام درهرسفر دوستداران خود را از اوضاع مطلع میکرد اما وقتی امام به لیبی رفت هیچ نامه یا تلگرافی نه از او ونه از همراهانش به دست هیچ یک از اقوام نرسید وبه همین دلیل مجلس اعلای اسلامی شیعی لبنان ازکاردار لیبی درلبنان درتاریخ ۴شوال ۱۳۹۸ خواستار اطلاعاتی دراین زمینه شد اما وی ازپاسخگویی طفره رفت. دولت لیبی پس ازمدتی اعلام کرد امام وهمراهانش عصر روز ۲۸ رمضان ۱۳۹۸ با هواپیمای خطوط هوایی ایتالیا ازلیبی به مقصد رم حرکت کرده است. طی تماس تلفنی میان نخست وزیر لبنان و لیبی وی همان ادعا را تکرار کرد و افزود: امام از این سفر راضی نبود و بدون اطلاع مقامات رسمی و بدرقه رسمی لیبی را ترک کرده است. این درحالی است که امام وهمراهانش درظهر روز آخرین روز حضور رسمیاش درلیبی هنگامی که سوار بر ماشین تشریفات دولت لیبی به دیدار قذافی میرفت، دیده شده بود.
اما بطلان تمامی این ادعاها را تحقیقات قضایی روشن ساخت. تصریحات قذافی دردیدار با هیئت علمابه درخواست قذافی و میانجیگری سوریه دیداری خصوصی میان وی و هیئتی ازعلمای لبنان برگزارشد. در این دیدار قذافی تصریح کرد که وی درساعت ۱۳ روزمفقود شدن امام قرارملاقاتی با امام داشته است اما امام حضور نیافت و به وی اطلاع دادند که وی لیبی را ترک کرده است.
اما اطلاعات مختلف ازمنابع گوناگون تاکید میکند که این دیدار صورت گرفته و پس از بحث وجدل شدید میان این دو درباره مشکلات لبنان و نقش لیبی در آن بوجود آمد. قذافی همچنین در این دیدار گفت در این خصوص تحقیقاتی انجام شده وهیاتی را هم به ایتالیا فرستاده است که نتیجه را اعلام خواهد کرد. این وعده باهیچ اقدامی قرین نشد. شرکت آلیتالیا مساله عدم حضور امام و همراهانش در هواپیمای مذکور را قطعی دانست و در بیانیهای که تلویزیون ایتالیا آن را منتشر ساخت اعلام کرد که سید موسی صدر و همراهانش درهواپیمای مذکور نبودهاند.
مقامات ایتالیا نیز تاکید کردهاند که امام موسی صدر و هیچکدام از همراهان وی به قصد اقامت یا ترانزیت وارد ایتالیا نشدهاند. مطبوعات ایتالیا نیز که این مساله را بطور کامل پیگیری میکردند گفتههای مقامات ایتالیایی را تایید کردند. پس از آنکه خبرگزاریهای جهان خبر ناپدید شدن امام را منتشرکرد بلافاصله دادستانی کل ایتالیا تحقیقات خود را آغازکرد. این تحقیقات دوهفته به طول انجامید، بعضی از نتایج این تحقیق ار این قرار است:
۱. در پرواز آلیتالیا ازفرودگاه طرابلس که با دوساعت تاخیر انجام شد هیچ یک ازمسافران فردی را با مشخصات امام مشاهده نکرده بودند.
۲. هیچ یک ازمهمانداران فردی با لباس روحانی را درهواپیما ندیده بودند
۳. تحقیقات درهتل نشان داد که که چمدانهای امام صدر که درهتل جامانده به گونهای به هم ریخته بود که مشاهدات بازرسان حاکی از دستانی بیگانه بود که پیشتر محتوای این چمدانها را خالی کرده سپس آن را به جای اول برگرداندهاند.
طرابلس مدعی شده بود که امام وهمراهانش به هتل هالیدی در رم رفته است. اما مدیر این هتل دربازجویی که از وی به عمل آمد اعتراف کرد که ویژگی این دوفرد که وارد هتل شده بودند هیچ شباهتی با امام وهمراهانش نداشته است. تمام دلایل و قرائن حکایت از آن داشت که امام هرگز به رم نرفته است.
براساس واقعیتهای ثابت شده ازقبیل ادعانامه و گفتههای شاهدان مستندات قطعی اسناد رسمی صادره ازدستگاه قضایی ایتالیا ومفاد این تحقیق معلوم میگردد که امام موسی صدر هرگز به ایتالیا سفر نکرده و درلیبی به سرمی برد. اما قذافی تنها کسی نیست که در ربوده شدن امام موسی صدر دست داشته است، بعضی کشورهای عربی دیگر نیز دراین قضیه دخیل هستند.
کمیته تحقق دولت لبنان پس از یک ماه تحقیق و بررسی اسناد ومدارک درکشور لیبی و ایتالیا درمهر ۱۳۵۷ به دولت متبوع خود گزارش کرد که امام ودوهمراهش نه تنها به رم نرسیدهاند و در تاریخ مقرر و با پرواز نام برده شده در بیانیه رژیم لیبی نیز خاک طرابلس را ترک نکردهاند و ادعای دولت لیبی کاملا کذب وساختگی است. اطلاعات آشکار وپنهان بدست آمده در طی این ۲۶سال عموما دلالت برآن داشته است که امام موسی صدر درقید حیات است و به همراه تعداد دیگری ازعلما و فعالان اسلامی جهان عرب دوران حبس ابد خود را در زندانهای لیبی به سرمی گذراند. رادیو مونت کارلو دربهمن ۱۳۵۷ ازقول مقامات آمریکایی اعلام کرد که امام موسی صدر زنده است و درلیبی در زندان به سر میبرد.
همچنین دیگر رسانههای چون روزنامه السیاسه کویت درتیر ۱۳۵۸ اعلام کرد که وی درپادگانی درمجاورت مرز لیبی و چاد زندانی است. روزنامه فلسطین الثوره نیز درآذرماه همان سال به نقل از یاسرعرفات مبنی با ارائه چهارده دلیل اعلام کرد که امام موسی صدر زنده و در لیبی زندانی است. روزنامه اسپانیایی ال پاییس نیز یک سال بعد به برخی مقامات سوری و الجزایری اعلام کرد که امام موسی صدر درفروردین همان سال درپادگانی نزدیک الجزایر نگهداری میشد. دلایل دیگری نیز وجود دارد که نشان میدهد امام موسی صدر درسال ۱۳۵۹ ازصحرای فزان درمرکز لیبی به پادگان باب العزیزیه منتقل شده است.
میشل کازین خبرنگار انگلیسی که اخبار خود را ازکارگزاران عالی رتبه دولت رژیم لیبی اخذ میکرد اعلام کرد محل نگهداری امام موسی صدر به دلایل امنیتی مرتب درحال تغییراست. در سال ۱۳۶۷ نیز رسانههای اروپایی و لبنان به نقل از یک چهره ضد انقلاب به نام مهدی روحانی نقل کردند که وی ازسوی برخی مقامات سازمانهای اطلاعاتی اروپا اخباری دریافت کرده است که براساس آن امام موسی صدر زنده و درآیندهای نزدیک آزاد خواهد شد. هرچند وعده وی مبنی بر آزادی امام تحقق نیافت اما وی قطعهای فیلم کوتاه برای مرحوم آیت الله سید رضا صدر برادر امام صدر ارسال کرد که در آن امام موسی صدر با محاسنی سپید و درلباس روحانیت درحال گذر ازمیان نگهبانان خود نشان داده شده است.
سازمان لیبیایی مدافعین حقوق بشر طی گزارشی سالیانه درسال ۱۳۷۹ خود ازسازمانهای بین المللی دعوت کردند تا قضیه امام موسی صدر و همراهانش درلیبی پیگیری شود و برای تعیین سرنوشت آنان اقدامی صورت گیرد. و بالاخره آنکه در۱۳ اردیبهشت ۱۳۸۰ پایگاه جبهه نجات ملی لیبی برروی شبکه اینترنت اعلام کرد امام صدر دراواخر ۱۳۷۶ توسط برخی زندانیان ابوسلیم شهر طرابلس مشاهده شده و اندکی پیش ازماه رمضان به مکانی دیگر انتقال یافته است. بعد ازفروپاشی رژیم بعث عراق نیز مدارکی ازمیان صدها پرونده اطلاعاتی یافت شده که در آن اطلاعات ارزشمندی درباره امام موسی صدر درج شده است و لازم است دولت ایران برای بازپس گیری این پرونده اقدام کند.
چندی پیش قبل از انتشار خبر پیدا شدن گذرنامه امام موسی صدر و شیخ محمد شحات یعقوب در ایتالیا، قذافی در اقدامی دیگر خواستار پرداخت یک میلیارد دلاری به خانواده و دول متبوع امام موسی صدر شده بود. در این خصوص نیزدولت ایران، نمایندگان مجلس وخانواده امام موسی صدر پذیرفتن این غرامت را نپذیرفته وهمگی خواستار روشن شدن هرچه زودتر پرونده امام موسی صدر و سرنوشت وی شدهاند.
دولت لبنان نیز دراقدامی حکم جلب سرهنگ معمر قذافی و ۱۷تن از مسئولان کشور لیبی را صادر کرده و قذافی باید در ۲۹ اسفند در دادگاه لبنان پاسخگو باشد.