سفیر سابق ایران در ژنو و کارشناس مسائل سیاسی گفت: امام موسی صدر با همۀ ادیان رابطۀ حسنه داشت که این روش امام موسی صدر مبنی بر ایجاد صلح و رابطه مسامت آمیز بین گروه های مختلف در لبنان موفقت آمیز و برای مردم لبنان به نوعی کلید وحدت شد.

دکتر علی خرم در گفت و گو با روابط عمومی مؤسسۀ فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر اظهار کرد: در دوره ای که امام موسی صدر زندگی می کرد، لبنان در شرایط خاصی قرار داشت، از یک طرف پناهندگان و آوارگان فلسطینی در آنجا اسکان داشنند و از سوی دیگر، در درون لبنان گروه های مختلفی از مسلمان ها، کمونیست ها، سوسیالیست ها و مسیحیان در حال فعالیت بودند و هر گروهی سعی می کرد که به نوعی تفوق خود را بر دیگران به دست آورد و در مقابل، شیعیان لبنان شاید جزء محروم ترین گروه ها بودند و به همین سبب امام موسی صدر و دکتر چمران، گروهی از شیعیان لبنان را به نام حرکت المحرومین گرد هم جمع کردند و به این ترتیب بود که شیعیان لبنان کم کم شخصیت پیدا کردند و توانستند از یک بخش اجتماعی فراموش شده، به تدریج به جایی برسند که امروز جزء گروه های برتر  لبنان محسوب می شوند.

او ادامه داد: لذا شاید استقرار امام موسی صدر در لبنان به همراه دکتر چمران باعث شد که از یک سو بتوانند نقش سیاسی بازی کنند و از سوی دیگر به تجهیز نیروهای شیعه پرداختند و حرکت المحرومین که نمایندۀ شیعیان لبنان بود به تدریج بالا آمد و بعد، از داخل آن، جنبش امل برخواست و در نهایت هم در شکل جدیدتر و پیشرفته تر آن، حزب الله هم اکنون قدرت را در دست دارد.

وی افزود: بنابراین امام موسی صدر در مورد توصیۀ قرآن که می فرماید: «بین برادران خود مصالحه به وجود آورید» حرکت می کرد و یک فرد با شخصیت و مورد قبول تمام گروه ها بود به همین جهت توانسته بود مورد احترام کمونیست ها، سوسیالیست ها و گروه های مسیحی و گروه های مسلمان و همچنین اهل سنت قرار بگیرد و از این جهت به موقع توانست بسیاری از اختلافات و انشقاق هایی را که در لبنان در حال شکل گیری بود، ناکام گذارد. امام موسی صدر با اهل تسنن رابطۀ حسنه ای داشت. این روش امام موسی صدر مبنی بر ایجاد صلح و رابطه مسامت آمیز بین گروه های مختلف در لبنان موفقت آمیز و برای مردم لبنان به نوعی کلید وحدت شد.

سفیر سابق ایران در ژنو با اشاره به اینکه در زمان حیات امام موسی صدر قرائت های تندروانه از اسلام وجود نداشت، گفت: افراط بیشتر در گروه های مارکسیستی بود و مسلمان ها اعم از شیعه و سنی با همان ماهیت پاک و بی آلایش اسلام  در کنار هم زندگی مسالمت آمیزی داشتند. اما الان قرائت های بسیار التقاطی از اسلام صورت گرفته و از درون اهل تسنن، گروه هایی شکل گرفتند که اعمال غیرانسانی را به نام دین خدا انجام می دهند در حالی که در دین خدا، نه تنها در اسلام بلکه در هیچ دین دیگری چنین جایگاهی برای مبارزات دینی قایل نیستند پس تغییری در گفتمان و مکتب فکری تمام گروه های اسلامی به وجود آمده که اهداف سیاسی هم توانسته است آنها را هدایت کند. این مسئله را نباید فراموش کرد که ادیان، پیامبران و کتاب های مقدس آمدند تا به زندگی بشر سروسامانی دهند. پس هدف ادیان این نبوده که کشت و کشتار کنند و جنگ و خون ریزی را گسترش دهند. هیچ کدام از ادیان این افراط گری و قرائت هایی را که از اسلام شاهد هستیم، برنمی تابند.

خرم با تأکید بر اینکه باید دین درست را به مردم شناساند، یادآور شد: آن چیزی که در حدود چهل سال پیش امام موسی صدر به کار برد این بود که ما برای صلح، صفا و آرامش آمده ایم. پس اگر بتوانیم این مطلب را تبلیغ کنیم، آن موقع اثر دین بر زندگی مردم اثری مثبت و سازنده خواهد بود ولی اگر از دین یک هیولایی بسازیم که سر ببرد و انسان ها را زنده زنده در آتش بسوزاند، قطعاً هیچ کس در دنیا از چنین دینی و به طور کلی از ادیان حمایت نخواهد کرد.


وی افزود: پس ما راه اشتباه طی می کنیم. کسانی که سنگ دین را به سینه می زنند ولی افراط گری را به کار می گیرند، نتیجه درستی نمی گیرند و حاصلش این می شود که مثلاً در اروپا و آمریکا نهضتی راه افتاده مبنی بر اینکه چطور افراد ابراز بی دینی کنند، حتی کسانی که غسل تعمید انجام داده اند، به کلیسا نامه می نویسند و دین دار شدن خود را پس می گیرند. اسلام یعنی صفا، هیچ وقت اسلام به معنای خشونت و تندروی نبوده و زمانی که اصل اسلام به کار گرفته نمی شود، سبقه دین الهی زایل می شود، لذا اگر ادیان بتوانند در کنار هم نظرهایی ابراز کنند و یکدیگر را تقویت کنند و فلسفه واقعی، اصلی و اولیۀ دین الهی را ترویج کنند. کسانی که به اسم دین سوء استفاده می کنند و خشونت را پیش می گیرند منزوی می شوند و نهایتاً مردم دنیا به دین و مذهب اقبال پیدا می کنند.